‘หวยเกษียณ’ เศษเสี้ยวสังคมสูงวัย

ขึ้นชื่อว่า หวย เรียกร้องความสนใจได้เสมอ ล่าสุด เผ่าภูมิ โรจนสกุล รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการคลัง แย้มว่า กระทรวงการคลัง กำลังพิจารณานโยบาย “สลากสะสมทรัพย์เพื่อเงินออมยามเกษียณ” หรือ “หวยเกษียณ” เป็นนวัตกรรมเชิงนโยบายที่รวมเอาลักษณะการชอบเสี่ยงดวงของคนไทยมาเป็นแรงจูงใจในการเก็บออม วิธีการคือจะมีการออกรางวัลทุกสัปดาห์ ส่วนสลากที่ไม่ถูกรางวัลจะเก็บสะสมเป็นเงินออมและสามารถถอนเงินที่ซื้อสลากทั้งหมดออกมาได้ตอนเกษียณ (อายุ 60 ปี)

ได้ยินแค่นี้ก็น่าตื่นเต้นกับนวัตกรรมเชิงนโยบาย สลากเกษียณจะออกโดยกองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) เป็นสลากขูดแบบดิจิทัล ใบละ 50 บาท กำหนดให้ซื้อได้ไม่เกิน 3,000 บาท ต่อเดือน เปิดให้ซื้อผ่านแอปพลิเคชัน กอช. กลุ่มเป้าหมายหลัก  ได้แก่ 1.สมาชิก กอช. 2.ผู้ประกันตน ม. 40 และ 3.แรงงานนอกระบบ แต่อาจมีกลุ่มเป้าหมายเพิ่มเติมในภายหลัง โดยนโยบายนี้จะช่วยเข้ามาแก้ไขปัญหาคนไทยแก่แต่จน แก่แต่ไม่มีเงินเก็บ เพราะการออมภาคสมัครใจในปัจจุบันไม่ได้ผลเนื่องจากไม่มีแรงจูงใจที่เพียงพอ ต้องอาศัยกลไกการออมที่ผูกกับแรงจูงใจ

ประเด็นนี้น่าสนใจเพราะสะท้อนถึงสภาพสังคมสูงวัยของไทยที่มาถึงเร็ว ทำให้ไทยเป็นสังคม “แก่ก่อนรวย” เคยมีการศึกษาในต่างประเทศที่ควรใช้เป็นอุทาหรณ์สอนใจ รายงานจาก “Alliance for Lifetime Income” ผู้เชี่ยวชาญด้านการวางแผนหลังเกษียณระบุว่า จะมีกลุ่มเบบี้บูมเมอร์ (Baby Boomer) เกษียณเพิ่มอีก 30 ล้านคน เบบี้บูมเมอร์คือกลุ่มคนที่เกิดตั้งแต่ปี 2489 ถึง 2507 ปีนี้ซึ่งตรงกับปี 2567 กลุ่ม “บูมเมอร์รุ่นสุดท้าย” หรือ “Peak-boomer” จะมีอายุครบ 60 ปี และเข้าสู่การเกษียณอายุงาน

หลายคนในกลุ่ม “Peak-boomer” กำลังเผชิญกับปัญหาทางเศรษฐกิจ การเกษียณอายุกลายเป็นความท้าทายทันที เนื่องจากพวกเขาขาดรายได้ที่ปลอดภัย ตรงกันข้ามกับกลุ่มบูมเมอร์รุ่นแรกๆ ที่ได้รับเงินบำนาญจำนวนมาก และยังมีเงินออมที่สูงกว่าด้วย อีกหนึ่งเทรนด์ที่น่ากลัว คือการเกษียณในวัย 60 เริ่มเป็นไปได้ยากสำหรับหลายๆ คน ท่ามกลางชีวิตประจำวันที่มีค่าใช้จ่ายสูงขึ้นในยุคเงินเฟ้อ และการที่รัฐบาลหลายประเทศเริ่มขยายอายุการรับเงินบำเหน็จบำนาญวัยเกษียณออกไป

ต้องยอมรับว่า หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 เมื่อบ้านเมือง (สมัยนั้น) เข้าสู่ยุคบ้านดีเมืองดี นานาประเทศมีแผนพัฒนาเศรษฐกิจ การสุขอนามัยดีขึ้น ส่งผลให้ผู้คนอายุยืนขึ้น ขณะที่คนหนุ่มสาวไม่อยากแต่งงาน เด็กน้อยไม่เกิด สังคมที่เคยสมูธกลับสะดุด แทนที่จะปล่อยให้ประชาชนผู้มีแนวโน้มอายุยืนซื้อหวยหวังรวยไปวันๆ เปลี่ยนเงินซื้อหวยมาเป็นเงินออมถือเป็นความคิดที่เข้าที ยิ่งซื้อมาก มีสิทธิลุ้นมาก ก็มีเงินออมมาก ขอส่งกำลังใจให้กระบวนการออกมาได้โดยเร็ว บอกตามตรง! ตอนนี้อยากลุ้นหวยเกษียณเต็มที