จินตนาการ-ความทรงจำ ในภาพถ่ายเชิงแนวคิด

การจัดงานนิทรรศการ No Boundaries(ไร้ขอบเขต) ในครั้งนี้ ดาว วาสิกศิริ ช่างภาพผู้มีชื่อเสียงระดับโลก รับหน้าที่เป็นภัณฑารักษ์คัดสรรผลงาน 13 ศิลปิน ได้แก่ สิริมา ไชยปรีชาวิทย์ ตุลย์ หิรัญญลาวัลย์ โศภิรัตน์ ม่วงคำ อัครา นักทำนา พิทยา นนทเปารยะ ทอม โพธิสิทธิ์ ชฤต ภู่ศิริ อรอินท์ เรืองวัฒนสุข นรภัทร ศักดิ์อาธรทรัพย์ จุฬวิศว์ ศานติพงศ์ กนก สุริยสัตย์ ร่วมด้วย Jojakim Cortis Adrian Sonderegger สองศิลปินชาวสวิส แสดงพลังความคิดสร้างสรรค์  

"นิทรรศการ No Boundaries แสดงผลงานภาพถ่ายเชิงแนวความคิด (Conceptual Photography) ผมทำงานถ่ายภาพมานาน ในบ้านเราให้ความสำคัญศิลปะภาพถ่ายค่อนข้างน้อย เมื่อเทียบกับงานศิลปะที่เกิดจากการสร้างสรรค์ด้วยเทคนิคอื่นๆ การจัดงานครั้งนี้อยากให้ความรู้เกี่ยวกับงานภาพถ่ายมากขึ้น และความรู้อื่นๆที่เกี่ยวข้องกับงานศิลปะ ที่ไม่จำกัดเฉพาะนักสะสมงานศิลปะเท่านั้น แต่ขยายกลุ่มไปยังคนทั่วไปเพิ่มมากขึ้น 

ในงานภาพถ่ายครั้งนี้ เราเตรียมงานสามสี่เดือนเพื่อศึกษางาน หลายคนผมเคยเห็นงานของเขามาก่อน หลายคนเป็นศิลปินรุ่นใหม่ เห็นงานแล้วชอบก็เลยติดต่อให้มาแสดงผลงานในนิทรรศการนี้ ซึ่งคำว่า No Boundaries ไม่มีขอบเขต ไม่มีหัวข้อเป็นธีมที่กำหนด 

ไม่ใช่เป็นเรื่องเทคนิค เปิดหน้ากล้องเท่าไหร่ ใช้กล้องยี่ห้ออะไร แต่คอนเทนต์ต้องนำ รูปจะสวยหรือไม่สวย บางรูปถ่ายออกมาแล้วเบลอก็ได้ แต่ศิลปินต้องอธิบายให้ได้ ว่าจุดยืนทางความคิดคืออะไร ส่วนคนดูจะเข้าใจหรือไม่เข้าใจก็ได้ ขึ้นอยู่กับประสบการณ์ชีวิตของแต่ละคน" ดาว วาสิกศิริ เผย

นอกจากจะเป็นภัณฑรักษ์แล้ว ดาวนำภาพถ่ายที่เกิดจากการผสมผสานระหว่างภาพถ่ายโบราณ ในยุคล่าอาณานิคมอายุนับร้อยปีเข้ากับงานภาพถ่ายร่วมสมัย มาจัดแสดงพร้อมกับศิลปินรายอื่นๆ อีกด้วย

"ทางอินโดนีเซีย ชวนผมไปเป็น Artist Residence ที่ยอร์ค จาการ์ตาร์ราวสิบวัน สร้างงานศิลปะที่นั่น ทางโน้นมีรูปที่เป็นภาพขาวดำ ได้มาจากพิพิธภัณฑ์ของฮอล์แลนด์ กับออสเตรเลียที่เราสามารถนำมาใช้ทำเป็นงานศิลปะในชุดที่มีชื่อว่า Conversation with the Past 

ผมนำรูปเก่าที่บันทึกประวัติศาสตร์ มาคิดต่อไปว่าจะทำให้ภาพนี้มีชีวิตขึ้นมาใหม่ เลยรีทัชตัวผมเข้าไปในนั้น คล้ายกับว่ามีไดอาล็อกพูดคุยกับอดีต สิ่งที่คนในภาพไม่ได้เจอเมื่อตอนเขามีชีวิตอยู่ เช่น เครดิตการ์ด คอมพิวเตอร์ มีค่านิยมการดื่มกาแฟ และแฟชั่นเสื้อผ้า เหตุการณ์เหล่านี้ล้วนเป็นของที่อยู่ในยุคปัจจุบัน แล้วตั้งชื่อภาพนี้ว่า It's plastic but trust me"

อีกฟากหนึ่งของผนังภายใน West Eden Gallery แขวนงานภาพถ่ายของ ชฤต ภู่ศิริ หนึ่งในศิลปินที่ร่วมแสดงผลงาน 3 ภาพ ได้แก่ ผลงานที่มีชื่อว่ายามวิกาล เป็นภาพหญิงสาวอยู่ในห้องพักกับชายชรา ผลงานที่มีชื่อว่าโรงพัก เป็นภาพอิริยาบถของผู้คนหลากหลายในสถานีตำรวจ รวมทั้งผลงานที่มีชื่อว่า แผงหนังสือ ที่มีรูปเด็กชายกำลังก้มอ่านนิตยสาร  

“ทั้งสามภาพ เป็นส่วนหนึ่งของผลงานที่เคยจัดแสดงในงานบางกอก อาร์ต เบียนนาเล่เมื่อสองสามปีก่อน แต่ยังไม่เคยนำมาขยายแล้วโชว์เป็นภาพใหญ่ แต่ละรูปไม่มีความเกี่ยวข้องกัน แต่เมื่อมองดูภาพแล้วทำให้เกิดความรู้สึก หรือพาให้คนดูคิดและสงสัยว่า เขาทำอะไรกันอยู่ มีเรื่องอะไรเกิดขึ้น ความสัมพันธ์ของคนในภาพเป็นอะไรกัน เชื่อมโยงเป็นเรื่องราวผ่านข้าวของที่ปรากฏในภาพถ่าย" ชฤต กล่าว 

ในวันเปิดนิทรรศการ ยังมีการเสวนาในหัวข้อภาพถ่ายในมุมมองของงานศิลปะ โดยตุลย์ หิรัญญลาวัลย์ จุฬวิศว์ ศานติพงศ์ และทอม โพธิสิทธิ์ ร่วมแบ่งปันความรู้เกี่ยวกับการถ่ายภาพเชิงศิลปะ กระบวนการพิมพ์ การสะสมและอนุรักษ์ เพื่อสร้างสรรค์ภาพถ่ายของศิลปินช่างภาพให้เป็นงานศิลปะที่น่าสะสม ได้รับความสนใจจากผู้ร่วมงานเป็นจำนวนมาก  

 

 

นิทรรศการ No Boundaries จัดแสดง ณ West Eden Gallery ตึก Pachara Place สุขุมวิท 31 ทุกวัน ตั้งแต่วันนี้ไปจนถึงวันที่ 22 ตุลาคม 2566