'สมเด็จธงชัย' รู้ดีปีชวด ชี้ปริศนาธรรม 'หงส์ทองทั้งคู่ ตัวหนึ่งอยู่ ตัวหนึ่งไป'

แม้จะใช้เวลาหลายปีเฝ้าเพียรพยายามขบคิดปริศนาธรรมบทนี้ ด้วยความมุ่งมั่นในการอยากเข้าถึงพระรัตนตรัย แต่ “สมเด็จพระมหารัชมงคลมุนี” หรือสมเด็จธงชัย (ธงชัย ธมฺมธโช) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร กรุงเทพมหานคร ก็ยังไม่สามารถไขปริศนาหงส์ทองนี้ออกได้ จนได้คำตอบจากการสอบถามพระอาจารย์ได้ความว่า “หงส์ทอง” นี้ น่าจะหมายถึง “ลมหายใจเข้า” และ “ลมหายใจออก” ซึ่งมีอยู่แล้วในมนุษย์ทุกผู้ทุกนาม

โดยในโอกาสที่มาแสดงธรรมบรรยายในหัวข้อ “รู้ดีปีชวด” ในโครงการ “เรายกวัดมาไว้ที่เซเว่นฯ” จัดโดย บมจ.ซีพี ออลล์ ผู้ก่อตั้งร้านเซเว่น อีเลฟเว่น ในประเทศไทย ที่ดำเนินการมาอย่างต่อเนื่องเป็นปีที่ 24 ณ อาคารซี.พี.ทาวเวอร์ ตามปณิธานองค์กรที่ต้องการร่วมสร้างสรรค์และแบ่งปันโอกาสให้ทุกคน ท่านจึงได้นำเอาหลักธรรมจากปริศนาธรรมหงส์ทองมาสอนสั่งแก่พุทธศาสนิกชนในโอกาสขึ้นปีใหม่ เพราะลมหายใจเป็นสิ่งพื้นฐานที่ปุถุชนควรจะตระหนักรู้ให้ดีเพื่อความสำเร็จในชีวิต

“การปฏิบัติธรรมซึ่งเป็นหัวใจของพระพุทธศาสนาก็คือ สมาธิ หนีไม่พ้นลมหายใจเข้าออก กำหนดรู้ หมายรู้ เข้าใจรู้ลมหายใจ หายใจเข้าพุทธ หายใจออกโธ เหมือนหงส์ทองคู่ ตัวหนึ่งยู่ ตัวหนึ่งไป เพราะพุทธโธเข้าพร้อมกันไม่ได้ ตัวหนึ่งออก ตัวหนึ่งจึงเข้า”

นตฺถิ ปญฺญาสมา อาภา
แสงสว่างเสมอด้วยปัญญาไม่มี

            เมื่อรู้ทันลมหายใจมีสมาธิแล้ว ก็ต้องมีปัญญาด้วย แต่ปัญญานี้จักต้องเป็นสัมมาทิฏฐิ เพื่อที่ท่ามกลางหนทางจะมืดมิด มีอุปสรรค เกิดปัญหา ปัญญาจะเป็นแสงสว่างทำให้เราข้ามผ่านอุปสรรคเหล่านั้นไปได้