'แบรนด์ Alex' จากโลกของอเล็กซ์ ออทิสติกก็เป็นนักธุรกิจได้

ในวันที่ 2 เมษายนของทุกปี ทั่วโลกพร้อมใจกันร่วมรณรงค์เนื่องใน “วันตระหนักรู้ออทิสติกโลก” (World Autism Awareness Day) ประเทศไทยได้ให้ความสำคัญกับวันนี้มาอย่างต่อเนื่อง โดยปีนี้นับเป็นปีที่ 18 ของการจัดงาน “วันรณรงค์ตระหนักรู้ออทิสติกโลก” ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 5 - 6 เมษายน 2568 ณ มิวเซียมสยาม 

ภายใต้แนวคิด “Au(tism) of Mind: โลกของคนพิเศษ” มุ่งเน้นการถ่ายทอดโลกใบพิเศษของบุคคลออทิสติกผ่าน 4 คาแรกเตอร์น่ารัก ได้แก่ น้องหวานใจ ที่เปี่ยมด้วยความจริงใจและอ่อนโยน, น้องจินจิน ผู้มุ่งมั่นและจดจ่อ, น้องจิ๊ดริด ที่เต็มไปด้วยความคิดสร้างสรรค์ไม่เหมือนใคร และ น้องฟาซอล ผู้ไวต่อประสาทสัมผัส ทั้งหมดล้วนแสดงให้เห็นว่า คนออทิสติกมีศักยภาพไม่ต่างจากคนทั่วไป หากได้รับการยอมรับ เข้าใจ และส่งเสริมอย่างเหมาะสม เพราะ“ออทิสติกไม่ใช่โรค...แต่คืออีกโลกที่เราควรเข้าใจ”

ข่าวที่เกี่ยวข้อง:

ครอบครัวเติมความรัก เอาใจใส่ พลังเด็กออทิสติก สู่ศิลปินดิจิทัลอาร์ท

'วันตระหนักรู้โรคออทิสติกโลก' เลี้ยงลูกอย่างไร? เมื่อเป็นเด็กออ

“แบรนด์ ‘Alex’ จากโลกของอเล็กซ์”

ในโลกที่ความหลากหลายไม่ใช่ข้อจำกัด แต่คือพลังของความเป็นไปได้ "ออทิสติก" ไม่ได้หมายถึงการมีอะไรน้อยกว่าใคร แต่คือการมีมุมมองที่แตกต่างและบางครั้งก็พิเศษกว่าที่เราคาดคิด คนออทิสติกหลายคนสามารถเรียนรู้ เติบโต และสร้างผลงานที่น่าประทับใจได้ไม่ต่างจากใคร ถ้าได้รับโอกาสและการสนับสนุนอย่างเหมาะสม

หนึ่งในตัวอย่างที่น่าชื่นชม คือ น้องอเล็กซ์ – ชนกรณ์ พุกะทรัพย์ เยาวชนออทิสติกต้นแบบประจำปี 2567 และเจ้าของแบรนด์ “Alex” ที่ใช้ความสามารถด้านศิลปะของเขาสร้างสรรค์ผลงานสุดสร้างสรรค์จนกลายเป็นแบรนด์ของตัวเอง น้องอเล็กได้ร่วมจัดแสดงผลงานในงาน “วันรณรงค์ตระหนักรู้ออทิสติกโลก 2025” พร้อมส่งต่อแรงบันดาลใจผ่านคำพูดจากใจว่า

“ผมดีใจที่ได้เป็นส่วนหนึ่งของงานนี้ และมีโอกาสนำผลงานของตัวเองมาจัดแสดง ผมอยากให้ทุกคนเห็นว่าบุคคลออทิสติกก็มีความสามารถและสามารถทำตามความฝันได้ ขอบคุณที่ให้โอกาสและสนับสนุนพวกเราและผมหวังว่าผลงานของผมจะเป็นแรงบันดาลใจให้กับคนอื่น ๆ ที่มีความฝันเหมือนกัน”

