สรุปปม! ดาราฮอลลีวูด-ทีมผลิต แท็กทีมหยุดงานประท้วง สะเทือนโลกบันเทิง

สมาชิกของสมาคมนักแสดงภาพยนตร์และโทรทัศน์ (SAG) และสมาพันธ์ศิลปินโทรทัศน์และวิทยุอเมริกัน (SAG-AFTRA) มีสมาชิกราว 160,000 คนประกาศหยุดงานกันตั้งแต่เที่ยงคืนของวันที่ 13 ก.ค. ที่ผ่านมา สมทบการประท้วงกับกลุ่มสมาคมนักเขียนแห่งอเมริกา (WGA) ซึ่งมีสมาชิกเป็นคนเขียนบทภาพยนตร์ รายการ วิทยุ และสื่อออนไลน์จำนวน 11,500 คนประกาศรวมตัวกันหยุดงานประท้วง ตั้งแต่เมื่อวันที่ 2 พ.ค. หลังจากการเจรากับสมาพันธ์ผู้ผลิตภาพยนตร์และโทรทัศน์ (AMPTP) ซึ่งเป็นกลุ่มสตูดิโอผู้ผลิตสื่อยังคงยืดเยื้อและหาข้อสรุปไม่ได้ 

ข้อเรียกร้องที่สำคัญของกลุ่มคนทำงานในอุตสาหกรรมมาจากปัญหา “ค่าจ้างที่ไม่เป็นธรรม” จากการเข้ามาของวิดีโอสตรีมมิง สวัสดิการสุขภาพ รวมถึง บทบาทของ "เอไอ" (AI) ที่ทางสตูดิโอนำมาใช้แทนคนเขียนบทและนักแสดง

• สตรีมมิงต้นตอปัญหาค่าจ้างที่ไม่เป็นธรรม ?

ตามปกติแล้ว นักแสดงและคนเขียนบทจะได้รับค่าจ้างหรือค่าตัวล่วงหน้าตั้งแต่ที่หน้าที่ของพวกเขาจบลง โดยไม่ต้องรอให้สื่อนั้นออกฉาย และหากภาพยนตร์หรือซีรีส์ที่พวกเขามีส่วนร่วมได้นำกลับมาฉายอีกครั้งพวกเขาก็จะได้รับส่วนแบ่งไปด้วย แต่การเข้ามาของบริการวิดีโอสตรีมมิงได้เปลี่ยนรูปแบบรายได้ของพวกเขาไปอย่างสิ้นเชิง เพราะเมื่อซีรีส์เข้าสู่สตรีมมิงแล้ว สื่อเหล่านั้นจะไม่ได้ถูกนำไปรีรันที่อื่นเลย โดยเฉพาะกับกลุ่มออริจินัลคอนเทนต์ของบริการสตรีมมิง เช่น Netflix, Disney+, Paramount ที่จะอยู่บนแพลตฟอร์มไปตลอด 

เท่ากับกว่าผู้ที่เกี่ยวข้องกับสื่อชิ้นนั้นไม่ว่าจะเป็นเบื้องหน้าหรือเบื้องหลังจะได้รับเงินเพียงแค่ครั้งเดียว ขณะที่ผู้ให้บริการวิดีโอสตรีมมิงกลับได้รับค่าสมัครบริการจากผู้ชมเป็นรายเดือน และเติบโตขึ้นเรื่อย ๆ จึงทำให้ผู้ประท้วงเรียกร้องให้สตูดิโอเปิดเผยยอดผู้เข้าชม และแบ่งสรรปันส่วนรายได้ให้ยุติธรรมและเข้าถึงคนทำงานทุกกลุ่ม 

อย่างไรก็ตามผู้ให้บริการสตรีมมิงยักษ์ใหญ่หลายเจ้า ทั้ง Disney NBCUniversal และ Paramount ต่างมีรายได้ขาดทุนจากการให้บริการสตรีมมิงหลายร้อยล้านดอลลาร์ในไตรมาสล่าสุด เนื่องจากบริษัทก็ต้องควักเนื้อด้วยเงินหลายพันล้านดอลลาร์สำหรับการสร้างสรรค์ผลงานดึงดูดผู้ชมให้สมัครใช้บริการ ในขณะเดียวกันเมื่อการรับชมรายการผ่านช่องทางออนไลน์ได้รับความนิยมมากขึ้น ก็ทำให้รายได้โฆษณาทางโทรทัศน์ลดลงอย่างต่อเนื่อง เพราะไม่มีคนดูโทรทัศน์ กลายเป็นงูกินหาง

