'คนหัวใจเพชร' เลิกเหล้าเข้าพรรษา เพราะคำพูดของสามี

       ช่วงเข้าพรรษาของทุกปี  สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับสำนักงานเครือข่ายงดเหล้า (สคล.) และภาคีเครือข่ายร่วมกันรณรงค์โครงการ งดเหล้าเข้าพรรษา ซึ่งแต่ละปีจะมีผู้ที่สามารถลด ละ เลิกได้จำนวนมาก และอีกไม่น้อยกลายมาเป็นคนหัวใจเพชร ที่ทำงานขับเคลื่อนชักชวนให้คนอื่นๆเลิกเหล้าร่วมกัน เพราะประสบการณ์ตรงจากคนที่เคยติดเหล้าจะมีพลังในชวนคนที่กำลังติดให้เลิกได้อย่างมาก
ชีวิตสนุกกว่าเดิม เมื่อเลิกเหล้า
        นางวิไลวรรณ คำมั่น ข้าราชการครูเกษียณ คนหัวใจเพชร อ.นิคมคำสร้อย จ.มุกดาหาร เล่าว่า เป็นคนที่ดื่มเหล้า เบียร์มาก่อน ไม่เคยสนใจว่าเหล้าดีหรือไม่ แต่คิดว่าต้องมีสังคม ต้องมีเพื่อน เมื่อชวนก็ไปดื่ม จนวันหนึ่งสามีบอกว่าทำไมหน้าเหี้ยว เหี่ยว จึงสงสัยตัวเองว่าอาจเกิดจากการดื่มเหล้า ยังไม่ได้คิดถึงโรคภัยไข้เจ็บจากการดื่มเหล้า จนมาเรียนรู้ว่าช่วงที่ไม่ดื่มเหล้าหน้าดูสดใส เต่งตึงขึ้น  จึงมาศึกษาจริงจังว่า เมื่อเลิกดื่มเหล้า นอกจากผิวพรรณสดใสขึ้นแล้ว โรคภัยไข้เจ็บดีหมดทุกอย่าง ประหยัดค่าใช้จ่าย

      ที่สำคัญสามีบอกถ้าไม่เลิกดื่มเหล้าเราจะหย่ากับเธอ ทำให้คิดได้ว่าจะเสี่ยงทำไม ก็เลิกตั้งแต่วันนั้น ใครมาชวนก็คือไม่แตะ ไม่ดื่ม คนที่ชวนก็เข้าใจแม้ช่วงแรกๆจะไม่เข้าใจก็ตาม และตอนนี้แม้จะเลิกเหล้าแล้วก็ยังมีเพื่อน มีสังคมมากกว่าเดิม เพราะเมื่อไม่ดื่มเหล้าแล้วสุขภาพก็แข็งแรง ไปเป็นผู้นำเต้นแอโรบิค มีชมรมแอโรบิคมีสุขภาพแข็งแรง ปลอดเหล้าทุกคน

     “เวลาเมาก็เหมือนหมาตัวนึง พูดก็ไม่เข้าใจ ท่าทางไม่เคยแสดงออกก็แสดงออก คนเมาไม่มีสติจริงๆ แต่ตอนที่เรายังเมาอยู่เราเป็นแบบนี้หรือไม่ เราไม่รู้ตัว  แต่เมื่อไม่ดื่มเหล้าแล้วมองคนที่เมาก็เห็นเป็นแบบนั้น ส่วนตัวหลังเลิกเหล้าได้แล้วชีวิตสนุกยิ่งกว่าเดิม  จากการที่มีสติดี จะทำอะไรมีเป้าหมายชัดเจน ไม่เป็นกังวลว่าจะเดินไม่ตรงทาง หรือไปไม่ถูกที่ ตัวเองเมื่อเลิกดื่มเหล้าแล้วก็จะเลิกดื่มตลอด”นางวิไลวรรณกล่าว   
       1 อำเภอประหยัดค่าเหล้า1.2ล้านบาท

