“เกษียณมาร์เก็ต” ตลาดนัดวัยเก๋า สร้างสุข -อาชีพชุมชนเพื่อนสูงวัย

ปี 2566 ประเทศไทยได้เข้าสู่สังคมสูงวัยอย่างเต็มรูปแบบ โดยข้อมูลจากงานวิจัยสำนักงานสภานโยบายการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรมแห่งชาติ(สอวช) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) พบว่าในปี 2565 ประเทศไทยเข้าสู่สังคมสูงอายุอย่างสมบูรณ์ โดยจะมีสัดส่วนประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป ในอัตราร้อยละ 20 ของจำนวนประชากรทั้งหมด

นอกจากนั้น คาดว่าในปี 2576 จะเข้าสู่การเป็น “สังคมสูงอายุระดับสุดยอด” คือมีสัดส่วนประชากรที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปในอัตราร้อยละ 28 ของประชากรทั้งหมด

ด้วยจำนวนผู้สูงอายุที่เพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง และการใช้ชีวิตของผู้คน วิวัฒนาการ เทคโนโลยีทางการแพทย์ ทำให้ผู้คนอายุยืนมากขึ้น ปัจจุบันประเทศไทยมีนโยบายและมาตรการส่งเสริมการทำงานของผู้สูงอายุเช่นกัน อาทิ กระทรวงแรงงานได้จัดทำแนวปฏิบัติสำหรับสถานประกอบการที่จ้างงานผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป จะต้องให้ค่าตอบแทนขั้นต่ำ 45 บาทต่อชั่วโมง ระยะเวลาการทำงานต่อวันไม่เกิน 7 ชั่วโมงต่อวัน และลักษณะงานต้องปลอดภัย ไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพผู้สูงอายุ

ขณะที่ สถานประกอบการที่มีค่าใช้จ่ายจ้างงานผู้ที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป จะได้รับสิทธิประโยชน์ทางภาษี และในส่วนของบริษัทเอกชนที่มีนโยบายจ้างงานผู้สูงอายุจะต้องปรับเปลี่ยนลักษณะงาน และระยะเวลาการทำงานให้เหมาะสม

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

“สังคมสูงวัย” โอกาสทางธุรกิจ “บริการ-สินค้า-พาเที่ยว” เติบโต

"พาพ่อแม่หาหมอ - ไปเที่ยว" ธุรกิจยุคใหม่ รับสังคมสูงวัย

ส่องธุรกิจน่าจับตารับ 'สังคมสูงวัย'

"สูงวัย" สุขภาพดี มีความสุข ดูแลมวลกล้ามเนื้อให้แข็งแรง

 

“เกษียณมาร์เก็ต”ตลาดนัดสูงวัย

“เกษียณมาร์เก็ต” บนพื้นที่ศูนย์วัฒนธรรมเชียงใหม่ หรือ โอลด์ เชียงใหม่ ที่เปิดให้บริการเป็นพื้นที่สร้างสุขของผู้สูงอายุ คนวัยเก่าที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป โดยตลาดแห่งนี้ ถือเป็นตลาดสำหรับพ่อค้าแม่ค้าวัยเกษียณมาปล่อยสินค้า ปล่อยของ แสดงศักยภาพของพ่อค้าแม่ค้าวัยเก๋าที่รวมตัวกันทำเอานักช็อป ผู้ซื้อคนเดินตลาดได้ยิ้ม และร่วมช็อป ร่วมรับฟังดนตรี สเต็ปเทพของนักดนตรีวัยเก๋า

2 ตัวแทนจากเกษียณมาร์เก็ต “มิโกะ-ไอลดา ฟองเกตุ” คอนเทนต์ เมเนเจอร์ และ “เล็ก-พรนภา แตงแก้ว” ครีเอทีฟ ที่ได้แบ่งปันเรื่องราวของคนสูงวัย @ เชียงใหม่ ได้กลับมาทำงาน ใช้ชีวิตอย่างมีความสุข เล่าว่าสิ่งที่วัยเกษียณไม่มีเหมือนวัยรุ่น คือ พื้นที่ที่จะทำให้พวกเขาได้แสดงตัวตน ศักยภาพอย่างแท้จริง ขณะเดียวกัน เชียงใหม่ เป็นจังหวัดที่มีผู้สูงอายุเกือบ 20 % จำนวนมาก รองจากกรุงเทพมหานคร

