เปิดผลสำรวจ 2025 จังหวัดไหนเด็กเปราะบางยากไร้มากที่สุด

มูลนิธิศุภนิมิตแห่งประเทศไทย (World Vision Foundation of Thailand) อาศัยความร่วมมือกับองค์กรท้องถิ่นและชุมชนในพื้นที่กว่า 36 จังหวัดของประเทศ ได้ทำสำรวจกลุ่มเด็กกว่า 83,000 คน ทั้งที่เป็นเด็กในความอุปการะและไม่ใช่เด็กในความอุปการะของมูลนิธิศุภนิมิตฯ โดยเน้นถึงรูปแบบและลักษณะของความเปราะบางยากไร้ ทั้งที่อาศัยในพื้นที่ชนบทและในเขตชุมชนเมือง

ผลสำรวจชี้ให้เห็นถึงสถานการณ์ต่างๆ โดยกว่า 51% ของเด็ก 83,000 ราย เป็นเด็กที่เปราะบางยากไร้ ทั้งนี้ ความเปราะบางยากไร้ในนิยามของมูลนิธิศุภนิมิตฯ มีอยู่ 4 มิติ ได้แก่

1. การถูกละเมิดหรือแสวงหาประโยชน์

2. การขาดแคลนอย่างรุนแรง

3. การกีดกันอย่างรุนแรง

4. ภาวะเปราะบางจากภัยพิบัติหรือมหันตภัย

ในบรรดามิติความเปราะบางยากไร้ทั้ง 4 มิตินี้ มิติที่ชี้ให้เห็นถึงความเปราะบางสูงสุดคือ การขาดแคลนอย่างรุนแรง (63%) รองลงมาคือ การกีดกันอย่างรุนแรง (28%), ภาวะเปราะบางจากภัยพิบัติหรือมหันตภัย (25%), และการถูกล่วงละเมิด (18%)

มิติการถูกละเมิดหรือแสวงหาผลประโยชน์

• บึงกาฬ 53.78%
• บุรีรัมย์ 45.97%
• เพชรบุรี 40.28%
• นครพนม 37.63%
• ลําปาง 35.86%
• ตราด 34.38%
• อุทัยธานี 32.79%
• ราชบุรี 29.51%
• เลย 27.78%
• เพชรบูรณ์ 24.63%

มิติการขาดแคลนอย่างรุนแรง

• บึงกาฬ 92.57%
• สระแก้ว 92.12%
• แม่ฮ่องสอน 87.53%
• กระบี่ 85.84%
• กรุงเทพฯ 84.33%
• เชียงใหม่ 81.95%
• อุตรดิตถ์ 81.16%
• ตราด 80.10%
• เพชรบุรี 72.73%
• สกลนคร 71.14%

มิติการถูกกีดกันอย่างรุนแรง

• ตาก 82.80%
• หนองคาย 75.63%
• กาญจบุรี 70.07%
• แม่ฮ่องสอน 69.68%
• เชียงราย 69.13%
• เพชรบุรี 45.92%
• น่าน 40.17%
• ลำปาง 39.91%
• เชียงใหม่ 38.95%
• พะเยา 36.09%

มิติเปราะบางยากไร้ จากภาวะภัยพิบัติหรือมหันตภัย

• กาญจบุรี 97.64%
• เพชรบุรี 77.48%
• ลำปาง 76.97%
• อุทัยธานี 64.43%
• แพร่ 60.76%
• น่าน 44.55%
• หนองคาย 36.02%
• ตาก 35.57%
• เชียงใหม่ 35.08%
• ตราด 34.28%