คำพูดของอเล็กไม่ใช่แค่เสียงของคนคนหนึ่ง แต่คือเสียงแทนหัวใจของเด็กและเยาวชนออทิสติกอีกมากมายที่อยากให้สังคมเห็นว่า "พวกเขาก็มีความฝัน และพร้อมจะไปให้ถึงมัน...ถ้ามีใครสักคนเปิดโอกาสให้"

ไม่มี..ออทิสติกเทียม มีแต่คนที่เป็นกับไม่เป็นเท่านั้น”

แม้ว่าออทิสติกจะยังเป็นภาวะที่หลายคนรู้จัก แต่ก็ยังมีความเข้าใจผิดอยู่มาก โดยเฉพาะคำว่า “ออทิสติกแท้” หรือ “ออทิสติกเทียม” ที่ถูกใช้บ่อยในสื่อและสังคม ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้ว บุคคลมีภาวะออทิสติกหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยตามหลักการแพทย์  หลายคนอาจเคยได้ยินคำว่า “ออทิสติกเทียม” จากข่าวหรือโซเชียล จนเริ่มสับสนว่าแท้จริงแล้วมันคืออะไร แตกต่างจากออทิสติกจริงอย่างไร?

“ออทิสติก” เป็นภาวะทางพัฒนาการที่มีสาเหตุมาจากการทำงานของสมองที่แตกต่าง ผู้ที่เป็นออทิสติกจริง ๆ จะมีลักษณะเฉพาะทางพฤติกรรม การสื่อสาร การเล่น และการเข้าสังคมที่แตกต่างจากคนทั่วไป ซึ่งสามารถวินิจฉัยได้ตามเกณฑ์ทางการแพทย์

ส่วนคำว่า “ออทิสติกเทียม” ที่สังคมชอบพูดกันนั้น แท้จริงแล้วเป็นเพียง “คำเปรียบเปรย” ไม่มีบัญญัติในศัพท์การแพทย์ โดยใช้เรียกเด็กที่มีพฤติกรรมคล้ายออทิสติก เช่น พูดช้า ไม่สบตา ไม่ตอบสนองเมื่อเรียกชื่อ หรือชอบเล่นอะไรซ้ำๆ

ซึ่งอาการเหล่านี้ มักเกิดจากการเลี้ยงดูหรือสิ่งแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะในยุคที่เด็กเล็กอยู่กับหน้าจอมากเกินไป ได้ดู ได้ฟัง แต่ขาดการโต้ตอบกับคนรอบตัว  ไม่มีใครพูด ไม่มีใครเล่น ไม่มีใครอ่านนิทานให้ฟัง พัฒนาการจึงไม่เติบโตสมวัย

เด็กกลุ่มนี้ไม่ได้มีภาวะออทิสติก แต่แสดงพฤติกรรม “คล้าย” เพราะขาดการกระตุ้นที่เหมาะสม แต่ข่าวดีคือ ถ้าเราเข้าใจและช่วยเหลือได้เร็ว พัฒนาการเหล่านั้นก็สามารถกลับมาได้เกือบสมบูรณ์

คำว่า “ออทิสติกเทียม” ไม่ได้มีอยู่จริงในแง่การแพทย์และอาจทำให้เกิดความเข้าใจผิดว่าออทิสติกเป็นเรื่องผิดปกติหรือแย่ ทั้งที่ในความจริง คนที่มีภาวะออทิสติกหลายคนมีศักยภาพหลากหลาย เพียงแค่โลกของพวกเขาอาจแตกต่างจากเราเท่านั้นเอง 

