เมื่อ “สำลัก” ตอนอยู่คนเดียว แนะใช้วิธี “เฮมลิก แมนูเวอร์”
ปัญหาการสำลักเกิดขึ้นได้ทุกเพศทุกวัย แต่ถ้ามีคนคอยช่วยอยู่ใกล้ๆ ก็ไม่อันตรายมากนัก แต่ถ้าใครอยู่คนเดียวแล้วเกิดสำลักขึ้นมา ต้องลองใช้วิธี “เฮมลิก แมนูเวอร์” ป้องกันการเสียชีวิตได้
การสำลักไม่ว่าจะเกิดจากการดื่มน้ำหรือการรับประทานอาหาร หรือมีสิ่งแปลกปลอมเข้าไปกีดขวางในหลอดลม สามารถเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศ ทุกวัย โดยปกติจะเป็นเพียงอาการในเวลาสั้นๆ เท่านั้น ไม่ได้ส่งผลอันตราย แต่หากสำลักนานเกินไป และไม่ได้รับการรักษาทันเวลาก็อาจทำให้เสียชีวิตได้
สำหรับการ “สำลัก” ทั่วไปในผู้ใหญ่นั้น ส่วนมากเกิดจากมีเศษอาหารเข้าไปติดในหลอดลมหรือเกิดจากการดื่มน้ำเร็วเกินไป แต่สำหรับในเด็กนอกจากเศษอาหารแล้ว ยังอาจเกิดจากการกลืนสิ่งของชิ้นเล็กลงไปในลำคอ หรือเกิดจากการเคี้ยวอาหารเร็วเกินไป หรือพูดขณะที่มีอาหารอยู่ในปาก โดยอาการของผู้ที่สำลักส่วนใหญ่แล้วจะมีลักษณะคล้ายกัน ดังนี้
- หายใจไม่สะดวก หรือหายใจแรง และเสียงดังผิดปกติ
- พูดคุย ตอบสนองไม่ได้
- ไอแรงไม่ได้
ถ้าหากมีอาการดังต่อไปนี้ ถือว่าเข้าขั้นอันตราย และอาจเสียชีวิตได้ ได้แก่
- ผิวหนัง ริมฝีปาก และเล็บเริ่มเปลี่ยนเป็นสีคล้ำ เพราะจากขาดออกซิเจน
- ขาดสติ ไม่รู้สึกตัว
ดังนั้นเมื่อมีการสำลักเกิดขึ้นไม่ว่าจะในเด็กหรือผู้ใหญ่ หากได้รับการช่วยเหลือในเบื้องต้นได้ทันเวลา ก็จะสามารถรักษาชีวิตเอาไว้ได้ แต่ถ้าเราเกิดสำลักในตอนที่อยู่คนเดียวจะแก้ไขอย่างไรให้ทันเวลา? “กรุงเทพธุรกิจออนไลน์” ชวนรู้จักวิธีการรับมือเมื่อเกิดการสำลักด้วยตัวเอง ที่เรียกว่า “เฮมลิก แมนูเวอร์”
- เฮมลิก แมนูเวอร์ วิธีรับมือการสำลักด้วยตัวเอง
สำหรับวิธีแบบ “เฮมลิก แมนูเวอร์” คือ การแก้ปัญหาการสะอึกทั่วไปที่บางคนยังไม่รู้ว่าสามารถทำได้ด้วยตัวเอง โดยมีวิธีการเตรียมตัว และวิธีการทำ ดังนี้
1. พยายามไอให้สิ่งแปลกปลอมออกมา เพราะหากไอแรงมากพอจนสิ่งแปลกปลอมหลุดออกมาได้ ก็ไม่จำเป็นต้องทำอะไรต่อ แต่ถ้าไอแล้วสิ่งแปลกปลอมยังไม่ออกมา และเริ่มหายใจลำบากต้องรีบทำเฮมลิก แมนูเวอร์ ทันที
2. วิธีทำเฮมลิก แมนูเวอร์ ให้เริ่มจากกำมือในที่ตำแหน่งที่ถูกต้อง โดยกำมือข้างที่ถนัดไว้บริเวณท้องเหนือสะดือแต่ใต้ซี่โครง
3. ใช้มืออีกข้างจับข้างที่กำไว้ เพื่อให้มือข้างที่กำมีแรงมากขึ้น
หลังจากเตรียมตัวพร้อมแล้วสามารถเริ่มทำ “เฮมลิก แมนูเวอร์” ได้ทันที
4. กระแทกมือที่กำไว้เข้ามา และดันทางด้านบน พยายามทำให้สิ่งแปลกปลอมหลุดออกมา โดยกระแทกกำมือไปยังบริเวณกะบังลมหรือบริเวณท้อง ทำซ้ำๆ หลายๆ ครั้ง
5. หาวัตถุที่มีความมั่นคงมาเพิ่มแรงกระแทก ต้องเป็นวัตถุที่มีความสูงระดับเอวที่สามารถโค้งตัวไปกระแทกได้ เช่น เก้าอี้ โต๊ะ หรือเคาน์เตอร์ ให้โค้งตัวเข้าหาวัตถุ ใช้มือโอบรอบกำมือ และให้อยู่ระหว่างวัตถุ และท้องหลังจากนั้นกระแทกตัวเข้าหาวัตถุนั้น
6. ทำซ้ำ หากสิ่งแปลกปลอมยังไม่หลุดออกให้ทำซ้ำๆ และไอแรงๆ ไปพร้อมกัน
การทำเฮมลิก แมนูเวอร์ นั้นเป็นเพียงแค่วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นเท่านั้น หากอาการไม่ดีขึ้นจำเป็นต้องเรียกรถพยาบาลเพื่อป้องกันการเสียชีวิต นอกจากนี้เฮมลิก แมนูเวอร์ ยังสามารถทำให้ผู้อื่นได้ด้วยวิธีการเดียวกัน
สำหรับวิธีป้องกันไม่ให้เกิดการ “สำลัก” ในเบื้องต้นที่ทำได้ทั้งเด็ก และผู้ใหญ่คือ ไม่พูดคุยขณะกินอาหาร เคี้ยวอาหารให้ละเอียดทุกครั้ง เคี้ยวอาหารทีละน้อยและช้า ไม่ดื่มน้ำเร็วเกินไป ส่วนในเด็กไม่ควรวิ่งเล่นขณะกินอาหาร
ขอขอบคุณคลิปสาธิตการทำ เฮมลิก แมนูเวอร์ จาก We Mahidol
อ้างอิงข้อมูล : wiki how และ พบแพทย์
พิสูจน์อักษร....สุรีย์ ศิลาวงษ์