“พรนภา” กล่าวว่าก่อนที่จะเกิดพื้นที่สร้างสุข เกษียณมาร์เก็ตนั้น คนรุ่นลูกรุ่นหลานได้มีการทำสำรวจว่าจะเข้าไปสื่อสาร หรือสร้างความร่วมมือกับผู้สูงอายุได้อย่างไร เพราะต้องยอมรับว่าด้วยช่องว่างระหว่างวัย การสื่อสาร การทำงานร่วมกัน และการจะดึงให้ผู้สูงอายุอยากเข้ามามีส่วนร่วมต้องสร้างความเข้าใจแก่พวกเขา ซึ่งพบว่า ผู้สูงอายุในปัจจุบันพวกเขาใช้โซเซียลมีเดียเยอะมาก ใช้มากพอๆ กันคนรุ่นใหม่

“ทุกครั้งที่รับสมัครร้านค้า เราบูสต์โพสต์ และทุกครั้งต้องกดหยุด เพราะยอด Reach พุ่งมาก ซึ่งคนวัยเกษียณเป็นสายแชร์ แต่ไม่ได้แชร์ทันที หรือกดแชร์ แต่พวกเขาจะบันทึกภาพและส่งต่อในกรุ๊ปไลน์ของพวกเขา ซึ่งกลุ่มไลน์ของพวกเขา มีสมาชิกจำนวนมาก ประมาณร้อยคน และมีการส่งต่อไปเรื่อยๆ ทำให้พลังแชร์ของวัยเกษียณยิ่งใหญ่มาก” มิโกะ กล่าว

 

ดึงศักยภาพสร้างอาชีพชุมชนเพื่อนสูงวัย

ว่ากันว่า กลุ่มไลน์ เป็นช่องทางติดต่อของคนสูงวัย ที่มีเพื่อนตั้งแต่สมัยเรียนประถม มัธยม มหาวิทยาลัย เพื่อนที่ทำงาน และพวกเขาจะนัดกันไปทำกิจกรรมนอกบ้านร่วมกัน เป็นสังคมวัยเกษียณ

“คนรุ่นลูกได้รวมตัวกันและสร้างพื้นที่เกษียณมาร์เก็ตเมื่อเดือนกันยายน ปี 2563 เพื่อเป็นสถานที่สำหรับผู้สูงอายุ และตลาดแห่งนี้ช่วยดึงศักยภาพ สร้างอาชีพ สร้างงานอดิเรกและเป็นชุมชนของเพื่อนสูงวัย ที่นอกจากจะเชื่อมต่อกับเพื่อนๆ วัยเดียวกันแล้ว ยังเชื่อมต่อกันคนวัยอื่นๆ ด้วย ยิ่งคนรุ่นใหม่ เด็กๆ วัยรุ่นได้เห็นศักยภาพของคนสูงวัยจากพื้นที่ตลาดแห่งนี้ พวกเขาจะมีความเข้าใจคนรุ่นปู่ย่า ตายายของพวกเขา ช่วยลดช่องว่างระหว่างวัย” มิโกะ กล่าว

“เกษียณมาร์เก็ต” หรือตลาดนัดวัยเก๋ามีพ่อค้าแม่ค้า อายุ 60+ นำสินค้ามาขายกว่า 60 ร้านค้า ไม่ว่าจะเป็น อาหารสูตรเด็ดเคล็ดลับครอบครัว งานฝีมือจากช่วงท้องถิ่น เสื้อผ้าเครื่องแต่งกาย เครื่องประดับ รวมทั้งมีกิจกรรมเวิร์กช็อป จากพ่ออุ้ย แม่อุ้ยที่ได้มาร่วมถ่ายทอด และการแสดงดนตรีสดที่อายุสมาชิกรวมกันเกินกว่า 100 ปี เปิดทำการเฉพาะวันเสาร์และวันอาทิตย์แรกของเดือน เปิดให้ช้อปตั้งแต่ 8 โมงเช้าถึงบ่าย 2 โมงเนื่องจากเหล่าผู้สูงอายุตื่นเช้า และเป็นช่วงเวลาที่ดีสำหรับครอบครัวด้วยบรรยากาศ ลมเย็นๆ ยามเช้า ให้ครอบครัวได้มาร่วมทานอาหารเช้า ทำกิจกรรม สร้างความรักความอบอุ่น ความสุขในครอบครัว

