‘Resume’ สมัครงานยุคใหม่

เมื่อ 7-8 ปีก่อน ผมพบบัณฑิตจบใหม่ด้านไอทีคนหนึ่งทำงานบริษัทเล็กๆ โดยมีนายจ้างเป็นคนออสเตรเลียที่สั่งงานมาจากต่างประเทศ เขาได้เงินเดือนสูงมากเมื่อเทียบกับคนจบใหม่ในสาขาเดียวกัน และไม่ได้เก่งภาษาอังกฤษมากมายนัก ผมจึงแปลกใจว่าทำไมเขาได้งาน 

จากการพูดคุยพบว่า เขาเป็นคนที่สนใจเขียนโปรแกรมและแชร์ซอร์สโค้ดโปรแกรมที่เขียนลงใน Github ซึ่งเป็นแหล่งรวบรวมซอร์สโค้ดที่สามารถแบ่งปันกันได้ทั่วโลก มีคนจำนวนมากสนใจทักษะของเขา จึงติดต่อสัมภาษณ์และบางคนก็จ้างงานเขา ซึ่งงานที่ทำอยู่นั้นเป็นบริษัทที่สองแล้ว

กรณีนี้ทำให้ผมนึกถึงตัวเองในช่วงหลายปีก่อนก็มักจะมีบริษัทต่างประเทศติดต่อให้สมัครงานในบางตำแหน่ง บริษัทเหล่านั้นทำการค้นประวัติบุคคลใน LinkedIn หรืออาจไปพบข้อมูลจากแหล่งอื่นๆ ทางออนไลน์ 

ซึ่งประเมินได้ว่าแนวโน้มเทคโนโลยีกับพฤติกรรมการทำงานกำลังเปลี่ยนแปลงไป เป็นไปได้ว่าจากนี้ไปเราไม่ใช่คนที่จะไปหางาน แต่งานจะมาหาเราเอง โดยเฉพาะกรณีที่เรามีความสามารถและรู้จักการใช้เทคโนโลยีให้เกิดประโยชน์

ในยุคก่อนการรับสมัครงานส่วนใหญ่ก็จะประกาศทางหนังสือพิมพ์หรือส่งประกาศไปตามที่ต่างๆ ผู้สมัครส่งจดหมายสมัครงาน ส่งประวัติส่วนตัว บัณฑิตจบใหม่บางคนก็ส่งข้อมูลกิจกรรมที่เคยได้ทำสมัยเรียนแนบไปด้วย เพราะเป็นวิธีเดียวที่จะแสดงทักษะนอกเหนือจากการเรียน และสิ่งสำคัญอีกเรื่องคือ บุคคลอ้างอิงที่บางครั้งบริษัทอาจต้องการไปสอบถามข้อมูลของเราเพิ่มเติม

ทว่าในยุคนี้การสมัครงานเริ่มเปลี่ยนแปลงไป บริษัทและผู้สมัครงานต่างก็หันไปใช้บริการของบริษัทที่รับสมัครงานออนไลน์ ดังเช่นในประเทศไทย JopTopGun มีข้อมูลของผู้สมัครงานอยู่นับล้านคน กลายเป็นแหล่งหางานและพนักงานที่ดีสำหรับทุกฝ่าย การสมัครงานก็เปลี่ยนรูปแบบไปผู้สมัครสามารถที่จะทำจากที่ใดก็ได้ผ่านสมาร์ทโฟน ขั้นตอนต่างๆ ก็มีความสะดวกสบายมากขึ้น แต่หลายๆ คนยังยึดติดกับวิธีการแบบเดิมๆ ในการสมัครงาน กรอกประวัติส่วนตัวตามรูปแบบของเว็บ เพราะคิดเพียงว่าข้อมูลในเว็บไซต์สมัครงานคือแหล่งเดียวที่บริษัทจะมาคัดเลือกพนักงาน