แม้ว่า SAG-AFTRA เป็นสมาพันธ์ที่ใหญ่ที่สุดในสหรัฐ ไม่ได้มีแค่คนเขียนบท แต่ยังรวมถึงกลุ่มนักแสดงในภาพยนตร์และรายการทีวี นักพากย์วิดีโอเกม นักจัดรายการวิทยุ นางแบบ ผู้ประสานงาน นักแสดงประกอบฉาก สตันท์แมน และเหล่ายูทูบเบอร์ แต่มีสมาชิกเพียง 15% จาก 160,000 คน เท่านั้น ที่มีรายได้ถึง 26,000 ดอลลาร์ต่อปี ซึ่งเป็นเกณฑ์ที่จะได้รับการคุ้มครองด้านสุขภาพ อีกทั้งเหล่านักแสดงประกอบได้รับค่าจ้างไม่ถึง 150 ดอลลาร์ต่อวัน ซึ่งเป็นค่าแรงขั้นต่ำด้วยซ้ำ ยิ่งในปัจจุบันที่เงินเฟ้อสูง ทำให้ค่าครองชีพขึ้นสูงด้วยเช่นกัน จึงเป็นไปไม่ได้เลยที่จะใช้ชีวิตได้ด้วยรายได้ไม่ถึงค่าแรงขั้นต่ำ ผู้ประท้วงจึงต้องการเรียกร้องรายได้ปรับตามเงินเฟ้อ

 

• สตูดิโอเล็งใช้ AI เขียนบท-แสดงแทน

หากเป็นเมื่อปีที่แล้ว คงไม่มีใครคิดจะเอา AI มาใช้ในงานผลิตสื่อ แต่ในปัจจุบันที่เทคโนโลยีพัฒนาอยู่ทุกวัน โปรแกรมแชทบ็อตเริ่มเก่งขึ้นเรื่อย ๆ จนเริ่มแย่งงานใครหลายคนกันไปแล้ว AI จึงกลายเป็นตัวเลือกที่สตูดิโอผู้ผลิตเล็งเอามาใช้ทำงาน

ในการประชุมระหว่างผู้ผลิตและตัวแทนสหภาพ ฝั่ง AMPTP เสนอให้นำภาพของนักแสดงตัวประกอบมาสแกน เพื่อให้ AI สร้าง “แบบจำลองเหมือน” ของตัวประกอบขึ้นมาใช้งาน โดยบริษัทจะเป็นเจ้าของทั้งภาพสแกน ภาพถ่าย และ “ความเหมือน” ที่ถูกผลิตขึ้น แถมสามารถเอาไปได้ตลอดทั้งโปรเจ็ค และไม่ต้องได้รับความยินยอมหรือจ่ายค่าชดเชยอะไรเพิ่มให้แก่นักแสดงคนนั้น ๆ ซึ่งนักแสดงจะได้รับเพียงเงินค่าตัวหนึ่งวัน แทนค่าเสียเวลาที่ต้องมาถ่ายรูปเท่านั้น ซึ่งแน่นอนว่า ดันแคน แครบทรี-ไอแร์แคน Duncan Crabtree-Ireland หัวหน้าผู้เจรจาของ  SAG-AFTRA ปัดข้อเสนอนั้นออกไป โดยกล่าวว่า

“หากคุณคิดว่านี่เป็นข้อเสนอใหม่ ผมแนะนำให้คุณคิดใหม่อีกครั้ง”

นอกจากนี้ ในช่วงที่กลุ่มนักเขียนบทเริ่มหยุดงาน ทำให้หลายสตูดิโอเริ่มทดลองใช้ AI เขียนบทกันแล้ว และให้นักเขียนบทมาช่วยเกลาบทให้เข้าที่เข้าทางอีกที ทำให้กลุ่มนักเขียนบทนำเรื่องนี้มาเป็นหัวข้อในการประท้วง โดยระบุว่า AI ทำให้อาชีพของพวกเขาอยู่ในสถานะที่ไม่มั่นคง เป็นภัยคุกคามที่อันตราย

 

• ผลกระทบต่อวงการฮอลลีวูด

ผู้ประท้วงไม่ได้เพียงแต่หยุดงานเท่านั้น แต่ยังผลัดเปลี่ยนหมุนเวียนกันไปเดินถือป้ายประท้วงอยู่หน้าสตูดิโอผู้ผลิตต่าง ๆ ทำให้รายการทอล์กโชว์ช่วงกลางคืน ต้องนำตอนเก่ามารีรันเป็นเวลาหลายเดือนแล้ว และเมื่อวันที่ 14 ที่ผ่านมาหลังจาก SAG-AFTRA และ SAG ได้เข้าร่วมประท้วง กลุ่มผู้ประท้วงได้พากันเคลื่อนตัวไปยังหน้าสำนักงานใหญ่ของ Netflix และ Paramount Pictures

