ส่งออกข้าวไทยครึ่งปีแรกติดลบ 32 %

ร.ต.ทเจริญ เหล่าธรรมทัศน์ นายกสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย เปิดเผยว่า การส่งออกข้าวของไทยในครึ่งปีแรกของปี 2563 พบว่า  ไทยส่งออกข้าวไปแล้วปริมาณ 3.14 ล้านตัน ลดลง32 %เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน มีมูลค่า 2,200 ล้านดอลลาร์ ลดลง 12 %ส่งผลให้การส่งออกของไทยตกเป็นอันดับ 3 ของโลกรองมาจากอินเดียและเวียดนามตามลำดับ สาเหตุที่การส่งออกลดลงเป็นผลมาจากปัญหาภัยแล้งทำให้ผลผลิตข้าวลดลง, การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ที่กระทบต่อกำลังซื้อผู้บริโภคลดลงและ ค่าเงินบาทแข็งค่ากว่าประเทศคู่แข็ง ส่งผลกระทบต่อความสามารถในการแข่งขัน ประกอบกับพันธ์ข้าวไทยในปัจจุบันไม่เป็นที่นิยมของผู้บริโภค จึงส่งผลให้ประเทศผู้ซื้อรายสำคัญอย่างฟิลิปปินส์ และมาเลเซีย หันไปซื้อข้าวจากเวียดนามเพิ่มขึ้นโดยเฉพาะข้าวพันธุ์พื้นนุ่ม ซึ่งเป็นที่ต้องการของตลาด

นอกจากนี้ ยังพบว่าจีนกำลังจะเป็นประเทศผู้ส่งออกข้าวรายสำคัญแข่งกับไทยเพราะขณะนี้จีนสามารถพัฒนาพันธุ์ข้าวได้หลากหลาย เพิ่มผลิตต่อไร่สูงขึ้น และส่งออกได้สูงขึ้น ๆ ทุกปีจนสามารถแย่งตลาดข้าวของไทยในตลาดแอฟริกาใต้ไปแล้วบางส่วน เพราะราคาข้าวต่ำกว่าของไทยโดยข้าวขาวจีนขายเพียง 310-320ดอลลาร์ต่อตัน โดยปีนี้จีนส่งออกได้ 3 ล้านตัน ดังนั้นหากข้าวไทยไม่ถูกพัฒนาสายพันธุ์ให้เป็นที่ต้องการของตลาด ผลผลิตต่อไร่ที่ต่ำ ค่าแรงยังสูง ทำให้ต้นทุนสูงกว่าคู่แข่ง ก็จะทำให้การส่งออกข้าวไทยตกลงอาจไม่ติดหนึ่งในสามของประเทศผู้ส่งออก

“สมาคมฯได้ปรับคาดการณ์ปริมาณส่งออกข้าวปี 2563 ลงจากเดิม 7.5 ล้านตัน เป็น 6.5 ล้านตัน มูลค่าประมาณ 4,200 ล้านดอลลาร์ ซึ่งเป็นเป้าหมายที่ต่ำสุดในรอบ 20 ปีนับตั้งแต่ปี 2543 ที่มีการส่งออกข้าวปริมาณ 6.148 ล้านตัน“

ร.ต.ท.เจริญ กล่าวว่า ขณะนี้ สมาคมอยู่ระหว่างการพัฒนายุทธศาสตร์ข้าวไทยร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อเป็นการวางยุทธศาสตร์ 10 ปีโดยยังให้ความสำคัญในเรื่องของการพัฒนาพัฒนาพันธุ์ข้าว โดยเฉพาะข้าวขาวพื้นนุ่ม ซึ่งกำลังเป็นที่ต้องการในตลาด พร้อมกันนี้ยังต้องการให้หน่วยงานรัฐเร่งกระตุ้นการขึ้นทะเบียนพันธุ์ข้างเพื่อนำมาใช้ในการแข่งขันในตลาด สำหรับทีมเศรษฐกิจชุดใหม่ที่จะเข้ามาบริหารประเทศจะดูแลเรื่องนโยบายเศรษฐกิจ การส่งออก โดยเฉพาะตลาดข้าว รวมไปถึงการดูแลค่าเงินเพื่อให้เอกชนสามารถแข่งขันได้

ด้านนายชูเกียรติ โอภาสวงศ์ นายกกิตติมศักดิ์สมาคมผู้ส่งออกข้าวไทย กล่าวว่า การปรับเป้าส่งออกเหลือ 6.5ล้านตัน แบ่งเป็นข้าวขาว 2.4 ล้านตัน ข้าวนึ่ง 1.2 ล้านตัน ข้าวหอมมะลิ 1.8 ล้านตัน ข้าวหอมไทย 0.8 ล้านตัน และข้าวเหนียว 0.3 ล้านตัน ซึ่งในเดือนที่เหลือของปีนี้จะต้องส่งออกข้าว 3.5 ล้านตัน ก็เฉลี่ยเเดือนละประมาณ 6 แสนตัน ซึ่งปีนี้อันดับการส่งออกข้าวไทยจะตกลงมาอยู่ที่อันดับ 3 ขณะที่เวียดนามแซงหน้าไทยขึ้นอยู่ที่อันดับ 2 และอินเดียอยู่ที่อันดับ 1 ส่วนสถานการณ์การค้าข้าวโลก คาดการณ์จะมีผลผลิตข้าวรวม 495 ล้านตัน มีการบริโภคข้าว 490 ล้านตัน มีการค้าข้าว 42 ล้านตัน ขณะที่สต๊อกข้าวโลกอยู่ที่ 181 ล้านตัน

ทั้งนี้ ปัญหาการส่งออกของข้าวไทยคือ การไม่สามารถสู้กับคู่แข่งได้ ทั้งพันธุ์ข้าวและค่าเงินบาทที่แข็งค่าขึ้นทำให้ข้าวไทยแพง 330-80 ดอลลาร์ต่อตันถือว่ามีความแตกต่างกับคู่แข่งมาก ยิ่งภาวะเศรษฐกิจโลกชะลอตัวผู้นำเข้าก็จะซื้อข้าวในราคาที่ถูกกว่า บางประเทศที่เคยซื้อข้าวไทยก็หันไปซื้อข้าวจากเวียดนาม อินเดีย พม่า