ปักหมุดเที่ยวถ้ำ! พาส่องความงาม ถ้ำหินกรวดมน ยาวอันดับ 8 โลก ที่ อช.ดอยภูคา
ปักหมุดเที่ยวถ้ำ! พาส่องความงาม 'ถ้ำหินกรวดมน' ยาวอันดับ 8 โลก ที่ อุทยานแห่งชาติดอยภูคา เตรียมดันเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติแห่งใหม่ของจังหวัดน่าน
วันที่ 5 มิถุนายน 2567 นายรณกฤต จักร์เงิน หัวหน้าอุทยานแห่งชาติดอยภูคา ได้รายงานข้อมูลเกี่ยวกับการเข้าสำรวจถ้ำ โดยคณะเจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติดอยภูคา พร้อมด้วยนายพัลลภ กฤตยานวัช ที่ปรึกษาสมาคมอุทยานแห่งชาติ ได้เข้าสำรวจ ถ้ำรวยสายไท (ถ้ำหมา) ที่อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยภูคา จ.น่าน ซึ่งเป็นถ้ำที่สวยงาม และเตรียมผลักดันเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติแห่งใหม่ของจังหวัดน่าน
สำหรับการค้นพบถ้ำในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยภูคา ได้ค้นพบ ถ้ำหินกรวดมน (conglomerate cave) จำนวน 5 ถ้ำ ได้แก่ ถ้ำหมา/ถ้ำยาง ถ้ำผาฆ้อง ถ้ำเตียง และถ้ำน้ำตก
ทั้งนี้ ถ้ำหมา/ถ้ำยาง มีความยาว 2,371 เมตร เป็นถ้ำที่ได้รับการระบุว่าเป็นถ้ำหินกรวดมนที่ยาวมากที่สุดเป็นลำดับ 8 ของโลก
โดย ถ้ำรวยสายไท (ถ้ำหมา) ตั้งอยู่ที่บ้านน้ำปัวพัฒนา หมู่ที่ 12 ตำบลภูคา อำเภอปัว จังหวัดน่าน ห่างจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติดอยภูคาเป็นระยะทาง 13 กิโลเมตร การเดินทางเข้าถึงถ้ำเป็นถนนคอนกรีตและทางลูกรัง เดินเท้าจากถนนถึงปากถ้ำระยะทาง 800 เมตร มีการสำรวจเมื่อปี พ.ศ. 2559 โดย Shepton Mallet Caving Club ภายในถ้ำมีน้ำไหลตลอดปี เกิดเป็นน้ำตกเล็กๆภายในถ้ำ และมีความงดงามของหินงอกหินย้อยเป็นจำนวนมาก
ถ้ำที่เกิดขึ้นในภูเขาหินกรวดมน ที่เป็นหินตะกอนเนื้อหยาบ (coarse-grained clastic sedimentary rock) ที่ประกอบด้วยเศษหินหรือเม็ดกรวด ที่มีลักษณะกลม หรือผิวลื่นจากการกระทำของคลื่นในยุคดึกดำบรรพ์มาก่อน มักมีส่วนผสมและขนาดต่างๆกัน ที่มีเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่า 2 มิลลิเมตร เช่น กรวดเล็ก (granules) กรวดกลาง (pebbles) กรวดใหญ่ (cobbles) ก้อนหินมนใหญ่ (bolders) ที่ฝังตัวผสมอยู่ในเนื้อหินตะกอนพื้นละเอียดขนาดทรายหรือทรายแป้ง และมักมีวัตถุประสานจำพวกแคลเซียมคาร์บอเนต เหล็กออกไซด์ ซิลิกา หรือตะกอนดินเหนียวที่แข็งตัว หินกรวดมนเหล่านี้ มักมองเห็นชัดบนเพดานถ้ำ ผนัง หรือบนก้อนหินที่ถล่มลงมาจากเพดาน โดยในประเทศไทยหินกรวดมนมีอายุอยู่ในมหายุคมีโซโซอิค พบเห็นได้ในถ้ำของจังหวัดน่าน ที่อุทยานแห่งชาติดอยภูคา เช่น ถ้ำรวยสายไทย ถ้ำยาง ถ้ำผาฆ้อง ถ้ำน้ำตก และพบที่ถ้ำในจังหวัดเพชรบูรณ์ ถ้ำหลวง จังหวัดเชียงราย เป็นต้น
อนึ่ง ถ้ำหินกรวดมน เป็นถ้ำที่พบเห็นยาก แตกต่างจากถ้ำหินปูนทั่วไป เกิดจากการก่อตัวของสารแคลเซียมคาร์บอเนต คล้ายกับถ้ำหินปูนในภูมิประเทศแบบคาร์สต์ (karst cave)
หากผู้ใดสนใจท่องเที่ยวถ้ำรวยสายไท (ถ้ำหมา) สามารถติดต่อเจ้าหน้าที่อุทยานแห่งชาติดอยภูคาเพื่อเยี่ยมชมได้ ซึ่งทางอุทยานฯจะได้จัดเจ้าหน้าที่ให้คำแนะนำและนำเข้าชมความงดงามของถ้ำ