‘เราเที่ยวด้วยกัน’ ทดแทนรายได้จากต่างชาติ

ในปี 2562 การท่องเที่ยวถือเป็นรายได้หลัก ของเศรษฐกิจไทย มีสัดส่วนถึง 16% ของ GDP โดยเป็นรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติถึง 10% ของ GDP ซึ่งคิดเป็น 61% จากรายได้ท่องเที่ยวทั้งหมด 

แต่ในปี 2563 การระบาดของโควิด-19 กระทบการท่องเที่ยวไทยอย่างหนัก ทำให้จำนวนนักท่องที่ยวต่างชาติหายไปเป็นจำนวนมาก เห็นได้จากจำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติเป็นศูนย์ในช่วงไตรมาส 2 ที่เพิ่งผ่านไป และไตรมาสที่เหลือของปีก็ยังมีแนวโน้มหดตัวกว่า 90% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่แล้ว

ทำให้ทั้งปี 2563 Krungthai COMPASS ประเมินว่า จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติจะหดตัวถึง 80% หรือมีจำนวนเพียง 8.1 ล้านคน ซึ่งลดลงจากปี 2562 ที่มีจำนวน 39.8 ล้านคน

ในภาวะที่จำนวนนักท่องเที่ยวต่างชาติลดลงอย่างหนัก ภาครัฐมีมาตรการสนับสนุนการท่องเที่ยวในประเทศ ด้วยงบประมาณมูลค่า 2.24 หมื่นล้านบาท ซึ่งประกอบด้วย 2 โครงการ ได้แก่ โครงการ “กำลังใจ” และ “เราเที่ยวด้วยกัน”

โดย Krungthai COMPASS ประเมินว่า โครงการ “เราเที่ยวด้วยกัน” จะช่วยสร้างรายได้จากคนไทยเดินทางท่องเที่ยวในประเทศเพิ่มขึ้นประมาณ 3.6-6.2 หมื่นล้านบาท อย่างไรก็ตาม หากเทียบกับรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติที่คาดว่าจะหายไปกว่า 9.5 แสนล้านบาทในช่วงครึ่งปีหลัง ก็จะเห็นได้ว่า มาตรการดังกล่าวสามารถชดเชยรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติที่หายไปได้เพียง 3.7-6.4% เท่านั้น

ในพื้นที่ EEC ชลบุรีและระยอง เป็น 2 จังหวัดที่ได้รับความนิยมในหมู่นักท่องเที่ยวชาวไทยและต่างชาติ ดังจะเห็นได้จากสถิติในปี 2562 ที่ผ่านมา 2 จังหวัดข้างต้นมีนักท่องเที่ยวไทยมาก ติด 1 ใน 10 จังหวัดยอดนิยม แต่ชลบุรีเป็นเพียงจังหวัดเดียวใน ECC ที่พึ่งพิงรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติถึง 80% ในขณะที่ฉะเชิงเทรา และระยองมีรายได้จากนักท่องเที่ยวไทยเป็นหลักที่สัดส่วน 99% และ 86% ตามลำดับ

การที่ ชลบุรี ในภาวะปกติพึ่งพารายได้ท่องเที่ยวจากต่างชาติเป็นหลัก ทำให้มาตรการ “เราเที่ยวด้วยกัน” ช่วยชดเชยรายได้ท่องเที่ยวที่หายไปในชลบุรีได้เพียงเล็กน้อยเท่านั้น โดยเราประเมินว่า “เราเที่ยวด้วยกัน” จะทำให้รายได้ท่องเที่ยวของชลบุรีเพิ่มขึ้นมูลค่า 1,500-2,500 ล้านบาท ซึ่งคิดเป็นเพียง 1.5-2.7% ของรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติที่คาดว่าจะหายไปประมาณ 9.4 หมื่นล้านบาท ในช่วงครึ่งปีหลัง

ขณะที่ ระยอง มีโอกาสสูงที่จะได้รับอานิสงส์จากมาตรการ “เราเที่ยวด้วยกัน” มากกว่าชลบุรี เนื่องจากเป็นจังหวัดที่มีรายได้ท่องเที่ยวจากชาวไทยเป็นหลัก แม้เมื่อวันที่ 10 ก.ค.2563 ที่ผ่านมา จะพบชาวต่างชาติที่ติดเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่(โควิด-19) ในพื้นที่ แต่ตอนนี้รักษาหายแล้ว และไม่พบผู้ติดเชื้อเพิ่ม

รวมถึงมีการทำความสะอาดฆ่าเชื้อโรคเพื่อสร้างความมั่นใจ สำหรับผลจากมาตรการกระตุ้นครั้งนี้ เราประเมินว่าจะช่วยสร้างรายได้ท่องเที่ยวของระยองให้เพิ่มขึ้นประมาณ 1,100-1,900 ล้านบาท ซึ่งคิดเป็น 37-64% ของรายได้ จากนักท่องเที่ยวต่างชาติที่คาดว่าจะหายไปประมาณ 3 พันล้านบาท ในช่วงครึ่งปีหลัง

โดยสรุป “เราเที่ยวด้วยกัน” อาจช่วยการท่องเที่ยวชลบุรีไม่ได้มาก เพราะเป็นปลายทางที่มีรายได้ส่วนใหญ่มาจากชาวต่างชาติ อย่างไรก็ดี ระยองและฉะเชิงเทรา มีแนวโน้มได้รับอานิสงส์มากกว่า เนื่องจากพึ่งพานักท่องเที่ยวต่างชาติน้อยกว่า และนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ของ 2 จังหวัดนี้ คือ คนไทย