เดินหน้าแยก 'ประกันสังคม' พ้นราชการ เดือนมี.ค.นี้ เริ่มนับ 1

เมื่อวันที่ 25 ก.พ.2568 ที่สำนักงานประกันสังคม รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี กรรมการผู้แทนฝ่ายผู้ประกันตน คณะกรรมการประกันสังคม(บอร์ดประกันสังคม)  ให้สัมภาษณ์ถึงข้อเสนอทีมประกันสังคมก้าวหน้าที่จะให้กองทุนประกันสังคมออกจากระบบราชการ ภายหลังการประชุมบอร์ดประกันสังคมว่า  เรื่องนี้เป็นข้อเสนอมาอย่างยาวนาน และในฐานะทีมประกันสังคมก้าวหน้า จะยื่น(ร่าง)พ.ร.บ.เกี่ยวกับเรื่องนี้ในช่วงเดือนมีนาคม 2568 เพื่อให้อนุกรรมการที่เกี่ยวข้องของประกันสังคมทำการศึกษาต่อไป

ประกันสังคมพ้นราชการ จะอิสระขึ้น 

แต่การเปลี่ยนแปลง พ.ร.บ.ฯ เป็นสิ่งที่เกินอำนาจบอร์ด จึงต้องการแรงสนับสนุนจากประชาชน สส.ที่มีความคิดเห็นตรงกัน สภาผู้แทนราษฎร วุฒิสภา ที่เห็นต้องกันในการทำให้การบริหารจัดการของประกันสังคมเป็นอิสระมากขึ้น ไม่ตกอยู่ภายใต้ระบบราชการ กรมธิปไตย เวียนอยู่ในระบบราชการ และจะทำให้การผลักดันสิทธิประโยชน์หลายอย่างล่าช้า

“ยกตัวอย่างมาตรา 40 ที่พิจารณาผ่านมาตั้งแต่ 5 เดือนแต่บังคับไม่ได้ เพราะต้องผ่านมติ ครม. และหลายอย่างต้องใช้ระยะเวลายาวนานกว่าที่จะมีการประกาศใช้ ทำให้ผู้ประกันตนหลายคนไปเป็นหนี้นอกระบบ เพราะเงินเลี้ยงเด็ก เงินค่าคลอดบุตรจ่ายช้า สิ่งเหล่านี้คือ ปัญหาคอขวดของระบบราชการ และปัญหาสื่อสารของเจ้าหน้าที่ ที่ไม่สามารถตัดสินใจได้เอง ซึ่งเป็นการวางมาเป็นพีระมิดทางชนชั้น” รศ.ษัษฐรัมย์ กล่าว

รักษาพยาบาลระบบเดียว

เมื่อถามว่าแยกเป็นกองทุนประกันสังคมอย่างเดียว ไม่ได้ไปรวมกับกองทุนประกันสุขภาพภาครัฐอื่นใช่หรือไม่  รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าวว่า รายละเอียดตัวนี้ไม่ได้ไปรวมกับกองทุนอื่น แต่เรื่องค่ารักษาพยาบาล เป็นเรื่องที่ต้องว่ากันไปในรายละเอียดในอนาคต

ถามย้ำว่าเรื่องการรักษาพยาบาลจะนำสิทธิประกันสังคมไปรวมกับ หลักประกันสุขภาพแห่งชาติหรือ บัตรทอง 30 บาท หรือไม่ รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าวว่า ยังไม่มีข้อเสนอนี้ แต่ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา ประกันสังคมไม่มีความชำนาญในการจัดบริการ การรักษาพยาบาลเท่าที่ควร ขณะเดียวกันกองทุนด้านสุขภาพของประกันสังคมจะทะลุถึง 1 แสนล้านบาท ในเวลาไม่ถึง 5 ปี โดยที่สิทธิประโยชน์แทบจะไม่ได้รับเพิ่ม เพราะอำนาจต่อรองไม่สามารถต่อรองกับรพ.เอกชนได้อย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วย

เมื่อถามว่าเห็นด้วยกับการรวม 3 กองทุนประกันสุขภาพภาครัฐเป็นกองทุนเดียวหรือไม่ รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าวว่า ในระยะยาวตนอยากให้คนไทยทุกคนได้รับการรักษาพยาบาลที่ดีที่สุดด้วยระบบเดียว ไม่เกี่ยวกับว่าประกอบอาชีพอะไร เป็นข้าราชการ หรือคนทำงานโรงงาน หรืองานอิสระ ระยะยาวไม่อยากเห็นใครล้มละลายจากการรักษาพยาบาล  ดังนั้น ในส่วนตัวอยากให้ประเทศนี้มีระบบการรักษาพยาบาลที่ดีที่สุดในระบบเดียว ที่สามารถเก็บชีวิตเก็บความฝันของประชาชนได้

