บวร ปภัสราทร : ขยันผิดที่ผิดเวลา

ปรมาจารย์ด้านการเขียนโปรแกรมท่านหนึ่งเรียกอาการนี้ว่า Premature Optimization ปรมาจารย์ท่านนั้นสั่งสอนโปรแกรมเมอร์รุ่นหลังไว้ว่าอย่าขยันปรับปรุงแก้ไขโปรแกรมในที่ที่ไม่ควรจะเสียแรงเสียเวลามากเกินไป ถ้ายังไม่มีสาระที่จะสื่อสารในเว็บ ถ้ายังไม่รู้ว่าเว็บนั้นจะทำไว้เพื่ออะไร  อย่าออกแรงประดิษฐ์หน้าเว็บที่หรูหราไปก่อน หน้าเว็บหรูหราประกาศซื้อของที่เสียแรงประดิษฐ์ขึ้นมานั้นจะไม่ได้ประโยชน์อะไรเลย ถ้าตั้งใจจะเป็นเว็บประกาศขายของ แต่ทั้งๆ ที่รู้ทั้งรู้ว่าไม่ใช่ที่ ไม่ใช่เวลาที่ควรจะขยัน ก็ยังมีคนมากมายที่สมัครใจจะขยันผิดที่ผิดเวลา
 
การขยันผิดที่ผิดเวลามักเกิดขึ้นในขณะที่ปัญหาที่พบเจอในขณะนั้นมีทั้งเรื่องเล็ก และเรื่องใหญ่ บังเอิญเรื่องเล็กส่วนใหญ่มักแก้ไขได้ง่ายกว่าในที่นั้นในเวลานั้น 

สิ่งที่พบเจอกันเป็นประจำคือจะมีคนไปขยันแก้ไขปัญหาเล็กปัญหาน้อย ในเวลาที่กำลังเผชิญหน้ากับปัญหาใหญ่โต คนนั้นจะทุ่มเทสุดตัวเพื่อแก้เรื่องเล็กที่ทำได้ง่าย เพื่อให้ได้หน้าตาว่าฉันเก่ง  ในขณะที่คนนั้นกลับปล่อยให้ปัญหาใหญ่คงอยู่ และกัดกินองค์กรไปจนสิ้นสภาพในสักวันหนึ่งข้างหน้า   

เศรษฐกิจไม่ดี ค้าขายไม่ได้ พร้อมๆ กับที่น้ำท่วมบ้านช่อง เรื่องใหญ่ๆ ทั้งนั้นแต่กลับพบเจอคนไปแจกของมากกว่าคนที่พยายามช่วยเอาน้ำออกไปจากบ้าน พบเจอมากกว่าคนที่จะพยายามช่วยขับเคลื่อนให้เศรษฐกิจเฟื่องฟู ทำให้ซื้อง่ายขายคล่อง เพราะแจกของง่ายกว่าย้ายน้ำออกจากบ้านมากมายนัก 

ถ้าวาดฝันในสิ่งที่เป็นไปได้ยากภายใต้บริบทที่เป็นจริงของตนเอง ขยันแค่ไหนก็ไปไม่ถึงฝัน เป็นลิงวาดฝันจะว่ายน้ำ เป็นปลาวาดฝันจะปีนต้นไม้ ฝันเกินตัวไม่ใช่สิ่งที่ทำไม่ได้ แต่การจะไปถึงฝันนั้นได้ต้องทุ่มเทอย่างถูกที่ถูกเวลา ต้องใช้ทั้งความคิดสร้างสรรค์และเรี่ยวแรงในจังหวะเวลาและในสถานที่ที่เหมาะสม 

แต่คนที่สนุกกับการวาดฝันอนาคต มากกว่าที่จะยอมเหน็ดเหนื่อยกับการมุ่งมั่นไปให้ถึงความฝันนั้น ชอบสร้าง Wish List มากกว่าพยายามขับเคลื่อนกลยุทธ์ จะเป็นอีกคนหนึ่งที่ขยันผิดที่ผิดเวลา แต่เดิมมาก็อยู่กันแบบเทคโนโลยีพื้นบ้าน วันหนึ่งก็มี Wish List ที่จะเป็นไฮเทคเหนือกว่าชาวบ้าน แทนที่จะขยันสร้างงานสร้างการที่เป็นไฮเทค กลับไปขยันออกสื่อว่าเมื่อฝันเป็นจริงแล้วจะเป็นอย่างไรกันบ้าง หมดเงินทองไปกับการจัดอีเวนท์มากกว่าการลงทุนสร้างงานไฮเทค ทุ่มไปเท่าไร ไฮเทคก็ไม่มาเพราะขยันผิดที่ผิดเวลา  

ถ้าวาดฝันที่ไม่ตรงกับตัวตนที่แท้จริง แล้วขยันผิดเรื่องผิดเวลา ฝันนั้นจะยังคงเป็นฝันไปตลอดกาล  เป็นฝันที่เก็บเอาไว้หลอกลูกหลอกหลานกันได้เลย

ถ้าเข้าใจการงานของตนเองไม่ดีเพียงพอ หรือจัดลำดับความสำคัญของการงานที่ต้องทำไม่เป็น จะมีโอกาสสูงมากที่จะขยันผิดที่ผิดเวลา เรื่องเล็กแซงเรื่องใหญ่ได้เสมอ ขยันไปแล้ว ผลที่เกิดขึ้นในภาพรวมของงานก็ไม่ได้มีอะไรดีขึ้น  

ถ้าโรงเรียนไม่รู้ว่าลำดับความสำคัญในการเปิดเรียนท่ามกลางโรคระบาดวันละเป็นหมื่นมีอะไรบ้าง บางโรงเรียนอาจไปใส่ใจกับการหาหนทางเข้าแถวตอนเช้าแบบนิวนอร์มอล คิดกันประชุมกันใหญ่โตว่าจะทำอย่างไรให้เกิดการเข้าแถวอย่างปลอดภัย ภูมิใจกันว่าโรงเรียนของฉันเข้าแถวกันได้โดยปลอดภัย โดยไม่ได้ใส่ใจว่าเวลาส่วนใหญ่ของนักเรียนอยู่ในห้องเรียนที่มีระบบหมุนเวียนอากาศที่ดีเพียงพอจะลดการกระจายของเชื้อโรคในอากาศได้หรือไม่ 

คิดกันแต่เรื่องเข้าแถวซึ่งใช้เวลาไม่ถึงครึ่งชั่วโมง แต่อีกห้าหกชั่วโมงกลับไม่ได้คิดกันอย่างจริงจัง  ไม่รู้แม้กระทั่งว่าถ้าไม่เข้าแถวกันตอนเช้าแล้ว ผลการเรียนรู้จะแย่ลงจริงหรือไม่ รู้แค่ว่ามาโรงเรียนต้องเข้าแถว แต่ตอบชัดๆไม่ได้ว่าเข้าแถวแล้วดีอย่างไรในเชิงผลการเรียนรู้ ถ้าเข้าใจงาน เข้าใจปัญหาไม่กระจ่าง งานง่ายๆ ที่สำคัญน้อยกว่าจะถูกหยิบยกมาเป็นเรื่องใหญ่ ขยันกันผิดเรื่องตามมาเสมอ ขยันผิดที่ผิดเวลาว่าแย่แล้ว ยังมีที่บอกกันมาแต่โบราณว่าแย่กว่าคือ “โง่แล้วขยัน” นั่นเอง.