เชื่อมทุกเพศลดช่องว่างระหว่างวัย

พื้นที่สร้างสุข “เกษียณมาร์เก็ต” เป็นการทำงานร่วมกันระหว่างคนหลากหลายวัย พัฒนาและต่อยอดไอเดียร่วมกัน อย่าง ดนตรีสด ที่สร้างชีวิตชีวาให้กับงาน เกิดจากความบังเอิญที่คุณลุงท่านหนึ่ง ที่อยากสมัครร้องเพลง ซึ่งทีมทำงานก็พร้อมเปิดเวทีให้ปล่อยความสามารถ พวกเขาได้ฟอร์มวงมาทันที

รวมทั้ง มีการจัดเวิร์กช็อปงานฝีมือ อย่าง เวิร์กช็อปอาหารป้าเล็ก เจ้าของร้านน้ำพริกฉาน ไทใหญ่ มาแลกเปลี่ยนความคิดจนเกิดเป็นเวิร์กช็อปน้ำพริก ‘ฉาน’ และเชิญชวนผู้คนทุกเพศทุกวัยมาทำน้ำพริกฉานในแบบของตัวเอง โดยป้าเล็กจะแยกส่วนประกอบของน้ำพริกออกมาให้ปรุงตามใจชอบ

“การทำงานกับคนวัยเกษียณ เพิ่มขึ้นอย่างมาก และเป็นการสร้างความเข้าใจต่อคนวัยเกษียณได้ดีมาก ซึ่งคนวัยนี้พวกเขามีศักยภาพอย่างมาก มีไฟ มีแรงใจในการทำงาน การใช้ชีวิต และมีประสบการณ์ ทำให้ภาพจำวัยเกษียณของเราเปลี่ยนไป และเชื่อว่าใครที่ได้มาตลาดแห่งนี้จะรู้สึกต่อผู้สูงอายุเปลี่ยนไป เพราะอย่างตอนนี้ หากใครมาพูดว่ามนุษย์ป้า มนุษย์ลุงหัวแข็ง หรือรุ่นนี้ทำอะไรไม่ได้นอกจากเลี้ยงหลาน และมีสุขภาพที่ไม่ดี หลงๆ ลืมๆ เราจะรู้สึกค้านขึ้นมาทันที ถ้าทุกคนได้มาอยู่ร่วม มาพูดคุย มาทำงานร่วมกับผู้สูงอายุ ทุกคนจะคอยสอน คอยให้คำแนะนำ และพวกเขาพร้อมที่จะเรียนรู้”มิโกะ กล่าว 

รอยยิ้ม ความสุขวัยเกษียณ

พื้นที่ “เกษียณมาร์เก็ต”เป็นตัวแทนของวัยเกษียณที่เรียกว่า Active Aging ที่พลังในการทำสิ่งต่างๆ และเป็นพื้นที่สร้างแรงบันดาลใจให้แก่คนวัยเกษียณด้วยกัน สร้างความเข้าใจ ลดช่องว่างระหว่างวัยในสังคม และช่วยลดปัญหาว่าด้วยความรู้สึกที่ถูกทอนบทบาทคุณค่าลงเมื่อสูงวัยก้าวเข้าสู่วัยเกษียณ

อย่าง“คุณยายพิกุล ทายะติ” อายุ 71 ปี ข้าราชการครู และคุณยายพวงทอง ใจสันต์ อายุ 73 ปี สองพี่น้อง ที่ได้นำผลมะนาวไร้เมล็ดจากต้นหลังบ้านมาวางขาย คู่กับขนมทองพับ ทองม้วน เล่าว่าได้มาขายของที่ตลาดนัด ทำให้ไม่เหงา เพราะเวลาอยู่บ้านกันสองคนอาจจะไม่ได้เจอเพื่อนๆ วัยเดียวกัน หรือเจอรุ่นลูกรุ่นหลาย เมื่อได้มาขายของทำให้สนุก และมีความสุขอย่างมาก เหมือนได้มาเจอสังคมของเรา

หรือ ร้านเบอร์ ลาบหมู ของคุณยายศรีพรรณ อินทรแถลง อายุ 73 ปี มีหลานคอยกำกับปิ้งลาบและห่อใบตองให้ลูกค้า เล่าว่าสนุกมากที่ได้นำเมนูคู่ครัวออกมาขาย เป็นสูตรเฉพาะของที่บ้านได้มาจากพม่า เน้นสมุนไพรสดๆ ใครได้กินต้องร้องว่า อร่อยทุกคน  สำหรับผู้สนใจเข้าร่วมกิจกรรม ช็อปอุดหนุนสินค้าของพ่อค้า แม่ค้าวัยเก๋า สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ https://www.facebook.com/theseniormarket/