ปัจจุบันเทคโนโลยีเอไอก้าวหน้าไปอย่างมาก มหาวิทยาลัยในต่างประเทศหลายแห่งได้ใช้ระบบเอไอในการกลั่นกรองใบสมัครของผู้สนใจเข้าศึกษาต่อในเบื้องต้น ก่อนคัดเลือกมาสัมภาษณ์ หลายบริษัทใช้ระบบเอไอในการสแกนหาผู้ที่มีทักษะการทำงานจากข้อมูลในโลกออนไลน์ หาข้อมูลจากแหล่งต่างๆ เช่น GitHub, LinkedIn, บล็อกต่างๆ หรือเว็บที่เกี่ยวข้องกับอุตสาหกรรมนั้นๆ เพื่อคัดกรองผู้สมัครในเบื้องต้น

ในวันนี้คนทำงานควรจะเริ่มเปลี่ยนแปลงวิธีคิด อนาคตที่จะต้องทำงานอาชีพเดียวหน่วยงานเดียวไปตลอดชีวิตจนเกษียณอาจน้อยลงไปเรื่อยๆ ทักษะการทำงานของทุกคนจะเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลาและเราต้องพร้อมที่จะเปลี่ยน ซึ่งวันนี้เราอาจไม่ต้องเตรียม Resume เพื่อสมัครงาน เพราะ Resume ในปัจจุบันก็คือทักษะที่เรามี และโลกดิจิทัลทำให้เราสามารถที่จะแสดงทักษะนั้นได้ 

Resume ที่ถูกต้องของเราต้องอยู่ในรูปของดิจิทัลที่ไม่ใช่แค่ไฟล์เอกสาร แต่ควรต้องทำให้ระบบเอไอสามารถค้นได้ เช่น การอัพเดท LinkedIn การใช้คีย์เวิร์ดเพราะปัจจุบันบริษัทจำนวนมากเริ่มใช้ระบบอัตโนมัติอย่าง ATS (Application Tracking System) ในการคัดเลือกผู้สมัครเบื้องต้น

โปรไฟล์ของทุกคนจะอยู่ในโลกดิจิทัล คนทำงานจำเป็นต้องเข้าไปใช้เครื่องมือในสังคมออนไลน์สำหรับการทำงาน การใช้โซเชียลมีเดียอย่าง LinkedIn การแบ่งปันผลงานผ่านสื่อออนไลน์ต่างๆ ทั้งเว็บไซต์ บล็อก เฟซบุ๊ค, ทวิตเตอร์ หรือแหล่งเก็บข้อมูลอย่าง GitHub Scribd, Slideshare หรือแม้แต่ Clubhouse ที่เป็นกระแสอยู่ในขณะนี้ ก็อาจเป็นแหล่งหนึ่งในการแสดงทักษะของเรา

นอกจากนี้รอยเท้าดิจิทัล (Digital Footprint) คือข้อมูลที่เราโพสต์ในโซเชียลมีเดียต่างๆ ก็จะเป็นสิ่งที่จะบอกตัวตนของเราได้เป็นอย่างดี อาจเป็นแหล่งข้อมูลที่มากกว่าใบสมัคร หรือประวัติส่วนตัว บ่อยครั้งที่ผมได้สัมภาษณ์ผู้สมัครงาน จะเลือกถามถึงโซเชียลมีเดียของเขา บางครั้งก็ขอเข้าดูโพสต์ เพื่อดูทัศนคติ ซึ่งสิ่งที่โพสต์ช่วยให้เห็นทัศนคติของเขา ดูข้อความที่โพสต์ ดูเพื่อนในสังคมออนไลน์ หากมีทัศนคติที่เป็นบวก กระตือรือร้นในการเรียนรู้ ก็จะทำให้ตัดสินใจได้ง่ายขึ้น

เมื่อโลกเปลี่ยน ทุกคนจำเป็นต้องปรับตัวเอง การโพสต์ข้อความต่างๆ ในโซเชียลมีเดียเป็นเสมือนส่วนหนึ่งของการทำงาน ทุกคนควรที่จะต้องมีการอัพเดทผลงานของตัวเองสู่โลกดิจิทัล มีระบบการสร้างประวัติส่วนตัวในโลกดิจิทัลที่อาจใช้โซเชียลมีเดียหรือเครื่องมือออนไลน์ต่างๆ เพราะการทำงานในอนาคตเริ่มไม่มีความแน่นอนและเราต้องพร้อมทำตัวให้งานวิ่งเข้ามาหาเรา