Gen Z นับถือศาสนาพุ่ง! ลบภาพจำคนรุ่นใหม่ไม่มีศาสนา โซเชียลมีส่วน

ในยุคหนึ่งศาสนาเคยถูกมองว่า “ล้าสมัย” สำหรับคนรุ่นใหม่ เกิดกระแส "ไม่มีศาสนา" ในกลุ่มเจนเนอเรชันใหม่อย่างกว้างขวาง มานานหลายสิบปี แต่ล่าสุดผลสำรวจจากทั้งอังกฤษและสหรัฐฯ กลับพบแนวโน้มที่สวนทางอย่างน่าสนใจ โดยเฉพาะคนรุ่น Gen Z ซึ่งกำลังหันกลับมาสนใจเรื่องความเชื่อ ศาสนา และจิตวิญญาณอีกครั้งในระดับที่ชัดเจน

ผลสำรวจจาก YouGov และ Bible Society ในอังกฤษและเวลส์ ที่จัดทำช่วงปลายปี 2024 กับกลุ่มตัวอย่างกว่า 13,000 คน พบว่า เกือบครึ่งหนึ่ง (48%) ของกลุ่มอายุ 18-24 ปี บอกว่าพวกเขาเชื่อในพระเจ้า เทพเจ้า หรือพลังบางอย่างเหนือธรรมชาติ ซึ่งเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ จากเดิมมีแค่ 29% ในปี 2018

ขณะเดียวกัน จำนวนคนรุ่นใหม่ที่นิยามตัวเองว่า “ไม่นับถือศาสนา” ก็ลดลง จาก 67% เหลือ 51% ภายในเวลาเพียง 6 ปี นอกจากนี้ กลุ่มที่ระบุว่าเป็นคริสเตียนก็เพิ่มขึ้นจาก 19% เป็นสัดส่วนที่มากขึ้นในปี 2024 อีกด้วย

เทรนด์เดียวกันนี้ก็ปรากฏในสหรัฐฯ เช่นกัน โดยมีรายงานจาก American Bible Society พบว่า ตัวเลขของคนรุ่นใหม่ Gen Z ที่ “ใช้พระคัมภีร์” และ “มีส่วนร่วมกับเนื้อหาในคัมภีร์” เริ่มขยับสูงขึ้นเป็นครั้งแรกตั้งแต่ปี 2021

ขณะที่องค์กร Barna ซึ่งเชี่ยวชาญด้านข้อมูลเกี่ยวกับศาสนา ยังเปิดเผยด้วยว่า ขณะนี้มีผู้ใหญ่ชาวอเมริกันถึง 66% ที่ได้ให้คำมั่นส่วนตัวต่อพระเยซู เพิ่มขึ้นถึง 12% ภายในเวลาเพียง 3 ปี ซึ่งสะท้อนถึงความสนใจที่เพิ่มขึ้นของคนรุ่นใหม่ในศาสนาคริสต์โดยเฉพาะ

โซเชียลมีเดีย จุดเปลี่ยนแห่งศรัทธาทางศาสนา?

เบื้องหลังการกลับมาสนใจศาสนาในกลุ่ม Gen Z อาจไม่ใช่การกลับเข้าวัดหรือโบสถ์แบบดั้งเดิม แต่กลับกลายเป็นว่ากระแสนี้มี โซเชียลมีเดีย เป็นปัจจัยหนุน โลกออนไลน์ได้กลายเป็นพื้นที่แลกเปลี่ยนความเชื่อและเรื่องราวชีวิตอย่างคึกคัก โดยเฉพาะใน TikTok และ Instagram

ตัวอย่างหนึ่งที่เห็นได้ชัดคือกรณีของ เจียวันนา เดซานทิส (Giavanna Desantis) อินฟลูเอนเซอร์วัย 27 ปีจากลอสแอนเจลิส ผู้มีผู้ติดตามมากกว่า 220,000 คน และยอดกดไลก์รวมกว่า 4.4 ล้านใน TikTok เธอเคยอยู่ในแวดวงความเชื่อแบบ New Age และติดตามชาแมน (แนวทางจิตวิญญาณที่เกี่ยวข้องกับหมอผี) อยู่ถึง 7 ปี ก่อนจะพบศรัทธาใหม่ในศาสนาคริสต์

“ตอนนี้สิ่งเดียวที่ฉันอยากทำ คือทำให้คนรู้จักพระเยซู” เดซานทิส บอกกับ Newsweek พร้อมเล่าว่าเธอใช้ธุรกิจที่ชื่อว่า Sunday Mornings และคลิปวิดีโอ TikTok เล่าถึงการ “สร้างความสัมพันธ์กับพระเจ้า” เพื่อแชร์ประสบการณ์ส่วนตัวให้ผู้ติดตาม ซึ่งหลายคนบอกว่าเธอเป็นแรงบันดาลใจให้พวกเขาเริ่มต้นศรัทธาเช่นกัน