นพ.ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรข ผู้อำนวยการโรงพยาบาลยุวประสารท กล่าวไว้ชัดเจนว่า สำหรับหมอเอง ถ้ามีอาการออทิสติกแล้วมันใช่ หมอจะบอกว่าใช่ ถ้าไม่ใช่ก็จะบอกว่าไม่ใช่ หรือถ้ายังสงสัยต้องรอดูอาการก็จะบอกว่าต้องรอดูอาการระยะหนึ่ง ไม่ใช้คำว่า “ออทิสติกเทียม” เพราะถ้าเข้าไม่ใช่ก็คือไม่ใช่ มันจะเหมือนไปยัดเยียดให้เขาเป็น ไม่มีหรอก...ออทิสติกเทียม มีแต่คนที่เป็นกับไม่เป็นเท่านั้น พ่อแม่ไม่ต้องโทษตัวเองว่าทำให้ลูกเป็นออทิสติก หากจะเป็นก็เป็นจากความผิดปกติของสมองมาตั้งแต่ต้น ไม่ใช่กิจกรรมที่เกิดภายหลัง 

ถ้าเป็น “ออทิสติก(แท้)” ดูจากอะไร?

ภาวะออทิสติกจริงๆ หรือที่เราเรียกว่า “ออทิสติกแท้” จะมีลักษณะปัญหาในด้านพัฒนาการหลัก ๆ 3 ด้าน ซึ่งเรามักเริ่มสังเกตได้ตั้งแต่วัยเด็กเล็ก โดยเด็กอาจแสดงออกผ่านพฤติกรรมเหล่านี้

• ด้านการพูดและการสื่อสาร โดยผู้ที่เป็นออทิสติกจริง ๆ จะพูดช้ากว่าเด็กในวัยเดียวกัน หรือบางคนไม่พูดเลย พูดเป็นคำแปลก ๆ หรือภาษาที่คนรอบตัวไม่เข้าใจ (บางคนเรียกว่า “ภาษาต่างดาว”) ไม่ชี้สิ่งของที่อยากได้ หรือไม่ชี้สิ่งที่สนใจ ฟังคำสั่งไม่เข้าใจ หรือทำตามคำสั่งง่าย ๆ ไม่ได้
• ด้านพัฒนาการทางสังคม โดยผู้ที่เป็นออทิสติกจริง ๆ จะดูเหมือน “อยู่ในโลกของตัวเอง” สนใจสิ่งแวดล้อมรอบตัวน้อยมาก เรียกชื่อแล้วไม่หัน ไม่สบตา หรือไม่ตอบสนอง ไม่สนใจคนรอบข้าง ไม่แสดงสีหน้า ไม่แสดงอารมณ์ ไม่มีอารมณ์ร่วมเวลาคนอื่นยิ้มหรือร้องไห้
• ด้านการเล่น โดยผู้ที่เป็นออทิสติกจริง ๆ จะเล่นซ้ำ ๆ แบบเดิม เช่น หมุนล้อรถ จัดของเรียงแถว ไม่เข้าใจวิธีเล่นสมมุติ หรือไม่สามารถเล่นตามกติกาง่าย ๆ ได้ สนใจบางสิ่งแบบหมกมุ่นเกินไป ชอบเล่นคนเดียว ไม่เล่นกับเพื่อน

นอกจากนี้มักมีอาการอื่นที่พบร่วมด้วย เช่น สมาธิสั้น ซุกซน อยู่ไม่นิ่ง อารมณ์รุนแรง โกรธง่าย ก้าวร้าว ชอบโขกหัว สะบัดมือ หรือหมุนตัวซ้ำ ๆ เด็กออทิสติกแต่ละคนอาจมีอาการมากน้อยแตกต่างกัน แต่สิ่งสำคัญที่สุดคือ การได้รับการวินิจฉัยและดูแลที่เหมาะสมตั้งแต่เนิ่น ๆ

