วันเด็ก 2566 ย้อนดู "คำขวัญวันเด็ก" 30 ปี วลีเด็ดแบบไหน? นายกฯ ไทย ชอบใช้
ตามธรรมเนียม “วันเด็ก” ของทุกปี นายกรัฐมนตรีจะมอบ “คำขวัญวันเด็ก” ให้แก่เด็กและเยาวชนไทยทุกๆ ปี ซึ่งความหมายจะแตกต่างกันไปตามยุคสมัย ในช่วงระยะเวลา 30 ปีที่ผ่านมา รู้หรือไม่ว่ามีหลายคำเด็ด วลีฮิต ที่ถูกหยิบยกมาใช้ในคำขวัญอยู่เสมอ
“รู้หน้าที่ มีวินัย ใฝ่ความดี” คือ คำขวัญวันเด็กล่าสุดของ ปี 2566 ที่มอบโดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ในโอกาสวันเด็กแห่งชาติ 14 ม.ค. 2566 แม้ว่าคำขวัญวันเด็กจะมีความหมายแตกต่างกันไปตามยุคสมัยและความชอบของนายกฯ แต่ละคน แต่เมื่อเวลาผ่านไป 30 ปี ยังคงมีคำและวลีฮิตซ้ำๆ หลายคำ ที่มักถูกหยิบยกมาประกอบคำขวัญวันเด็กอยู่เสมอ
สำหรับ “วันเด็กแห่งชาติ” มีขึ้นทุกวันเสาร์ที่สองของเดือนมกราคมในทุกปี แต่เกิดขึ้นครั้งแรกในวันจันทร์แรกของเดือนตุลาคม พ.ศ. 2498 มีต้นกำเนิดมาจากองค์กรสหประชาชาติที่กำหนดให้มีวันเด็กสากลขึ้น เพื่อกระตุ้นให้สังคมโลกส่งเสริม และร่วมพัฒนาศักยภาพและความเป็นอยู่ของเด็กทั่วโลก รวมถึงเป็นการฉลองอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็กด้วย
แต่เนื่องจากในเดือน ต.ค. ประเทศไทยอยู่ในฤดูฝนและเป็นวันจันทร์ จึงมีความไม่สะดวกต่อการจัดงาน ทำให้ในปี พ.ศ. 2506 เลื่อนมาจัดวันเด็กทุกวันเสาร์ที่สองของเดือน ม.ค. แทน
ส่วน “คำขวัญวันเด็ก” ในปีแรกนั้น มอบโดย จอมพล.ป พิบูลสงคราม ที่ดำรงตำแหน่งนายกฯ เมื่อปี 2499 มีความว่า “จงบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นและส่วนรวม” ทำให้หลังจากนั้นเป็นต้นมา จึงมีธรรมเนียมให้นายกฯ มอบคำขวัญวันเด็กแก่เด็กและเยาวชนทุกปี แต่ไม่ว่ายุคสมัยจะเปลี่ยนไปเพียงใด แต่ในคำขวัญวันเด็กยังคงประกอบไปด้วยชุดคำฮิต เช่น วินัย, คุณธรรม, อนาคต, สามัคคี และ ความรู้ เป็นต้น
“กรุงเทพธุรกิจออนไลน์” รวบรวมคำขวัญวันเด็กตลอดระยะเวลา 30 ปี ตั้งแต่ พ.ศ.2536-2566 ที่มีการใช้คำสุดฮิตซ้ำๆ มาให้รู้กันดังนี้
- เรียน จำนวน 8 ครั้ง เช่น เรียนให้สนุก เล่นให้มีความรู้ สู่อนาคตที่สดใส โดย ทักษิณ ชินวัตร พ.ศ.2545 และ เด็กดี หมั่นเพียร เรียนรู้ สู่อนาคต โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา พ.ศ.2559
- วินัย จำนวน 8 ครั้ง เช่น กตัญญู รู้หน้าที่ เป็นเด็กดี มีวินัย สร้างไทยให้มั่นคง โดย ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร พ.ศ.2557 และ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ คู่คุณธรรม นำประชาธิปไตย โดย ชวน หลีกภัย พ.ศ.2543 และ พ.ศ.2544
