‘หมาเล็ก’ เกรี้ยวกราดกว่า ‘หมาใหญ่’ เหตุมีสัญชาตญาณที่พร้อมสู้ ไม่กลัวใคร

“น้องหมา” ขึ้นชื่อว่าเป็นสัตว์เลี้ยงที่เป็น “เพื่อนที่ดีที่สุดของมนุษย์” ด้วยความฉลาดและน่ารักของเหล่าน้อง สามารถมัดใจมนุษย์ได้ แถมมีหลากหลายสายพันธุ์ หลากหลายขนาด จนกลายเป็น “สัตว์เลี้ยง” ที่มีคนเลี้ยงมากที่สุดในโลก ซึ่งคนส่วนใหญ่ที่พึ่งเลี้ยงหมามักจะเริ่มเลี้ยงหมาตัวเล็กก่อน เพราะดูน่ารักและปลอดภัยกว่าหมาตัวใหญ่ แต่ความจริงแล้ว หมาตัวเล็ก “เกรี้ยวกราด” กว่าหมาตัวใหญ่

เรามักจะเห็นคลิปหมาตัวเล็ก แต่ใจสู้ แยกเขี้ยวใส่ เห่าเสียงดังใส่คนที่พยายามจะมาเล่นกับน้องอยู่เสมอ ต่างจากหมาพันธุ์ใหญ่ที่ดูเป็นมิตรปล่อยให้คนลูบหัวเล่นด้วยได้มากกว่า ซึ่งการศึกษาจำนวนมากในช่วงสองทศวรรษที่ผ่านมา พบว่า หมาพันธุ์เล็กหลายสายพันธุ์มีแนวโน้มจะเกรี้ยวกราด ดื้อรั้น ทั้งเห่า คำราม ขู่ และกัด มากกว่าสุนัขพันธุ์ใหญ่จริง 

สำหรับการศึกษาในปี 2021 โดยมหาวิทยาลัยเฮลซิงกิ ของฟินแลนด์พบว่า สุนัขตัวเล็กมีแนวโน้มที่จะแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวมากกว่าสุนัขขนาดใหญ่ถึง 49% และมีแนวโน้มที่จะก้าวร้าวมากกว่าสุนัขขนาดกลางถึง 38% นอกจากนี้ยังพบว่าหมาตัวผู้จะมีความเกรี้ยวกราดมากกว่าหมาตัวเมียในทุกสายพันธุ์ อีกทั้งยังมีอีกหลายปัจจัยอื่น ๆ อีกที่ทำให้หมาก้าวร้าวมากขึ้น ทั้งอายุ ความกลัว สายพันธุ์ และปฏิสัมพันธ์ที่มีกับเจ้าของ

• ยิ่งแก่ยิ่งเกรี้ยวกราด

น้องหมาจะยิ่งเกรี้ยวกราดมากขึ้นตามอายุ โดยจะก้าวร้าวมากขึ้นเมื่ออายุมากกว่า 10 ปีขึ้นไป เนื่องจากสุขภาพไม่ดีและเจ็บปวดตลอดเวลา ซึ่งส่งผลให้พวกมันอารมณ์ไม่ดี หงุดหงิดและโจมตีคน (หรือหมาตัวอื่น) ได้ง่าย ๆ 

นอกจากนี้ หมาแก่ยังมีความเสี่ยงที่จะเป็น “โรคสมองเสื่อม” ได้ ซึ่งเป็นสาเหตุที่เปลี่ยนให้หมาที่เคยเป็นมิตร ขี้อ้อน กลายเป็นหมาดุ แสดงพฤติกรรมรุนแรงและคาดเดาอารมณ์ได้ยากจนเจ้าของต้องแปลกใจ

เราไม่สามารถจะทำอะไรไม่ได้กับปัจจัยนี้ เป็นเรื่องธรรมชาติที่สิ่งมีชีวิตทุกชนิดต้องแก่ลง (แม้แต่เราเอง) แต่สามารถช่วยให้หมาของเราแก่อย่างมีคุณภาพได้ด้วยการเลือกอาหารที่ดีต่อสุขภาพ พาน้องหมาไปออกกำลังกายบ่อย ๆ และตรวจสุขภาพเป็นประจำ

 

• ยิ่งตัวเล็กยิ่งระวังตัว

โลกใบนี้ช่างกว้างใหญ่และน่ากลัวในมุมมองของชิวาวาตัวจิ๋ว แม้จะมีเจ้าของคอนปกป้องดูแล แต่ด้วยสัญชาตญาณที่ต้องคอยระวังตัวจากนักล่าที่มีอยู่รอบทิศทาง ตั้งแต่นกฮูก สุนัขตัวใหญ่ หรือแม้กระทั่งมนุษย์คนอื่น ๆ จึงไม่ใช่เรื่องแปลกถ้าพวกมักจะระแวงระวังภัยอยู่เสมอ ไม่ไว้ใจและไม่อยากให้อะไรเข้าใกล้ ด้วยการแสดงพฤติกรรมก้าวร้าว ดุร้าย เพื่อปกป้องตัวเอง