    ในส่วนการขับเคลื่อนโครงการงดเหล้าเข้าพรรษาของ อนิคมคำสร้อย นางรำไพ ชาวระนอง พยาบาลวิชาชีพ รพ.สต.เหล่ากลาง กล่าวว่า ในช่วงเข้าพรรษาได้ขับเคลื่อนงานร่วมกันทั้ง อสม. ผู้นำชุมชน และรพ.สต. มีจุดแข็งในการทำงานคือ มีแกนนำขับเคลื่อนงานที่เข้มแข็ง ทำงานด้วยจิตวิญญาณ มีช่องทางสื่อสารการทำงานในกลุ่มกันตลอดเวลา
        ช่วงเข้าพรรษามีผู้ร่วมงดเหล้าครบ 3 เดือนทั้งอำเภอ จาก 7 ตำบล  79 หมู่บ้าน รวม 1,600 คน  สามารถประหยัดค่าเหล้าได้ 1.2 ล้านบาทเป็นอย่างน้อย ไม่รวมค่ากับแกล้มและค่าใช้จ่ายอื่นๆที่มองไม่เห็น นอกจากนี้ ในพื้นที่ยังมีเครือข่ายระดับตำบล อำเภอและจังหวัดในการร่วมกันขับเคลื่อนเรื่องนี้ทั้งกลุ่มผู้นำและผู้บริหาร 

      “เมื่อครบ 3 เดือนเข้าพรรษาแล้ว ก็มองหาคนที่จะพากันเดินต่อไปสู่ 4 เดือน 5 เดือน 6 เดือน  ก็พบว่าพลังของกลุ่มที่ทำงานในพื้นที่เองที่จะช่วยคนที่ดื่มและติดเหล้าให้งดต่อ เพราะลึกๆคนกลุ่มนี้จะมีจิตใจที่อ่อนไหว สามารถที่จะไปคล้อยตามแรงดึงดูดได้ตลอดเวลาที่จะกลับไปดื่มอีก เพราะฉะนั้นทุกคนในชุมชนมีหน้าที่ที่จะดูแล เสริมพลังให้เข้มแข็งให้สามารถยืดเวลาผ่านปีใหม่ ผ่านสงกรานต์ต่อไปได้ ซึ่งจากการทำงานช่วยให้เลิกเหล้าได้สำเร็จมีคนหัวใจเพชรเลิกเหล้า 14 คน ทำให้ครอบครัวเขามีความสุข มีสุขภาพที่ดี ตนก็ภูมิใจสุขใจมาก”นางรำไพกล่าว

     นางมนัสนันท์ โพธิรักษา อสม.และประธานกลุ่มสตรีอำเภอนิคมคำสร้อย  กล่าวถึงเทคนิคในการชวนคนงดเหล้าว่า เริ่มจากเลือกประธานสตรีแต่ละตำบลเข้ามารับการอบรมเป็นแกนนำงดเหล้า ต่อด้วยการไปเยี่ยมกลุ่มที่ดื่ม ครอบครัว สตรีที่ดื่มแล้วดึงให้เข้ามาร่วมงดเหล้า โดยเริ่มจากคนดื่มที่เป็นคุณครูเข้ามามีส่วนร่วมแล้วครูต่อยอดไปสู่การดึงผู้ปกครองและเยาวชนเข้ามาร่วม ทำให้เพิ่มจำนวนคนงดเหล้ามากขึ้นเรื่อยๆ เป็นการทำงานในรูปแบบของเชิญ ชวน ชม เชียร์คนอื่นๆในชุมชน

    3 กลยุทธ์เมืองสุพรรณบุรี

        อีกหนึ่งพื้นที่ที่มีการขับเคลื่อนงดเหล้าเข้าพรรษา นายจิตรติ รามเนตร ปลัดอาวุโส รักษาราชการแทนนายอำเภอเมืองสุพรรณบุรี กล่าวว่า การทำงานงดเหล้าในพื้นที่ประสบความสำเร็จ ในส่วนของอำเภอเน้นให้ผู้นำ กำนัน ผู้ใหญ่บ้านเป็นผู้เชิญชวนงดเหล้า มีผู้เข้าร่วมงดเหล้าเฉพาะในอำเภอเมือง 120 คน ประหยัดค่าใช้จ่าย 431,640 บาท โดยใช้ 3 กลยุทธ์คือ

1.เปลี่ยนทัศนคติและวิธีคิด ชี้ให้เห็นและตระหนักโทษภัยของเหล้า

 2.ปรับสิ่งเร้า และบริบทของสังคมแวดล้อมที่ควรจะเป็น เช่น ควบคุมร้านค้าไม่ขายเหล้าในพื้นที่ห้ามขาย 3.พัฒนาที่จิตใจ ชุมชน บ้าน วัด ราชการ โรงเรียนต้องมีส่วนร่วม