- คุณธรรม จำนวน 7 ครั้ง มีคุณธรรมนำใจ ใช้ชีวิตพอเพียง หลีกเลี่ยงอบายมุข โดย พล.อ. สุรยุทธ์ จุลานนท์ พ.ศ.2550 และ คิดสร้างสรรค์ ขยันใฝ่รู้ เชิดชูคุณธรรม โดย อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ พ.ศ.2553
- เด็ก จำนวน 7 ครั้ง เช่น เด็กรุ่นใหม่ ต้องขยันอ่าน ขยันเรียน กล้าคิด กล้าพูด ทักษิณ ชินวัตร พ.ศ.2548 และ เด็ก เยาวชน จิตอาสา ร่วมพัฒนาชาติ โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา พ.ศ.2562
- ขยัน จำนวน 4 ครั้ง เช่น ขยัน – ประหยัด ซื่อสัตย์ มีวินัย โดย ชวน หลีกภัย พ.ศ.2541 และ พ.ศ.2542
- อนาคต จำนวน 4 ครั้ง รักชาติ รักพ่อแม่ รักเรียน รักสิ่งดีๆ อนาคตดีแน่นอน โดย ทักษิณ ชินวัตร พ.ศ.2547
- ประชาธิปไตย จำนวน 4 ครั้ง ยึดมั่นประชาธิปไตย ร่วมใจพัฒนา รักษาสิ่งแวดล้อม โดย ชวน หลีกภัย พ.ศ.2536-2537
- สามัคคี จำนวน 4 ครั้ง เช่น สามัคคี มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ เชิดชูคุณธรรม โดย พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ พ.ศ.2551
- ความรู้ จำนวน 4 ครั้ง สามัคคี มีความรู้ คู่ปัญญา คงรักษาความเป็นไทย ใส่ใจเทคโนโลยี โดย ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร พ.ศ.2555
- ชาติ จำนวน 3 ครั้ง เด็กไทยวิถีใหม่ รวมไทยสร้างชาติ ด้วยภักดีมีคุณธรรม โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา พ.ศ.2564
- รู้คิด จำนวน 3 ครั้ง เช่น รู้คิด รอบคอบ รับผิดชอบต่อสังคม พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา พ.ศ.2565
- เทคโนโลยี จำนวน 3 ครั้ง เช่น เรียนรู้ตลอดชีวิต คิดอย่างสร้างสรรค์ ก้าวทันเทคโนโลยี โดย ทักษิณ ชินวัตร พ.ศ.2546
- รู้หน้าที่ จำนวน 3 ครั้ง เช่น เด็กไทยยุคใหม่ รู้รักสามัคคี รู้หน้าที่พลเมืองไทย โดย พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา พ.ศ.2563
- วัฒนธรรมไทย จำนวน 2 ครั้ง
- ความเป็นไทย จำนวน 2 ครั้ง
- มั่นคง จำนวน 2 ครั้ง
- ฉลาด จำนวน 2 ครั้ง
- ซื่อสัตย์ จำนวน 2 ครั้ง
จากตัวอย่างคำขวัญวันเด็กที่กล่าวมาข้างต้น จะเห็นว่าคำว่า เรียน และ วินัย ได้รับความนิยมอย่างต่อเนื่อง มีนายกฯ หยิบยกมาประกอบคำขวัญมากถึง 8 ครั้ง รองลงมาคือคำว่า คุณธรรม และ เด็ก จำนวน 7 ครั้ง ตามมาด้วยคำว่า ขยัน อนาคต ประชาธิปไตย และ ความรู้ จำนวน 4 ครั้ง ส่วนคำว่า ชาติ รู้คิด เทคโนโลยี และรู้หน้าที่ถูกใช้ซ้ำไป 3 ครั้ง ท้ายที่สุดคือคำว่า วัฒนธรรมไทย ความเป็นไทย มั่นคง ฉลาด และ ซื่อสัตย์ ถูกนำมาใช้ซ้ำ 2 ครั้ง