บัตรทองเป็นสิทธิรักษาพื้นฐานทุกคน 

ผู้สื่อข่าวถามว่าล่าสุด นายสมศักดิ์ เทพสุทิน รมว.สาธารณสุข เผยว่าหากประกันสังคมพร้อมนำเรื่องการรักษาพยาบาลมาอยู่บัตรทอง 30 บาท ก็พร้อมรับ รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าวว่า  ต้องอาศัยความมุ่งมั่นทางการเมืองสูง ทั้งกระทรวงสาธารณสุขและกระทรวงแรงงาน ทุกภาคส่วนพร้อมวางดาบในมือตัวเองเพื่อประโยชน์ผู้ประกันตนได้หรือไม่

ถ้าสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ(สปสช.)จะสามารถคืนสิทธิให้ผู้ประกันตน โดยสามารถมีสิทธิประโยชน์ท็อปอัปขึ้นนั้น สปสช.สามารถทำได้หรือไม่ที่จะต้องควักเงินเพิ่มขึ้นปีละหลายหมื่นล้านบาท  ขณะเดียวกันประกันสังคมถ้าต้องไปจ่ายให้ผู้ประกันตนย้ายสิทธิรักษาไปบัตรทองโดยที่ยังไม่มีแผนที่ดี ประสิทธิภาพในการรับของโรงพยาบาลในเครือ สปสช.ก็ยังไม่เพียงพอ  จึงต้องฝากถึงรัฐมนตรีทั้ง 2 ท่านจับเข่าคุยเรื่องนี้
ถามต่อว่าทีมประกันสังคมก้าวหน้าเห็นด้วยที่จะโอนสิทธิประโยชน์รักษาพยาบาลของผู้ประกันตนไปดูแลโดย สปสช. รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าวว่า ส่วนตัวเห็นว่าสิทธิ สปสช. ควรเป็นสิทธิพื้นฐานของประชาชนทุกคนที่ต้องมี แต่เมื่อเริ่มทำงาน ก็จะถูกตัดจากสิทธิบัตรทองจะหายไปโดยปริยาย จะเข้ามาสู่ระบบประกันสังคมแทน โดนตัดสิทธิบัตรทอง

รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าวด้วยว่า  วิธีการบริหารของ สปสช.กับประกันสังคมต่างกัน  โดยตัวชี้วัดของ สปสช.คือ การที่มีคนมาใช้บริการมาก สิทธิประโยชน์ถูกใช้ เพราะเป็นการบริหารที่ไม่ได้ผ่านกองทุนแต่ผ่านงบประมาณภาษีเป็นหลัก ฐานความคิดต่างกัน  ซึ่งโจทย์เรื่องแบกรับงบประมาณมาก โจทย์ค่าใช้จ่ายการแพทย์มากเกินไป เป็นโจทย์การคิดที่นำเครื่องคิดเลขนำชีวิตคน

ผู้ประกันตนต้องได้สิทธิท็อปอัป 

ถามอีกว่าหากนำเงินสมทบส่วนสิทธิประโยชน์รักษาพยาบาลผู้ประกันตนไปให้ สปสช.ดูแล จะต้องเป็นส่วนสิทธิประโยชน์ที่ได้ท็อปอัปขึ้นจากสิทธิบัตรทอง 30 บาท รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าวว่า  ยกตัวอย่างกรณีประเทศเยอรมนี ประกันสังคมดูแลเรื่องการแพทย์ที่เพิ่มเติมเพิ่มมากขึ้น เช่น ค่าใช้จ่ายในการพักฟื้น ประกันสังคมยังสามารถจ่ายเงินส่วนนี้ได้ เป็นต้น ถ้ามีกลไกรักษาพยาบาลที่ สปสช.เข้ามาช่วย ประกันสังคมก็สามารถที่จะไปท็อปอัปในหลายส่วนที่ดีขึ้นได้

“ไม่ต้องกังวลเรื่องความเหลื่อมล้ำ เพราะการท็อปอัปส่วนนี้จะเกี่ยวข้องกับเรื่องอาชีพ และการทำงาน ที่เกี่ยวข้องกับที่ประกันสังคมถนัด เหมือนมาตรา 40 ที่มีค่าชดเชยการเดินทางไปพบแพทย์  การชดเชยการนอน รพ.หรือพักฟื้นอยู่บ้าน  เป็นกลไกสำคัญ” รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าว

ถามย้ำว่า ไม่ได้เป็นการนำเงินสมทบผู้ประกันตนด้านรักษาพยาบาลไปแบกบัตรทอง 30 บาท รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ กล่าวว่า ในช่วงเปลี่ยนผ่านโมเดลการรวมสิทธิรักษาพยาบาลประกันสังคมไปบัตรทอง 30 บาท อาจจะยังไม่ใช่ เพราะต้องมีแผนการดำเนินการที่ดีกว่านี้ว่า รพ.ขอบข่ายการทำงานสามารถแบกรับได้มากน้อยแค่ไหน 

 

  พิสูจน์อักษร....สุรีย์  ศิลาวงษ์