นพ.ทวีศักดิ์  กล่าวอีกว่า ในทางการแพทย์ยังไม่มีวิธีรักษาออทิสติกแบบหายขาดแต่การรักษาในปัจจุบันนั้นดีขึ้นมาก  ถ้าใครเข้ามารักษาเร็วและรักษาอย่างต่อเนื่อง พัฒนาการต่าง ๆ ก็จะมีการพัฒนาอย่างชัดเจน จากพูดไม่ได้ก็กลายเป็นพูดได้ จากไม่สามารถเรียนได้ก็เรียนได้ จากไม่ค่อยนิ่งก็สามารถนิ่งขึ้นได้

เปิดโลกของคนพิเศษ 5 – 6 เม.ย. 2568

ประเทศไทยได้จัดงาน "วันรณรงค์ตระหนักรู้ออทิสติกโลก 2025" อย่างต่อเนื่องเป็นปีที่ 18 ซึ่งปีนี้จัดขึ้นในวันที่ 5 – 6 เมษายน 2568 ณ มิวเซียมสยาม ตั้งแต่เวลา 16.00 – 21.00 น. เพื่อเปิดให้สังคม ได้เข้าใจ ยอมรับ และเข้ามามีส่วนร่วมพัฒนาและยกระดับคุณภาพชีวิตบุคคลออทิสติก

งานนี้มุ่งสร้างความเข้าใจและส่งเสริมการยอมรับบุคคลออทิสติกในสังคม ภายใต้แนวคิด "Au(tism) of Mind โลกของคนพิเศษ" ถ่ายทอดมุมมองของบุคคลออทิสติกผ่าน 4 คาแรกเตอร์พิเศษ น้องหวานใจ – จริงใจและอ่อนโยน , น้องจินจิน – มุ่งมั่นและจดจ่อ , น้องจิ๊ดริด – คิดสร้างสรรค์และไม่เหมือนใคร และ น้องฟาซอล – ไวต่อประสาทสัมผัส

กิจกรรมภายในงานมีทั้งเวิร์กชอปศิลปะ การแสดงดนตรีจากศิลปินออทิสติก บูธจำหน่ายผลงานฝีมือ และนิทรรศการจากแพลตฟอร์มนวัตกรรมเพื่อการเรียนรู้ รวมถึงเสวนาที่เปิดมุมมองใหม่ ๆ จากบุคคลออทิสติกและผู้เชี่ยวชาญ เช่น หัวข้อ “Work with Autism” และ “Autism Love & Learn”

โดยมีกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ สมาคมผู้ปกครองบุคคลออทิซึม (ไทย) มูลนิธิออทิสติกไทย กรุงเทพมหานคร มิวเซียมสยาม อาร์ตสตอรี่ บาย ออทิสติกไทย และ ทรู คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน) โดยทรูปลูกปัญญา ร่วมกันจัดงานอย่างเข้มแข็ง

นอกจากนี้หลายภาคส่วนยังร่วมผลักดันอย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านการจ้างงาน การฝึกอาชีพ การศึกษา และการพัฒนานวัตกรรมที่ช่วยส่งเสริมศักยภาพ เช่น แพลตฟอร์มคัดกรอง STS หรือศูนย์เรียนรู้ออนไลน์สำหรับเด็กออทิสติก โดยเฉพาะภาคเอกชนอย่างทรู คอร์ปอเรชั่น ที่ร่วมสนับสนุนมายาวนานกว่า 13 ปี พร้อมผลักดันผลงานผ่านสื่อในเครือ เพื่อให้เสียงของบุคคลออทิสติกเข้าถึงคนในสังคมให้ได้มากที่สุด

งานครั้งนี้เป็นพื้นที่ที่เปิดให้ทุกคนเข้ามาเรียนรู้ ทำความเข้าใจ และสัมผัสถึงความสามารถของบุคคลออทิสติกในแง่มุมใหม่ ๆ อย่างแท้จริง ภายใต้เป้าหมายเดียวกัน คือ “ก้าวไปด้วยกัน” เพื่อสร้างสังคมที่เปิดใจ ยอมรับ และให้โอกาสกับทุกคนอย่างเท่าเทียม