หมาตัวเล็กยังมีแนวโน้มที่จะได้รับบาดเจ็บจากเจ้าของโดยไม่ได้ตั้งใจอีกด้วย ไม่ว่าจะเหยียบ ล้ม ทับ หรือเล่นแรงเกินไป ดังนั้นการที่น้องเห่าใส่เจ้าของบ่อย ๆ อาจจะเป็นสัญญาณเตือนให้มนุษย์คอยระวังอยู่ก็เป็นได้

วิธีที่ดีที่สุดในการเพิ่มความมั่นใจของสุนัขพันธุ์เล็กได้ดีที่สุด คือ ต้องคอยสื่อสารกับน้อง ๆ ให้ได้มากที่สุด และต้องระมัดระวังเป็นพิเศษ พร้อมกับบอกให้คนอื่น โดยเฉพาะเด็ก ๆ ต้องคอยระวังด้วยเช่นกัน

• ยีนและสายพันธุ์

การศึกษาในปี 2016 ที่ตีพิมพ์ในวารสาร BMC Genomics ที่ศึกษาแผนที่พันธุกรรมของสุนัขหลายร้อยสายพันธุ์ เพื่อค้นหาตัวบ่งชี้ทางพันธุกรรมของความกลัวและความก้าวร้าวในสุนัข พบว่า มีความเชื่องโยงระหว่างความก้าวร้าวและยีนกลุ่มโกรทแฟคเตอร์ ที่ทำให้สุนัขตัวเล็ก

ขณะที่งานศึกษาของมหาวิทยาเฮลซิงกิ พบว่า สุนัขพันธุ์เล็กมีแนวโน้มที่จะก้าวร้าวมากกว่าพันธุ์ใหญ่ สามสายพันธุ์ที่มีแนวโน้มที่จะก้าวร้าวมากที่สุด 3 อันดับแรก ได้แก่ มินิเอเจอร์ พุดเดิ้ล, มิเนเจอร์ ชเนาเซอร์ และ รัฟ คอลลี

ส่วนชิวาวา, ไชนิส เครสเต็ด, โคตอน เด ทิวเลียร์ ก็ติดอันดับสุนัขพันธุ์ที่ได้คะแนนความก้าวร้าวสูงมากเช่นกัน ซึ่งทั้งหมดนี้เป็นสุนัขสายพันธุ์เล็กทั้งหมด

 

• หมาเล็กก็ต้องฝึก

การเลี้ยงดูสัตว์ของเจ้าของเป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อนิสัยของสุนัข โดยงานวิจัยพบว่า เจ้าของสุนัขพันธุ์เล็กมีแนวโน้มที่จะฝึกสุนัขน้อย ส่งผลให้มีแนวโน้มที่จะมีความรุนแรงและประพฤติตัวไม่ดีมากขึ้น เพราะมักคิดว่าหมาตัวเล็กไม่สร้างปัญหามากนัก หรือบางทีอาจคิดว่าน้องน่ารัก และเลี้ยงแบบลูกคุณหนู คงไม่ทำตัวก้าวร้าวมากนัก เลยคิดว่าไม่จำเป็นต้องฝึก 

แต่ความจริงแล้ว สุนัขตัวเล็กก็จำเป็นต้องได้รับการฝึกด้วยเช่นกัน เพราะมันอาจจะไปกัดคนอื่น หรือสร้างความรำคาญให้กับผู้อื่น และด้วยความใจสู้ของหมาพันธุ์เล็กอาจจะไปมีเรื่องทะเลาะกับหมาใหญ่จนถูกกัดได้รับบาดเจ็บก็ได้ ดังนั้นถ้าจะเลี้ยงสุนัขพันธุ์เล็ก ก็ต้องฝึกให้น้องเชื่องและเชื่อฟังไม่ต่างจากหมาพันธุ์อื่น ๆ เพราะหมาตัวเล็กหลายพันธุ์หัวแข็งอย่างไม่น่าเชื่อ

ทั้งนี้มีการศึกษาระบุว่า การเลี้ยงหมามากกว่า 1 ตัว ช่วยให้หมาลดความเกรี้ยวกราดลงได้ เพราะน้อง ๆ จะเรียนรู้ซึ่งกันและกัน รู้ว่าอะไรควรทำ ไม่ควรทำ 

หมาตัวเล็กน่ารักแต่ก็เกรี้ยวกราดในเวลาเดียวกัน เจ้าของจึงจำเป็นต้องเอาใจใส่ เลี้ยงดูและฝึกให้น้องเรียนรู้การเข้าสังคมและเข้าใจพฤติกรรมของมนุษย์ไม่ต่างจากหมาใหญ่

ที่มา: Discover Magazine, Pavlack Law Firm, Petkeen