โดยทางอำเภอร่วมกับ อปท. มีการตั้งด่านตรวจ ปฏิญาณตนงดเหล้า บันทึกข้อตกลงร่วมกัน กำหนดให้ใน 1 ตำบล ต้องมี 1 ร้านค้าที่เข้าร่วมโครงการฯ (ทั้งหมด 20 ตำบล) และ 124 หมู่บ้าน ๆ ละ 1 คนร่วมขับเคลื่อนงานหลัก โดยให้แพทย์ประจำตำบลเป็นมิสเตอร์งดเหล้า และมีการสร้างระบบ database ในการบริหารจัดการเพื่อติดตามผล

ปี66ลดละเลิกเหล้าเข้าพรรษา กว่า 10 ล้านคน

        สำหรับภาพรวมของประเทศงดเหล้าเข้าพรรรษา ปี 2566 นพ.ไพโรจน์ เสาน่วม ผู้ช่วยผู้จัดการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ กล่าวในเวทีแถลงข่าว “ต้อนรับคนหัวใจเพชร ร่วมสร้างสรรค์สังคมสุขปลอดเหล้า” ยกระดับคุณภาพชีวิตที่ดี จัดโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ร่วมกับสำนักงานเครือข่ายงดเหล้า (สคล.) และภาคีเครือข่ายเมื่อเร็วๆนี้ว่า สสส. เน้นการทำงานสร้างเสริมสุขภาพเชิงรุก งานรณรงค์งดเหล้านับเป็นโจทย์สำคัญเชื่อมโยงสู่มิติทางสุขภาพอื่น ๆ สามารถสร้างแนวทางป้องกันและลดการเจ็บป่วยจากปัจจัยเสี่ยงหลักทางสุขภาพ
       จากการประเมินผลโครงการงดเหล้าเข้าพรรษาปี 2566 ใน 12 จังหวัดทุกภูมิภาค โดยศูนย์วิจัยปัญหาสุรา (ศวส.) คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ พบมีผู้เปลี่ยนพฤติกรรมลด ละ เลิกเหล้าในช่วงเข้าพรรษา 10.2 ล้านคนจากจำนวนผู้ที่ดื่มทั้งหมด 24.8 ล้านคน เพิ่มขึ้นจากปี 2565 มากถึง 7.7 แสนคน แบ่งเป็น

• ผู้งดดื่มตลอดพรรษา 21.3% (ประมาณ 5.3 ล้านคน)
• ผู้ที่งดบางช่วง 9.1% (ประมาณ 2.3 ล้านคน)
• ผู้ที่ไม่งดแต่ลดการดื่มลง 10.5% (ประมาณ 2.6 ล้านคน)

        โดยกลุ่มตัวอย่าง 66.3% ระบุว่าได้รับผลดีจากการลด ละ เลิกดื่มในช่วงเข้าพรรษา โดยเฉพาะสุขภาพร่างกาย-จิตใจดีขึ้น รวมถึงช่วยประหยัดค่าใช้จ่ายได้เฉลี่ยคนละ 1,506.97 บาท โดยรวมของประเทศประมาณ 4,200 ล้านบาท ซึ่งเป็นมูลค่าจากค่าใช้จ่ายในการดื่มที่ลดลง

เปลี่ยนค่าเหล้าเป็นค่าอาหาร-กิจกรรมครอบครัว  

      ขณะที่ ภก.สงกรานต์ ภาคโชคดี ประธานเครือข่ายงดเหล้า กล่าวว่า สคล. ร่วมกับ สสส. รณรงค์ส่งเสริมให้คนในสังคมห่างไกลจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ สร้างพฤติกรรมด้านสุขภาพ ควบคู่ไปกับการจัดสภาพแวดล้อม นำสู่ Healthy Sobriety หรือสังคมสุขปลอดเหล้า เราเลือกได้ คนในสังคมสามารถเลือกใช้ชีวิตอย่างมีความสุข โดยไม่ต้องพึ่งพาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ไม่ถูกครอบงำด้วยสิ่งเสพติด เป็นความสุขที่แท้จริง

