'กาสิโน' มักถูกใช้ 'ฟอกเงิน' เตือน 'เอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์'ต้องรอบคอบ

เมื่อวันที่ 29 พ.ย. 2567 ที่ โรงแรมแมนดาริน สามย่าน สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน จัดประชุมศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน ปี 2567 สังคมเสี่ยงพนัน เดิมพันอนาคต : จะเป็นอย่างไรหากประเทศไทยไม่เหมือนเดิม? เพื่อเผยแพร่องค์ความรู้ และข้อค้นพบจากงานวิจัยสู่สาธารณะ เปิดพื้นที่แลกเปลี่ยนเรียนรู้ พร้อมกับร่วมเสนอนโยบาย มาตรการ หรือกลไกที่มีประสิทธิภาพ ประสิทธิผลในการจัดการปัญหาการพนัน โดยเฉพาะการปกป้องกลุ่มเป้าหมายสำคัญคือเด็กและเยาวชน

โรคติดการพนัน โรคทางจิตเวช

 นพ.พงศ์เทพ วงศ์วัชรไพบูลย์ ผู้จัดการกองทุน สสส. กล่าวว่า เทคโนโลยีทำให้การพนันพัฒนาแพลตฟอร์มออนไลน์ ทั้งเชิญชวน และกระตุ้นความสนใจให้เข้าถึงได้ตลอด 24 ชั่วโมง ผ่านสื่อหลากหลายช่องทาง รวมถึงใช้อินฟลูเอนเซอร์โฆษณาชวนเล่นพนัน เช่น เสนอให้เล่นฟรี หลอกว่าไม่ใช่เกมพนัน หลอกว่าเป็นเว็บไซต์พนันถูกกฎหมาย จูงใจให้เล่นต่อเนื่องด้วยโบนัสเช็กอินรายวัน ทำให้เยาวชนคนรุ่นใหม่หลงเข้าสู่วงการพนันออนไลน์กว่า  4 ล้านคน

“พนันถ้าเล่นต่อเนื่อง จะสูญเสียความสามารถในการควบคุมตนเอง แม้จะเสียพนัน หรืออยากหยุด ก็ไม่สามารถยับยั้งชั่งใจได้ ซึ่งเป็นสัญญาณอันตราย กลายเป็นนักพนันที่เป็นปัญหา ส่งผลกระทบต่อสุขภาพโดยตรง และอาจจะเป็นโรคติดการพนัน โรคทางจิตเวชเหมือนกับการติดสารเสพติด ส่งผลกระทบถึงครอบครัว ชุมชน และสังคม คนติดการพนัน 1 คน ทำให้เกิดปัญหากระทบต่อคนใกล้ชิด 10-17 คน”นพ.พงศ์เทพกล่าว  

เด็ก-เยาวชนเล่นพนันกว่า 5 ล้าน

รศ.ดร.นวลน้อย ตรีรัตน์ ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาปัญหาการพนันฯ กล่าวว่า สถานการณ์พนันในสังคมไทย ปี 2566 โดยศูนย์วิจัยเพื่อการพัฒนาสังคมและธุรกิจ เก็บข้อมูลประชากรอายุ 15 ปีขึ้นไป ใน 24 จังหวัด ระหว่างวันที่ 15 พ.ย.- 27 ธ.ค. 2566 รวม 7,131 ตัวอย่าง พบว่า คนไทย 99.3% มีบุคคลรอบตัวเล่นการพนัน โดย 21% ของกลุ่มเด็ก และ 26% ของกลุ่มเยาวชน พบเห็นบุคคลรอบตัวเล่นการพนันมีผลทำให้รู้สึกอยากเล่นพนันในระดับมากถึงมากที่สุด ที่น่าเป็นห่วงคือ มีคนไทยมากถึง 63.1% หรือประมาณ 34.51 ล้านคน เล่นการพนัน

ข้อมูลปี 2566 พบเด็ก (อายุ 15-18 ปี) เล่นพนันทะลุหลักล้านคือมีมากถึง 1.06 ล้านคน เพิ่มขึ้นถึง 2.31 แสนคนเมื่อเปรียบเทียบกับปี 2564 และพบเยาวชน (อายุ 19-25 ปี) เล่นการพนัน 3.92 ล้านคน ผู้สูงวัย อายุ 60 ปีขึ้นไป เล่นการพนัน 4.47 ล้านคน ทั้งสองกลุ่มมีจำนวนคนเล่นพนันสูงกว่าปี 2564 กลุ่มละประมาณกว่า 4 แสนคน