ที่ผ่านมาการหยุดงานของนักเขียนบทไม่ได้ส่งผลกระทบอะไรมากนักต่อวงการฮอลลีวูด ภาพยนตร์หรือซีรีส์ที่เขียนบทเสร็จแล้วก็สามารถถ่ายทำต่อไปได้ แต่เมื่อ SAG-AFTRA ได้เข้ามาร่วมวงด้วยทำให้ผลกระทบในวงกว้าง เพราะสมาชิกของสมาพันธ์ดังกล่าวมีครบทุกแขนง ทำให้กองถ่ายต้องหยุดชะงัก

ขณะที่นักแสดงที่เป็นสมาชิกของ SAG-AFTRA ก็ไม่สามารถเข้าร่วมโปรโมตภาพยนตร์ได้ เห็นได้จากงานเปิดตัวภาพยนตร์เรื่อง Oppenheimer หนังเรื่องใหม่ของคริสโตเฟอร์ โนแลน ที่กรุงลอนดอน เมื่อวันที่ 13 ก.ค. ที่ผ่านมา แม้จะมีการเลื่อนเวลาจัดงานให้เร็วขึ้น 1 ชั่วโมง เพื่อให้นักแสดงนำอย่าง โรเบิร์ต ดาวนีย์ จูเนียร์, แมตต์ เดมอน, เอมิลี บลันท์ มาเดินพรมแดง ให้ทันก่อนที่ SAG-AFTRA จะประกาศเข้าร่วมประท้วง ซึ่งเมื่อนักแสดงทุกคนรู้ว่ามีมติร่วมประท้วง ทำให้ทุกคนเดินออกจากงานทันที โดยไม่อยู่รอให้ภาพยนตร์เริ่มฉาย

เดมอนได้ให้สัมภาษณ์ว่า งานเปิดตัวภาพยนตร์ก็เป็นเรื่องที่สำคัญ แต่หากสมาพันธุ์มีมติให้หยุดงานก็พร้อมจะกลับบ้าน เพราะความเดือดร้อนของเพื่อนร่วมวงการเป็นเรื่องที่รอไม่ได้

ขณะที่สำนักข่าว Deadline ระบุว่ามีภาพยนตร์และซีรีส์หลายสิบเรื่องที่ต้องพักกองเนื่องจากการหยุดงานประท้วง เช่น Avatar มหาโปรเจคสุดยิ่งใหญ่ของเจมส์ คาแมรอน, Deadpool 3 การกลับมาของซูเปอร์ฮีโร่สุดเกรียนในจักรวาล MCU, Gladiator 2 ภาคต่อของหนังขึ้นหิ้ง, Mission Impossible – Dead Reckoning Part Two ภาคจบปฏิบัติการที่เป็นไปไม่ได้ ที่กำลังเข้าฉายทั่วโลกในตอนนี้, Lilo & Stitch เวอร์ชันคนแสดง, Venom 3 ตัวร้ายที่หลายคนลุ้นให้ได้เจอกับ Spider-Man, รวมถึง Family Guy และ The Simpsons การ์ตูนซีรีส์ขวัญใจชาวอเมริกันก็หยุดชะงักไปด้วยเช่นกัน

ดังนั้นนอกจากการรีรันเพื่อไม่ให้สล็อตเวลาของสถานีโทรทัศน์ว่างแล้ว ผังรายการโทรทัศน์ในฤดูใบไม้ร่วงซึ่งเป็นช่วงเริ่มต้นซีซันใหม่ของซีรีส์และรายการใหม่ จะถูกแทนที่ด้วยรายการเรียลลิตี้ และการถ่ายทอดกีฬาเป็นส่วนใหญ่ เนื่องจากรายการประเภทนี้ไม่ได้รับผลกระทบจากการประท้วงหยุดงาน ไม่จำเป็นต้องมีสคริปต์หรือใช้สมาชิกของสมาพันธ์ในการทำงาน

จนถึงตอนนี้ยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจน และไม่รู้ว่าการประท้วงนี้จะยืดเยื้อไปถึงเมื่อไหร่ อาจจะเป็นเดือน หรืออาจจะยาวไปจนถึงสิ้นปี

ทางด้านโรบิน แพตเตอร์สัน โฆษกประจำทำเนียบขาวระบุว่า ประธานาธิบดีโจ ไบเดนเชื่อว่าทีมงานทุกคน รวมถึงนักแสดง สมควรได้รับค่าจ้างและผลประโยชน์ที่ยุติธรรม พร้อมสนับสนุนสิทธิของคนงานในการนัดหยุดงาน และหวังว่าฝ่ายต่าง ๆ สามารถบรรลุข้อตกลงที่เป็นประโยชน์ร่วมกันได้

 

ที่มา: Above the Line, BBC, BBC Thai, Reuters, The Hollywood Reporter, The Guardian, Variety, VOA Thai