บินปลอดภัยไปกับคลื่น 5จี | บวร ปภัสราทร
มีข่าวใหญ่เกี่ยวกับวงการบิน ที่ว่าเที่ยวบินจำนวนมากในสหรัฐอเมริกาต้องยกเลิกไป เพราะกังวลเรื่องความปลอดภัยในการบิน จากการรบกวนของคลื่นวิทยุที่ใช้งานในระบบห้าจี
โชคดีที่เรื่องนี้เกิดขึ้นในระหว่างที่โลกมีโรคระบาด ผู้คนเดินทางกันน้อยลง และในบ้านเราก็มีเรื่องอื่นที่โด่งดังกว่ามาดึงความสนใจไปหมด จึงเหลือไม่มากนักที่สงสัยว่าแล้วบ้านเราที่ผู้ให้บริการโทรคมนาคมทุกรายแข่งขันกันเป็นผู้นำห้าจีตัวจริง จะมีโอกาสเกิดอันตรายกับการบินบ้างหรือไม่
พร้อม ๆกับที่หน่วยการกำกับดูแลโทรคมนาคมดูเหมือนจะมีเรื่องอื่นที่น่าใส่ใจทำมากกว่า จึงไม่มีคำชี้แจงอะไรออกมา ถ้ามีความเสี่ยงอันตรายในการบินจากคลื่นห้าจีที่อเมริกา แล้วที่อื่นจะเสี่ยงเหมือนกันหรือไม่ เรายังปลอดภัยที่จะบินในพื้นที่ที่ให้บริการห้าจีแข่งกันสามสี่เจ้าอยู่หรือไม่
ในบ้านเราในวันนี้ตามทฤษฎีแล้ว ยังไม่มีความเสี่ยงใด ๆในการบินจากการรบกวนของคลื่นห้าจี อธิบายได้ง่าย ๆว่าการรบกวนที่เกิดขึ้นอเมริกาเกิดขึ้นกับคลื่นวิทยุคนละย่านความถี่กับที่ใช้ให้บริการห้าจีในบ้านเราในวันนี้
เปรียบเทียบได้เหมือนกับถนนคนละระดับกัน ของเขาเป็นถนนลอยฟ้า อยู่สูงจากพื้นดินมาก ๆ แต่ของเรายังใช้ถนนติดดิน
โอกาสที่จะไปวุ่นวายกับอะไรที่อยู่สูง ๆแทบไม่มี การให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ไม่ว่าจะเป็นยุคไหน จะสามจี สี่จี หรือห้าจี ต้องใช้คลื่นวิทยุเป็นพาหนะนำเสียงของเรา นำข้อมูลอินเทอร์เน็ตของเราไปสู่ปลายทาง เราจะไปไหนไกล ๆ เรามักขึ้นรถเดินทางไป จะเดินไปเองก็ได้ แต่กว่าจะถึงต้องใช้ระยะเวลานานมากทีเดียว
คลื่นวิทยุที่ใช้เป็นพาหนะสำหรับห้าจีในบ้านเรา มีความถี่สูงสุดอยู่ที่ประมาณ 26000MHz แต่ส่วนใหญ่ที่ใช้กันทั่วบ้านทั่วเมืองนั้นอยู่ประมาณตั้งแต่เจ็ดแปดร้อย จนถึงสองพันกว่า ๆ เมกะเฮิรตซ์
ด้วยเหตุที่คลื่นวิทยุในช่วงนี้มีพื้นที่ให้บริการของแต่ละสถานีฐานค่อนข้างกว้างใหญ่ สามารถให้บริการได้ครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศ โดยใช้จำนวนสถานีฐานไม่มากมายเกินไป จะได้ไม่ต้องลงทุนมากมายนัก
คลื่นวิทยุที่ความถี่สูงมาก ๆนั้นมีพื้นที่ให้บริการค่อนข้างเล็ก แต่มีแถบความถี่กว้างกว่าคลื่นวิทยุที่มีความถี่ต่ำกว่า อินเทอร์เน็ตจะเร็วขึ้นมากเมื่อใช้คลื่นวิทยุที่มีความถี่สูงระดับเป็นหลายหมื่นเมกะเฮิรตซ์ ที่มีแถบความถี่กว้างมาก ๆคลื่นที่มีแถบความถี่กว้างมาก ๆจะคล้าย ๆกับเป็นถนนที่มีความกว้างมากกว่า จึงวิ่งได้เร็วกว่า
เพื่อให้สามารถให้บริการโมบายอินเทอร์เน็ตได้ด้วยความเร็วสูงมากขึ้นในระดับกิกะบิตต่อวินาที ผู้ให้บริการโทรคมนาคมในอเมริกาเลยไปเลือกใช้คลื่นความถี่ประมาณ 38000MHz ซึ่งใกล้เคียงกับคลื่นวิทยุที่ระบบบอกความสูงและตำแหน่งของเครื่องบินใช้กันมานานหลายสิบปีแล้ว คือใช้ความถี่ในช่วงประมาณ 40000MHz ทำให้มีโอกาสที่จะเกิดการรบกวนระหว่างกันเกิดขึ้น
แต่ห้าจีใช้เทคโนโลยีการเข้ารหัสที่ปลอดภัยกว่า เลยไม่เดือดร้อนอะไรจากคลื่นวิทยุที่ใช้ในระบบบอกความสูงและตำแหน่งของเครื่องบินซึ่งใช้เทคโนโลยีดั่งเดิมคล้ายๆกับเรดาร์ ที่แทบไม่มีการเข้ารหัสใด ๆ เครื่องบินจึงเป็นฝ่ายเดือดร้อน โดยเฉพาะตอนนำเครื่องขึ้น และร่อนลงจอด เมื่อในพื้นที่ใกล้เคียงสนามบินมีสถานีฐานห้าจีที่ใช้ความถี่ย่านนี้อยู่ การรบกวนอาจทำให้การบอกความสูงและตำแหน่งคลาดเคลื่อนไปจากความเป็นจริง
ที่ยุ่งขึ้นไปอีกคือข้อมูลนี้มีการนำไปใช้ควบคุมการบินโดยอัตโนมัติของเครื่องบินบางรุ่น ทำให้หน่วยงานกำกับดูแลกิจการบินของอเมริกามีการแจ้งเตือนสายการบินที่มีเครื่องบินบางรุ่นที่อาจเกิดความเสี่ยงขึ้นได้
ในขณะที่มีเครื่องบินมากมายหลายรุ่นที่ใช้เทคนิคที่ทำให้ไม่เดือดร้อนจากการรบกวนของคลื่นห้าจีในช่วงความถี่นี้ เครื่องบินรุ่นที่บินกันในบ้านเราส่วนใหญ่ก็อยู่รายชื่อที่หน่วยงานกำกับดูแลกิจการบินของอเมริกาประกาศล่าสุดว่าไม่มีปัญหา
บินไปไหนมาไหนได้อย่างปลอดภัยกับห้าจีในบ้านเราในวันนี้ ห้าจีบ้านเราน่าจะทำอันตรายกับกิจการบินน้อยกว่าโรคระบาด และการจัดการโรคระบาดมากมายหลายพันหลายหมื่นเท่า.
คอลัมน์ : ก้าวไกลวิสัยทัศน์
รศ.ดร.บวร ปภัสราทร
คณะเทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
email. [email protected]