"หมอธีระ" เตือนจับตาโควิด-19 XBB.1.5 ระบาดในนิวยอร์ก

"หมอธีระ" เตือนจับตาโควิด-19 สายพันธุ์ย่อย XBB.1.5 แพร่ระบาดมากที่นิวยอร์ก สูงกว่า BQ.1.1 ถึง 144% และขยายไปมากขึ้นเรื่อยๆ

เมื่อวันที่ 25 ธันวาคม 2565 รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ หรือ "หมอธีระ" คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์เฟซบุ๊กถึงประเด็น "โควิด-19" ระบุว่า

25 ธันวาคม 2565...Merry X'mas...

เมื่อวานทั่วโลกติดเพิ่ม 364,266 คน ตายเพิ่ม 676 คน รวมแล้วติดไป 661,400,788 คน เสียชีวิตรวม 6,685,008 คน

5 อันดับแรกที่ติดเชื้อโควิด สูงสุด คือ

ญี่ปุ่น
เกาหลีใต้
ฝรั่งเศส
ฮ่องกง
ไต้หวัน

เมื่อวานนี้จำนวนติดเชื้อใหม่มีประเทศจากยุโรปและเอเชียครอง 8 ใน 10 อันดับแรก และ 17 ใน 20 อันดับแรกของโลก

จำนวนติดเชื้อใหม่ในแต่ละวันของทั่วโลกตอนนี้ มาจากทวีปเอเชียและยุโรป รวมกันคิดเป็นร้อยละ 95.92 ของทั้งโลก ในขณะที่จำนวนการเสียชีวิตคิดเป็นร้อยละ 89.94

สายพันธุ์ย่อยที่ต้องจับตามองในนิวยอร์ก

เป็นที่ทราบดีว่า Omicron นั้นเป็นสายพันธุ์ที่ครองการระบาดทั้งหมดในสหรัฐอเมริกา

โดยขณะนี้ BQ.1.x (BQ.1 และ BQ.1.1) นั้นมีสัดส่วนการตรวจพบมากที่สุดถึง 81%

แต่ที่ตอนนี้หลายคนมองกันตาไม่กะพริบเลย คือ สายพันธุ์ย่อย XBB.1.5 ซึ่งเป็นลูกหลานของ XBB ที่กลายพันธุ์เพิ่มขึ้นอีกหลายตำแหน่ง โดยหนึ่งในตำแหน่งที่กลายพันธุ์เพิ่มนั้นคือ F486P ซึ่งได้รับการประเมินโดย Bloom Lab และ Ryan Hisner ว่าทำให้ไวรัสมีสมรรถนะดื้อต่อภูมิคุ้มกันเพิ่มขึ้นไปอีก รวมถึงมีสมรรถนะในการจับกับตัวรับ ACE2 ที่ผิวเซลล์ได้แน่นมากขึ้น ทั้งที่จากเดิมแล้ว XBB คือตัวที่ได้รับการประเมินจากการวิจัยที่ต่างๆ แล้วว่าเป็นสายพันธุ์ย่อยที่ดื้อต่อภูมิคุ้มกันมากที่สุดเท่าที่เคยมีมา

ปัญหาที่สังเกตเห็นกันคือ XBB.1.5 นี้แพร่ระบาดมากที่นิวยอร์ก และขยายไปมากขึ้นเรื่อยๆ

มีการประเมินสมรรถนะการขยายตัวของการระบาดจาก XBB.1.5 พบว่าสูงกว่า BQ.1.1 ถึง 144%

หากประเมินดู จะพบว่าสัญญาณเช่นนี้ไม่ค่อยดีนัก เพราะสะท้อนให้เราเห็นว่าระลอกปัจจุบันของหลายประเทศทั่วโลกเป็นแบบซุปสายพันธุ์ (Variant soup) ที่มีสายพันธุ์ย่อยหลากหลายกระจายกันไป ยิ่งเป็นช่วงหน้าหนาว หน้าเทศกาล มีการเดินทางพบปะและท่องเที่ยวกันมาก ย่อมมีโอกาสที่จะกลายเป็นระลอกที่ยาวกว่าระลอกก่อนๆ ที่มักมีเพียงสายพันธุ์เดียวที่ครองการระบาด

ขณะนี้มีทั้ง BQ.1.1 ในยุโรปและอเมริกา XBB ในเอเชีย XBB.1.5 ในอเมริกา BF.7 ในจีนและอินเดีย รวมถึง BA.2.75.x ที่กระจายไปหลายหลายรวมถึงไทย

เดิมพันที่กำหนดธรรมชาติการระบาดของแต่ละประเทศคือ อัตราการรับวัคซีนเข็มกระตุ้นให้ครบและทันต่อสถานการณ์ระบาดในประเทศ และพฤติกรรมการป้องกันตัวของประชากรในแต่ละประเทศ

จะตัดสั้น หรือจะลากยาว ขึ้นอยู่กับสองเรื่องนี้ เพราะไม่สามารถพึ่งพาระดับนโยบายได้มากนัก เนื่องจากปัจจัยด้านเศรษฐกิจที่แข่งขันกันระหว่างประเทศจนยากที่จะกลับกระแสหลักได้

ความสูญเสียที่เกิดขึ้นจากการป่วย การตาย และภาวะ Long COVID นั้นจะมากน้อยเพียงใด ย่อมมีผลจากสองปัจจัยข้างต้น ควบคู่ไปกับมาตรฐานการดูแลรักษา หยูกยาและวัคซีนที่ใช้มาในประเทศนั้น ว่ามีคุณภาพ และมีความเพียงพอ เข้าถึงได้หรือไม่