 ด้านผลกระทบ  7.45 ล้านคน ระบุว่าตนเองได้รับผลกระทบจากการพนัน เช่น ขาดเงินใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน ขายทรัพย์สินหรือสิ่งมีค่าเพื่อเล่นพนันหรือใช้หนี้ มีปัญหาความเครียด เสียสุขภาพจิต เสียเวลาทำงาน การเรียน สุขภาพเสื่อมโทรม ปากเสียงทะเลาะกับคนในครอบครัว ต้องโกหกปิดบังผู้อื่นเรื่องการเล่นพนัน เสียเพื่อน ญาติ ครอบครัว

 และคนเล่นการพนันในปี 2566 มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นนักพนันที่เป็นปัญหากว่า 6 ล้านคน ซึ่งควรเข้ารับบริการขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต แต่สังคมไทยยังมีไม่เพียงพอ

นอกจากนั้น ผลสำรวจยังพบด้วยว่า คนไทยมากกว่าครึ่งไม่เห็นด้วยกับการเพิ่มการพนันถูกกฎหมาย ทั้งพนันทายผลฟุตบอล บ่อนกาสิโน และพนันออนไลน์ เพราะจะมีผลให้คนเล่นพนันเพิ่มขึ้น

เอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ต้องรอบคอบ

ขณะที่ ผศ.ดร.ณัชพล จิตติรัตน์ คณะนิติศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวในเวทีประเทศไทยยุคหลังกาสิโน ปัญหาและความท้าทายว่า (ร่าง)พ.ร.บ.สถานบันเทิงครบวงจร หรือเอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ มีประเด็นทางกฎหมายที่ต้องพิจารณาให้รอบคอบ ตั้งแต่ความไม่ครอบคลุมเรื่องบทนิยาม การควบคุมอาชญากรรมที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจกาสิโน การจัดเก็บภาษีและการบริหารรายได้จากธุรกิจกาสิโน และมาตรการในการเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบจากการพนัน ตามด้วยการขยายความ ความสัมพันธ์ระหว่างอาชญากรรมและธุรกิจกาสิโน นอกจากการพนันจะเป็นอาชญากรรมประเภทอาชญากรรมไร้เหยื่อ (Victimless Crime)แล้ว การพนันยังเป็นบ่อเกิดของอาชญากรรมประเภทอื่นๆ ทั้งธุรกิจกาสิโนยังเป็นธุรกิจที่มักถูกใช้เป็นเครื่องมือของการฟอกเงิน (Money Laundering)

กาสิโนมักถูกใช้เป็นสถานที่ฟอกเงิน

“กาสิโนมักถูกใช้เป็นสถานที่ฟอกเงิน ด้วยเหตุที่อาชญากรมีความสะดวกต่อการเข้าถึงบ่อนกาสิโน รวมทั้ง สามารถนำเงินที่ผิดกฎหมายมาเล่นในบ่อน ทำให้ที่มาของเงินเปลี่ยนแปลงไปได้ง่าย และกาสิโนหลายแห่งไม่ได้เคร่งครัดต่อการควบคุม ถ้ารัฐหละหลวมด้านการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน จะทำให้เกิดผลกระทบตามมา อาชญากรรมที่เกี่ยวกับความผิดมูลฐานจะมีปริมาณมากขึ้น ประเทศไทยจะกลายเป็นแหล่งกบดานขององค์กรอาชญากรรม”ผศ.ดร.ณัชพล กล่าว

ผศ.ดร.ณัชพล กล่าวด้วยว่า องค์กรอาชญากรรมข้ามชาติ และ FATF ซึ่งเป็นองค์กรระหว่างประเทศที่มีหน้าที่ในการให้คำแนะนำและประเมินมาตรฐานด้านการป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน อาจประเมินคะแนนของประเทศไทยในระดับที่ต่ำกว่าค่ามาตรฐาน ส่งผลให้ถูกใส่รายชื่อใน Grey List ซึ่งการอยู่ใน Grey List จะส่งผลกระทบต่อการค้าและการลงทุนระหว่างประเทศ เพราะจะทำให้กลายเป็นประเทศที่มีความเสี่ยงด้านการฟอกเงิน เวลาที่มีการโอนเงินไปยังประเทศอื่น เงินนั้นก็จะต้องถูกตรวจสอบก่อน ภาคเอกชนในประเทศอื่นๆ ก็จะไม่กล้าทำการค้าด้วย