เธอบอกว่า แม้ตอนแรกผู้ติดตามส่วนใหญ่จะไม่ได้มีพื้นฐานความเชื่อมาก่อน แต่เมื่อเธอพูดอย่างเปิดเผยและจริงใจ ก็ทำให้หลายคนเริ่มตั้งคำถามกับชีวิต และอยากรู้จักพระเจ้ามากขึ้น

เมื่อคนดังเข้าโบสถ์ ความเชื่อทางศาสนาก็ไม่เชยอีกต่อไป

กระแสความเชื่อที่กลับมาได้รับความสนใจยังสะท้อนผ่านไลฟ์สไตล์ของเซเลบริตี้ชื่อดังหลายคน เช่น Kylie Jenner, Kendall Jenner, Hailey Bieber และ Justin Bieber ซึ่งเคยเข้าร่วมโบสถ์ Hillsong ที่มีชื่อเสียงและเคยมีเหล่าคนดังอย่าง Chris Pratt และ Selena Gomez นิยมมาที่โบสถ์แห่งนี้ ซึ่งเป็นโบสถ์ที่มีบรรยากาศร่วมสมัย ดนตรีไพเราะ และการเทศน์แบบเข้าใจง่าย จึงอาจมีส่วนช่วยให้ภาพของศาสนาคริสต์ดูใกล้ตัวและเข้าถึงได้มากขึ้นในสายตาคนรุ่นใหม่

แม้ข้อมูลทั้งหมดจะดูเหมือนว่าศาสนากำลัง “กลับมา” แต่ก็ยังมีเสียงเตือนจากนักสังคมวิทยาว่า เราควรอ่านข้อมูลเหล่านี้อย่างรอบคอบ โดยเฉพาะประเด็นเรื่อง “การเปลี่ยนศาสนา” ที่อาจไม่ได้แปลว่าเกิดความเชื่อใหม่ แต่เป็นการเคลื่อนย้ายภายในกลุ่มคริสเตียนกันเอง เช่น จากโปรเตสแตนต์ไปคาทอลิก หรือการมีศรัทธาโดยไม่สังกัดนิกายใด

นิค การ์เซีย (Nick Garcia) ผู้ช่วยศาสตราจารย์ด้านสังคมวิทยา มหาวิทยาลัยวอชิงตัน เผยว่า นักศึกษาหลายคนยังมองว่า “คนรุ่นตนเองห่างศาสนา” และให้เหตุผลหลายอย่าง เช่น ความผิดพลาดของสถาบันศาสนา การเมืองที่แทรกแซงศรัทธา และการขาดความเชื่อมโยงกับวิทยาศาสตร์

อย่างไรก็ตาม เขายังยอมรับว่า คนรุ่นใหม่ก็ยังมีความสนใจในศาสนาอื่น ๆ อย่าง พุทธ ฮินดู และคริสต์นิกายออร์โธดอกซ์ ที่เพิ่มขึ้นในบางกลุ่ม แม้จะยังไม่ใช่กระแสมวลใหญ่ในสังคมก็ตาม

Gen Z พยายามหาความหมายชีวิต ท่ามกลางความผันผวนของโลกยุคใหม่

คำถามสำคัญที่ยังไม่มีคำตอบคือ อะไรทำให้ Gen Z กลับมาเปิดใจต่อศาสนา? นักวิจัยบางคนเชื่อว่า อาจเป็นผลจากความไม่แน่นอนของโลก ภาวะโดดเดี่ยวในยุคดิจิทัล และการแสวงหาความหมายหลังโควิด-19 ซึ่งทำให้คนเริ่มมองหาสิ่งยึดเหนี่ยวที่ลึกซึ้งกว่าความสำเร็จภายนอก

ในขณะที่บางคนก็มองว่า อินฟลูเอนเซอร์และคอนเทนต์ศาสนาบนโซเชียลมีเดีย กำลังทำให้ศาสนา “เข้าถึงง่าย” และมีบทบาทเหมือนเพื่อนที่พร้อมรับฟัง มากกว่าคำสั่งจากเบื้องบน

แต่สำหรับเจียวันนา เดซานทิส เธอได้สรุปสิ่งที่เกิดขึ้นไว้ได้ชัดเจนที่สุดว่า “ไม่ว่าจะเป็นแค่การหว่านเมล็ดแห่งศรัทธา หรือทำให้ใครสักคนหันมาหาพระเจ้าได้จริงๆ มันเติมเต็มหัวใจฉันอย่างที่ไม่มีสิ่งไหนเคยทำได้เลย”

อ้างอิง: Newsweek, AmericanBible, YouGov Survay, Giavanna Desantis, Barna, PEW