ข้อบ่งชี้ความเปราะบางยากไร้แต่ละประเภท

มิติความเปราะบางยากไร้

• ถูกละเมิด หรือถูกแสวงหาประโยชน์
• ทำงานในสภาพแวดล้อมที่เป็นอันตราย
• อายุต่ำกว่า 15 ปี แต่ต้องทํางาน
• ทำงานระหว่าง 22 นาฬิกา และ 6 นาฬิกา
• ถูกแสวงประโยชน์หรือล่วงละเมิดทางออนไลน์
• ถูกแสวงประโยชน์หรือล่วงละเมิดทางเพศ
• ผู้ปกครองฝึกวินัยด้วยความรุนแรง
• ความรุนแรงจากคุณครู หรือคนอื่นๆ
• ความรุนแรงในครอบครัว
• ถูกละเลยทางร่างกาย / ทางอารมณ์
• เด็กเข้ามาในประเทศโดยไม่มีเอกสารประกอบที่เหมาะสม (การค้ามนุษย์หรือแรงงานข้ามชาติ)
• เด็กอายุต่ำกว่า 17 ปี แต่งงานแล้ว
• เด็กอายุตำ่กว่า 17 ปีตั้งครรภ์
• เด็กใช้สาร/ยาเสพติด
• ผู้ปกครอง/ผู้ดูแลเด็กใช้สาร/ยาเสพติด
• ผู้ปกครอง/ผู้ดูแลเด็กติดเหล้า

การขาดแคลนอย่างรุนแรง

• เด็กขาดสารอาหาร (หรือไม่แข็งแรง)
• เด็กที่ไม่สบายหรือเจ็บป่วยบ่อย
• ครอบครัวของเด็กเป็นครัวเรือนที่มีรายได้น้อย หรือยากจนมาก
• ครอบครัวของเด็กประสบปัญหาขาดแคลนอาหาร
• เด็กอาศัยอยู่กับผู้ปกครอง/ผู้ดูแลที่ป่วยเรื้อรัง
• ครอบครัวของเด็กไม่มีที่ดินหรือเป็นเจ้าของที่ดินหรืออาศัย หรืออยู่ในสถานที่ไม่มั่นคง/ไม่ถาวร
• เด็กไม่ได้รับบริการด้านสุขภาพและโภชนาการที่เพียงพอ
• เด็กหรือครอบครัวที่เข้าถึงบริการสาธารณสุขได้ยาก
• ครัวเรือนที่ไม่มีสิ่งอ่านวยพื้นฐานด้านสุขอนามัย
• เด็กไม่ได้อาศัยอยู่กับพ่อแม่
• เด็กที่มาจากครอบครัวพ่อแม่เลี้ยงเดี่ยว
• ผู้ปกครอง/ผู้ดูแลพิการ
• เด็กเป็นหัวหน้าครัวเรือน
• เด็กไม่ได้ลงทะเบียนเรียนหรือหยุดเรียนในโรงเรียนหรือสถานศึกษา
• เด็กที่ขาดเรียนบ่อย

การกีดกันอย่างรุนแรง

• เด็กมีความบกพร่อง พิการทางร่างกาย หรือการเรียนรู้
• เด็กอยู่ในกลุ่มชายขอบ ชาวเขา ชนกลุ่มน้อย ชาติพันธุ์ หรือเด็กที่ติดเชื้อเอชไอวี (เอดส์) เด็กของพ่อแม่ที่ติดเชื้อเอชไอวี/พิการ
• ครอบครัวเด็ก (ผู้ปกครอง/ผู้เลี้ยงดู) เป็นผู้ลี้ภัย แรงงานข้ามชาติ
• เด็กมีปัญหาท้าผิดทางกฎหมายหรือโดนส่งสถานกักกัน
• เด็กมีส่วนร่วมในกลุ่มมั่วสุมหรือเกี่ยวข้องกับอาชญากรรม
• พ่อแม่หรือผู้ดูแลเด็กถูกจําคุก
• เด็กไม่ได้จดทะเบียนการเกิด (ไม่มีบัตรแสดง ตัวตนทางกฎหมาย)
• ครอบครัวของเด็กอาศัยอยู่ในพื้นที่ห่างไกล หรืออยู่ในเนินเขา/ชายแดน

ภาวะเปราะบางอาก ภัยพิบัติหรือมหันตภัย

• ครอบครัวเด็กอาศัยอยู่ในพื้นที่ที่มีแนวโน้มจะเกิดภัยพิบัติอย่างรุนแรง (เช่น น้ําท่วม แผ่นดินถล่ม)
• ครอบครัวเด็กอาศัยอยู่ในพื้นที่ที่มีความขัดแย้ง (ยะลา นราธิวาส หรือปัตตานี)