สั่งจับตา 'รอยเลื่อนอุตรดิตถ์' หวั่นแผ่นดินไหว

นายสุทธิศักดิ์ ศรลัมพ์ ผู้เชี่ยวชาญด้านวิศวกรรมปฐพี มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กล่าวในประเด็นความเสี่ยงภัยแผ่นดินไหว ขนาด 7.5 กับเขื่อนในประเทศไทย ว่า เขื่อนในประเทศไทยมีประมาณ 5,000 เขื่อน เป็นเขื่อนขนาดเล็ก 4,000 กว่าแห่ง และเป็นเขื่อนขนาดกลางและขนาดใหญ่อีก 200 กว่าแห่ง ในส่วนของเขื่อนวชิราลงกรณ์ และเขื่อนศรีนครินทร์ จ.กาญจนบุรี ที่หลายคนกังวลนั้น การก่อสร้างเขื่อนวชิราลงกรณ์มีการอัดทับด้วยหินและปูทับด้วยคอนกรีต ส่วนเขื่อนศรีนครินทร์ มีการบดอัดด้วยดินเหนียวครั้งละ 5 ซม. และทับถมครบ 100 ม. ทั้งนี้มีการสำรวจและจำลองแรงสั่นสะเทือนขนาด 7 พบว่า เกิดการทรุดตัวในแนวดิ่งประมาณ 80 ซม. แต่โครงสร้างของเขื่อนมีการก่อสร้างที่เผื่อมีการทรุดตัวอยู่แล้ว หากแผ่นคอนกรีตแตกจะเกิดความเสียหายแค่น้ำไหลซึม แต่ไม่สามารถทำให้เขื่อนแตกได้

ทั้งนี้ หากเกิดแผ่นดินไหวขนาด 7.5 ที่หลายคนกังวลซึ่งรุนแรงกว่าค่าที่ใช้ออกแบบนั้น เขื่อนที่ก่อสร้างด้วยดิน หรือหินถมจะเสียหายเป็นลักษณะรอยแตก และจะไม่พังลงมา แต่เป็นกังวลในส่วนของบ้านเรือนของประชาชนมากกว่า ดังนั้นอย่าสร้างในพื้นที่ที่มีรอยเลื่อน อย่างไรก็ตามพื้นที่ที่น่าเป็นห่วงคือ บ้านดอยช้าง อ.แม่สรวย จ.เชียงราย มีประชาชนประมาณ 2,000 ครัวเรือนที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ใกล้เชิงเขา เสี่ยงต่อการสไลด์ตัว ซึ่งมีการเคลื่อนตัวประมาณปีละ 50 ซม. ซึ่งขณะนี้ได้ร่วมกับมหาวิทยาลัยชั้นนำของประเทศญี่ปุ่นในการศึกษาวิจัยพื้นที่ที่มีความเสี่ยง รวมทั้งการติดตั้งท่อก๊าซ และเสาไฟฟ้าแรงสูงด้วย พร้อมหาแนวทางการแก้ไขต่อไป

ขณะที่นายสุวิทย์ โคสุวรรณ ผอ.ส่วนวิจัยรอยเลื่อนมีพลัง กล่าวว่า ประเทศไทย มีรอยเลื่อนมีพลัง 14 กลุ่มรอยเลื่อน พาดผ่าน 21 จังหวัด โดยต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษในส่วนของรอยเลื่อนแม่จัน ที่พาดผ่าน จ.เชียงราย และเชียงใหม่ต่อเนื่องไปยัง สปป.ลาว ที่มีโอกาสเคลื่อนตัวของรอยเลื่อนจนอาจเกิดแผ่นดินไหวขนาดใหญ่ได้สูงสุดขนาด 7 แต่ไม่สามารถระบุช่วงเวลาเกิดชัดเจนได้ต้องเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิด เช่นเดียวกับรอยเลื่อนสะกายของเมียนมา ที่เฝ้าระวังเป็นพิเศษ มีโอกาสเกิดแผ่นดินไหวใหญ่ขนาด 7.5 - 8 ได้ในอนาคตช่วง 50 ปี จะส่งผลเสียหายต่อเมืองหลวงเนปิดอร์ แล้วแรงสั่นสะเทือนของแผ่นดินไหวจะกระทบถึงประเทศไทยด้วย โดยเฉพาะภาคเหนือ ทำให้ตัวอาคารบ้านเรือนเสียหาย ทั้งในพื้นที่ภาคเหนือ และกทม. ขณะนี้อยู่ระหว่างศึกษารายละเอียด หากรอยเลื่อนสะกายขยับจะกระทบไทยอย่างไรบ้าง รวมทั้งจับตาและเฝ้าระวังรอยเลื่อนอุตรดิตถ์ พบว่า รอยเลื่อนนี้ไม่ได้มีแค่ในไทย แต่พาดผ่านมาจากจีนตอนใต้ เวียดนาม ลาว และปลายรอยเลื่อนอยู่ที่ไทย จึงเป็นรอยเลื่อนมีพลังขนาดใหญ่และยาวมากที่ต้องเฝ้าระวังใกล้ชิด โดยเฉพาะการขยับหรือเคลื่อนตัวของรอยเลื่อนแม่น้ำแดงในจีน ขนาด 7.5 - 8 มีผลกระทบต่อรอยเลื่อนอุตรดิตถ์ทันที

ด้านนายปัญญา จารุศิริ ผู้เชี่ยวชาญด้านแผ่นดินไหว จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า ในช่วง 3 เดือนที่ผ่านมาประเทศไทยได้สำรวจพบว่ารอยเลื่อนอุตรดิตถ์ของไทยเป็นรอยเลื่อนมีพลังขนาดใหญ่ และเสี่ยงเกิดแผ่นดินไหวรุนแรงได้สูงขนาด 6 - 7 ที่ได้ซ่อนตัวอยู่และมีความน่ากลัว เพราะเป็นรอยเลื่อนที่ขนานกับรอยเลื่อนแม่จัน คาดว่า จะบรรจุนำเป็นรอยเลื่อนใหม่ของไทยในปีหน้า ทั้งนี้ ต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษเนื่องจากรอยเลื่อนนี้อยู่ใกล้เขื่อนขนาดใหญ่ คือ เขื่อนสิริกิติ์ จ.อุตรดิตถ์ หากเกิดแผ่นดินไหวตรงรอยเลื่อนอุตรดิตถ์อาจทำให้มีกระทบไม่มากก็น้อย ขึ้นอยู่กับขนาดของแผ่นดินไหว