ดื่มน้ำอัดลม กินเผ็ด เสี่ยง 'กระเพาะอาหาร' ทะลุ จริงหรือ ?
หลายคนอาจเคยได้ยินว่า ทานน้ำอัดลมมากๆ หรือการทานอาหารรสเผ็ดมากๆ เป็นสาเหตุทำให้ 'กระเพาะอาหาร' ทะลุ ความเชื่อเหล่านี้ เป็นความจริงหรือไม่ แล้วความจริง กระเพาะทะลุ มีสาเหตุมาจากอะไรกันแน่
Key Point:
- กระเพาะอาหารทะลุ เกิดจากการที่ผนังกระเพาะเป็นแผล เกิดรู ส่งผลให้ปวดท้องรุนแรง มีไข้ อาเจียน ไปจนถึงติดเชื้อในกระแสเลือด
- สาเหตุหลักๆ คือ เป็นแผลในกระเพาะอาหาร ขณะที่ การทานรสจัด หรือ น้ำอัดลมอาจจะมีความเสี่ยง แต่ไม่ได้เป็นผลโดยตรงจากการทานสิ่งเหล่านี้
- อาการที่สังเกตได้ คือ เกือบ 100% ปวดท้องมาก รุนแรง ทานยาแก้ปวดไม่หาย ต้องรีบพบแพทย์โดยด่วนเพราะอาจเสียชีวิตได้
กระเพาะอาหารทะลุ เกิดจากการที่ผนังกระเพาะอาหาร เกิดการมีรู ทำให้มีเชื้อแบคทีเรีย เกิดกรดในกระเพาะอาหาร หรือเศษอาหารเข้าไปสัมผัสในโพรงช่องท้อง ส่งผลให้มีอาการปวดท้องรุนแรง มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในกระแสเลือด และเสียชีวิตได้
โดยทั่วไป มักจะได้ยินเกี่ยวกับกระเพาะทะลุ เช่น การดื่มน้ำอัดลม และการรับประทานอาหารรสเผ็ด แต่ภาวะกระเพาะทะลุ แท้จริงแล้วไม่ได้เกิดจากการดื่มน้ำอัดลม หรือ การทานเผ็ดแต่อย่างใด ทั้งนี้ หากมีอาการปวดท้องรุนแรงมากกว่า 6 ชั่วโมง ร่วมกับอาการไข้ ควรรีบพบแพทย์ เพราะหากเกิดกระเพาะทะลุ และปล่อยอาการไว้ หรือหายามากินเอง จะเป็นอันตรายต่อร่างกายได้
ผศ.นพ.พงศศิษฏ์ สิงหทัศน์ ภาควิชาศัลยศาสตร์ สาขาวิชาศัลยศาสตร์อุบัติเหตุและเวชบำบัดวิกฤตศัลยกรรม คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล กล่าวในรายการ ลัดคิวหมอรามาฯ โดยอธิบายว่า สาเหตุกระเพาะทะลุ หลักๆ คือ เป็นแผลในกระเพาะอาหาร การทานรสจัด หรือ ทานน้ำอัดลมอาจจะมีความเสี่ยงต่อการเกิดแผลได้ แต่ไม่ได้เป็นผลโดยตรงจากการทานสิ่งเหล่านี้ แล้วทำให้กระเพาะทะลุ บางคนบอกว่าทานน้ำอัดลมจนกระเพาะทะลุไม่ใช่ เพราะหากไม่เริ่มต้นจากการเป็นแผลก่อนก็ไม่เป็นกระเพาะทะลุ
สาเหตุกระเพาะทะลุ
- แผลในกระเพาะอาหาร จากการที่กรดหลั่งเยอะจากความเครียด ทานอาหารไม่ตรงเวลา ติดเชื้อแบคทีเรียบางตัว
- มะเร็งกระเพาะอาหาร
- สิ่งแปลกปลอมที่แหลมคม เช่น ไม้กลัด ก้างที่ใหญ่ แข็ง ทิ่มกระเพาะทะลุได้
5 อาการกระเพาะทะลุ
- ปวดท้องมาก เกือบ 100% บางคนปวดมากจนอยู่ไม่ได้ หากมีแผลใหญ่ก็จะมีน้ำย่อยในกระเพาะออกมา หรือเศษอาหารออกมา ทำให้ปวดท้องรุนแรง ทานยาแก้ปวดไม่หาย
- คลื่นไส้ อาเจียน
- มีไข้ หนาวสั่น
- หัวใจเต้นเร็ว หอบ จากการติดเชื้อที่รุนแรง
- ปัสสาวะ อุจจาระน้อย
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
- "ท้องอืด" กินเร็ว เสี่ยงโรคร้าย! เช็กอาหารแต่ละอย่าง กระเพาะย่อยนานแค่ไหน?
- 'ลำไส้' ไม่ดีเสี่ยงป่วย 'ซึมเศร้า' เมื่อสุขภาพลำไส้เชื่อมโยงอารมณ์
- 'โรคอ้วน' ต้องรู้ 'ผ่าตัดกระเพาะ' ดีหรือไม่ เหมาะกับใคร ?
สัญญาณเตือนกระเพาะทะลุ
ผศ.นพ.พงศศิษฏ์ อธิบายว่า ส่วนใหญ่จะเป็นแผลในกระเพาะอาหารมาก่อนเกือบ 90% ปวดเรื้อรัง บางคนอาจจะไม่สนใจ ทานข้าวก็จะดีขึ้น ไม่ปวดเยอะมาก ทนไปเรื่อยๆ และสักพักก็จะเป็นแผลที่เรื้องรังและกระเพาะทะลุ
"การทานอาหารไม่ตรงเวลาก็เสี่ยงต่อการเกิดแผลในกระเพาะอาหาร เพราะร่างกายเหมือนนาฬิกา น้ำย่อยจะหลั่งออกมาตามเวลาของมัน หากเราเคยทานช่วงนี้ พอไม่ได้ทาน น้ำย่อยก็จะหลั่ง หากไม่มีอาหารที่เจือจางน้ำย่อย น้ำย่อยก็จะไปมีผลต่ออวัยวะผนังกระเพาะเกิดเป็นแผล"
การรักษากระเพาะทะลุ
การรักษาหลัก คือ ต้องซ่อมรู ปิดรู ซึ่งพื้นฐานต้องผ่าตัด 99% จะมีบางกลุ่มที่รูเล็กและคนไข้ทนมาจนร่างกายซ่อมแซมได้เอง เวลากระเพาะทะลุ เมื่อเอกซเรย์จะพบว่ามีลมขังอยู่ในผนังช่องท้อง บางคนมีลมแต่อาการปวดไม่รุนแรง เมื่อทดสอบการกลืนสีก็ไม่มีการกระจายของสีออกไปยังช่องท้อง ซึ่งหากเจอก็สามารถรักษาแบบประคับประคองได้ แต่พบเป็นส่วนน้อยมาก ปัจจุบัน มีการรักษาที่พัฒนาขึ้น โดยการส่องกล้องเข้าไปจัดการรูของผนังกระเพาะอาหาร แต่หากเป็นการรักษามาตรฐานยังคงเป็นการผ่าตัด
พฤติกรรมแบบไหนเสี่ยงกระเพาะทะลุ
- ทานยาแก้ปวดบางชนิด
- ทานยาสเตียรอยด์
- ความเครียด
- ทานอาหารไม่ตรงเวลา
- ทานอาหารมีความแหลมคม หรือ คนที่ชอบทานอะไรแปลกๆ
- มะเร็งกระเพาะอาหาร