ฮ่องกงสร้างสรรค์ศิลปะ "หายใจ" เตือนให้เราหันมาสนใจสภาพอากาศ

คุณหายใจลึกๆ เต็มปอดครั้งสุดท้ายเมื่อไหร่?

ลม / อากาศเป็นสิ่งที่มองไม่เห็น แต่สัมผัสได้ และสำคัญเหลือเกินสำหรับชีวิตเรา แต่เราทุกคนเองนั่นเองใช่ไหม ที่กำลังทำลายอากาศและลมหายใจของตัวเอง

ถ้าตอนนี้คุณอยู่ในงานวันเดอร์ฟรุต - Wonderfruit Festival 2019 ที่พัทยา หนึ่งในงานเทศกาลดนตรีและศิลปะที่ใหญ่ มีชื่อเสียง และมีสไตล์จัดจ้านที่สุดในเอเชีย นอกจากไลน์อัพดนตรีที่ดึงดูดแล้ว ยังเป็นงานรวมศิลปะติดตั้ง (Installation Arts) ที่เหล่าศิลปินและดีไซเนอร์พากันจัดเต็มไอเดีย สร้างสรรค์งานศิลปะติดตั้งขนาดใหญ่มากมาย จนมีคนเปรียบเปรยว่าเป็นดังเทศกาลแหวกแนวสุดอย่าง “Burning Man” แห่งเอเชีย คุณคงกำลังเพลิดเพลินกับบรรยากาศและศิลปะติดตั้ง ซึ่งส่วนใหญ่ไม่ได้เป็นเพียงงานที่ตั้งเอาไว้เพื่อชื่นชมผ่านสายตา ห้ามแตะต้อง แต่เปิดโอกาสให้ผู้ชมเข้าไปมีปฏิสัมพันธ์กับชิ้นงานได้

ในเทศกาลวันเดอร์ฟรุตวันที่ 12 – 16 ธันวาคมนี้ มีงานน่าสนใจหลากหลาย หนึ่งในนั้นคือ “Haiijaii” หรือ “หายใจ” โดย Ceekayello สตูดิโอศิลปะและดีไซน์สื่อผสมหนึ่งเดียวจากฮ่องกง ซึ่งได้รับรางวัลจากเทศกาลวันเดอร์ฟรุตในปีนี้

“Haiijaii” เป็นศิลปะติดตั้งแบบสื่อผสมซึ่งใช้ไม้ไผ่และไฟนีออนเป็นวัสดุหลักในการก่อสร้างขึ้นมา เพื่อสื่อสารถึงคุณภาพอากาศของโลกในปัจจุบัน

ภายใต้โดมไม้ไผ่ ไฟนีออนหลากสีนั้น ไม่ได้ปรับเปลี่ยนแสงสีไปเพื่อความสวยงามเพียงอย่างเดียว แต่เกิดขึ้นจากการเก็บข้อมูลสภาพอากาศที่จากหลากหลายสถานที่ทั่วโลก ผ่านเทคโนโลยีสร้างสรรค์ให้เดต้าสัมพันธ์กับสีที่ต่างกัน ตามการเปลี่ยนแปลงของคุณภาพอากาศ ทั้งยังดัดหลอดนีออนให้เป็นสัญลักษณ์แทนประเทศต่างๆ

จังหวะการเปลี่ยนสีที่ช้าเร็ว ก็เหมือนจังหวะของลมหายใจของเรา แล้วสื่อตรงถึงสภาพอากาศโลกและบรรยากาศรอบตัว

• วัสดุเพื่อความยั่งยืน

งานศิลปะชิ้นนี้ประกอบร่างขึ้นจากวัสดุรีไซเคิลและของอันเคยเป็นที่รัก เพื่อคืนชีพให้แก่ข้าวของที่ถูกทิ้งอีกครั้ง และย้ำเตือนถึงการบริโภคของคนเราทุกคน

ในยุคแห่ง “การใช้ครั้งเดียวแล้วทิ้ง” (Single-Usage) ทางสตูดิโอต้องการให้ความหมายใหม่และมอบชีวิตที่สองแก่ของเหลือทิ้ง วัสดุเหล่านี้เก็บเกี่ยวมาจากที่ต่างๆ ทั้งไม้ไผ่ หลอดไฟนีออนขนาดยาว และเสื่อปูนอนริมชายหาด เมื่อผู้ชมเข้ามานั่งเล่นนอนเล่นชมแสงสีใต้โดมไผ่กลมนั้น นอกจากจะรับรู้ถึงการเปลี่ยนแปลงของคุณภาพอากาศจากที่ต่างๆ แล้ว ยังสื่อถึงการใช้ชีวิตสมัยใหม่ คือการอาศัยแบบอยู่ร่วมกัน แบ่งปัน พึ่งพาช่วยเหลือซึ่งกันและกันในยุคที่ทรัพยากรขาดแคลน

• แสงนีออน – ภาษาภาพแห่งวัฒนธรรมเก่าใหม่

ตั้งแต่ยุค 1950’s เป็นต้นมา ธุรกิจการค้าใช้ไฟนีออนมาดึงดูดผู้คน เป็นช่วงที่ความนิยมของนีออนพุ่งขึ้นสูงสุด ในขณะเดียวกันแสงเจิดจ้าเหล่านั้นก็หมายความถึงอนาคตผ่านภาพยนตร์ไซ-ไฟด้วย

จนกระทั่งการมาถึงยุคของหลอด LED ที่ประหยัดไฟกว่า และนโยบายประหยัดพลังงานของรัฐบาลทั่วโลก หลอดไฟนีออนแบบเดิมก็คลายความนิยมลง แต่ก็ยังมีศิลปินมากมายที่นำหลอดนีออนมาสร้างสรรค์งาน รวมถึงธุรกิจใหม่ๆ ก็เริ่มหวนหาสไตล์ของไฟนีออนแล้วนำกลับมาใช้อีก

การกำหนดสีไฟนีออนของสตูดิโอ Ceekayello นอกจากจะพูดถึงการเปลี่ยนแปลงสภาวะอากาศแล้ว ยังเป็นตัวแทนของความล่มสลายหรือรุ่งเรืองของการใช้งานไฟนีออนด้วย หลอดนีออนสีเหลืองดัดเป็นรูปทรงง่ายๆ หมายถึงการเสื่อมความนิยม โดยเฉพาะการปลดจากหน้าร้านค้าในฮ่องกง ส่วนหลอดนีออนสีชมพู ซึ่งถูกดัดเป็นรูปทรงอิสระ หมายถึงการกลับมาเป็นที่ต้องการอีก และตีความได้ถึงการสร้างสรรค์ใหม่ต่อวัสดุเก่าอย่างไม่มีขีดจำกัด

“Haiijaii” เป็นผลงานที่สร้างสรรค์ร่วมกันหลายฝ่าย ทั้งศิลปินทัศนศิลป์ ดีไซเนอร์ และนักสร้างสรรค์ด้านเทคโนโลยีออกมาเป็นผลงานที่น่าตื่นตาตื่นใจ ผู้ชมมีส่วนร่วมได้อย่างเพลิดเพลิน และมีความหมายที่เข้ากับกระแสหลักของโลกอีกด้วย