'ทักษะ' การทำงาน ที่โลกต้องการในปี 2025

อัตราการ "ว่างงาน" ของแรงงานไทยในช่วงไตรมาส 3 ปี 2563 อยู่ที่ 1.90% หรือจำนวนราว 7.38 ล้านคน ซึ่งถือเป็นตัวเลขที่สูงกว่าช่วงเดียวกันของปี 2562 ที่มีอัตราการว่างงานอยู่ที่ 1.04% หรือราว 3.94 ล้านคน 

สาเหตุของการว่างงานที่เพิ่มสูงขึ้นในช่วงที่ผ่านคือ วิกฤติการแพร่ระบาดของโรค "โควิด-19" ที่ทำให้ธุรกิจต้องหยุดชะงักเนื่องจากต้องใช้มาตรการต่างๆ เพื่อลดความเสี่ยงติดเชื้อโรค ซึ่งส่งผลกระทบต่อการจ้างงานเป็นลูกโซ่ที่หลีกเลี่ยงไม่ได้

นอกจากอุปสรรคในระยะสั้นที่เข้ามากระทบแล้ว อีกหนึ่งสาเหตุของการ "ตกงาน" หรือ "ว่างงาน" ของแรงงานไทยในระยะยาว คือ "ทักษะที่ไม่เป็นไปตามความต้องการทางธุรกิจ" หรือที่เรียกว่า "skill mismatch" ซึ่งทำให้เป็นไปได้ว่า การฟื้นตัวของเศรษฐกิจในรอบนี้อาจไม่นำไปสู่การจ้างงานเพิ่มมากนัก และทำให้แรงงานมีแนวโน้มต้องเปลี่ยนไปทำงานนอกระบบ เช่น รับจ้างหรือทำงานอิสระมากขึ้น ซึ่งจะส่งผลต่อระดับรายได้และความมั่นคงของประเทศด้วย

•  หลัง "โควิด" จบ จะเกิดอะไรขึ้นกับตลาดแรงงาน? 

ผลจากการศึกษาของ World Economic Forum’s Future of Jobs Report ระบุว่า สถานการณ์โควิด-19 บังคับให้องค์กรเกิดการเปลี่ยนแปลงที่เร็วขึ้น ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของวิธีการทำงานของคน หรือกระบวนการดำเนินธุรกิจต่างๆ

อาทิ 83% ผลักดันให้มีการทำงานแบบ Remote Work คือการทำงานทางไกลที่พนักงานสามารถทำงานจากที่ไหนก็ได้ 84% เร่งให้องค์กรเกิด Digital Transformation คือการเปลี่ยนผ่านองค์กรให้ก้าวไปสู่ดิจิทัลมากขึ้น และ 50% เร่งให้องค์กรเกิด Automation มากขึ้น คือองค์กรต้องมีการทำงานที่เป็นอัตโนมัติมากขึ้น แบบใช้แรงงานคนในส่วนที่ไม่สำคัญน้อยลง

ขณะเดียวกันมีการประเมินว่าในปี 2020 สัดส่วนการทำงานแรงงานคนอยู่ที่ 67% ขณะที่สัดส่วนการทำงานของเครื่องจักรอยู่ที่ 33% และคาดการณ์ว่าในปี 2025 สัดส่วนการทำงานแรงงานคนจะลดลงมาเป็น 53% และสัดส่วนการทำงานของเครื่องจักรจะเพิ่มมาอยู่ที่ 47% และการมีสัดส่วนที่เพิ่มขึ้นในอนาคต

•  โลกการทำงานยุคใหม่ ต้องการคนที่มีทักษะแบบไหน? 

แน่นนอนว่าเมื่อความต้องการของธุรกิจเปลี่ยน ทักษะที่ธุรกิจต้องการจากคนทำงานก็ย่อมเปลี่ยนแปลงไปเช่นกัน โดย World Economic Forum ได้สรุป 10 ทักษะที่โลกการทำงาน ณ เวลานี้ต้องการไปจนถึงปี 2025 ไว้ดังนี้

1. การคิดเชิงวิเคราะห์ และการสร้างนวัตกรรม

2. การเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วม และมีกลยุทธ์การเรียนรู้

3. ความสามารถในการแก้ปัญหาที่ซับซ้อน

4. การคิดและวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ มีวิจารณญาณ

5. ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ เป็นต้นฉบับ ไม่ซ้ำใคร

6. ความเป็นผู้นำ และการมีอิทธิพลต่อสังคม

7. ความสามารถในการใช้ ควบคุม ดูแลเทคโนโลยี

8. ความสามารถในการออกแบบเทคโนโลยี และเขียนโปรแกรม

9. การจัดการความเครียด ยืดหยุ่น และรับมือกับสถานการณ์ต่างๆ

10. การให้เหตุผล การแก้ปัญหา และการระดมแนวคิด

จะเห็นได้ว่าทักษะต่างๆ ที่กำลังเป็นที่ต้องการของโลกการทำงานในปัจจุบันและยาวไปถึงปี 2025 ไม่ใช่ความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านที่เกี่ยวข้องกับการทำงานเท่านั้น แต่จะต้องมี Soft Skills หรือทักษะการใช้ชีวิต การจัดการตัวเอง การบริหาร การเข้าสังคมและแก้ไขปัญหาที่ดี

ซึ่งทักษะเหล่านี้คือสิ่งที่ทำให้ "มนุษย์" ทำงานต่างจากเทคโนโลยีและเครื่องจักรต่างๆ ที่กำลังเข้ามาทำงานแทนที่มนุษย์ในส่วนงานลูทีนที่ไม่ต้องอาศัยทักษะเฉพาะได้ดีเยี่ยมในอนาคต แบบไม่ต้องคอยขึ้นเงินเดือน ให้โบนัส หรือมีสวัสดิการสุขภาพเลย

แล้วคุณล่ะ มีทักษะเหล่านี้แล้วหรือยัง?

ที่มา: Weforum สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ SCBEIC