ผลการดำเนินโครงการฤดูกาลสุขปลอดเหล้าและงดเหล้าเข้าพรรษา ปี 2566 เกิดกลุ่มสตรีพลังเพชร 92 แห่ง มีชุมชนสู้เหล้าและชมรมคนหัวใจเพชร (งดเหล้ามากกว่า 3 ปี) 1,010 แห่ง และองค์กรร่วมรณรงค์ชวนช่วยชมเชียร์ 90 แห่ง มีผู้เข้าร่วมปฏิญาณตน จากชุมชนและอำเภอ ร่วมติดตามชวน ช่วย ชมเชียร์ 26,622 คนโดยจะก่อให้คนรอบข้างอีก 10-20คนที่จะมีความสุข อย่างลูก ภรรยา

ทั้งนี้ ค่าเหล้าคนไทยตอนนี้ไม่ต่ำกว่า 3 แสนล้านบาทต่อปี ควรเปลี่ยนค่าเหล้าไปเป็นค่าอาหารดีๆของครอบครัว ค่ากิจกรรมดีๆต่างๆ เปลี่ยนจากนั่งในวงเหล้าไปออกกำลังกายกับลูก  ที่สำคัญหลายๆครอบครัวพูดเป็นเสียงเดียวกันว่าช่วงเข้าพรรษาเป็นเวลาที่มีความสุขที่สุด

  “คนที่งดได้ตั้งแต่ปี 1 จนถึง 3 ปี คนหัวใจกหิน หัวใจเหล็กก็มาช่วยกันทำงาน มีพลังของคนที่มีประสบการณ์จริง เคยติดเหล้ามาแล้ว ไปพูดให้คนอื่นฟังมีน้ำหนักกว่าคนอื่นๆที่ไม่เคยติดหรือดื่มมาก่อน   ซึ่งคนหัวใจเพชรจะมีคุณค่าในเรื่องนี้อย่างยิ่งที่จะไปชวนคนอื่นๆในชุมชนให้เลิกดื่มได้อย่างมีประสิทธิภาพ”ภก.สงกรานต์กล่าว
3 กิจกรรมดึงคนรุ่นใหม่งดเหล้าเข้าพรรษา

     น.ส.พิมพ์มณี เมฆพายัพ ผู้จัดการโครงการฤดูกาลสุขปลอดเหล้าและงดเหล้าเข้าพรรษา สคล. กล่าวว่า ในปี  2566 มีการทำงานกับคนรุ่นใหม่ ไลฟ์สไตล์คนเมือง และการใช้ขีวิตในชุมชนเสมือนมากขึ้นในโลกโซเชียลมีเดียต่างๆ  โดยมีกิจกรรมต่างๆที่เข้ามาเสริม 3 กิจกรรมหลัก ได้แก่ 

1.โครงการติดได้สุขใจด้วย 12 กิจกรรมฟื้นฟู คืนดีกับร่างกาย-จิตใจให้สมดุล มีผู้เข้าร่วม 100 กว่าคน เน้นรณรงค์งดเหล้าทุกเพศ ทุกวัย ทุกไลฟ์สไตล์

2.โครงการพัฒนาศักยภาพนักสื่อสารและสร้างเสริมสุขภาวะหัวใจเพชร มีผู้เข้าร่วม 100 กว่าคน เพื่อเป็นนักสื่อสารสร้างแรงบันดาลใจ กระบวนกร และวิทยากร

3.โครงการพัฒนากระบวนกรหลักสูตรเสริมพลังตับ ฟื้นพลังชีวิต ด้วยอาหารและสมุนไพรในท้องถิ่น

ทั้งนี้ สคล. ยังคงรณรงค์งดเหล้าตลอดทั้งปี โดยช่วงออกพรรษาจนถึงเทศกาลปีใหม่ เตรียมรณรงค์แนวคิดNew Me Sobriety Celebration เชิญชวนประชาชนตั้งเป้าหมายสู่ชีวิตใหม่สุขปลอดเหล้า ภายใต้กิจกรรม SoBrink แบ่งปันสูตรม็อกเทลจากสมุนไพร สาธิต Sobriety Bar และการจัดกิจกรรมให้คนมาแฮงค์เอ้าท์แทนวงเหล้า สนใจสมัครเข้าร่วมผ่านเพจ Healthy Sobriety