'จาตุรนต์' ชี้เยาวชนปลดแอกลุกขึ้นชุมนุมเพราะรัฐบาลล้มเหลว
กลุ่มแคร์ ขับเคลื่อนชวน นักวิชาการ-คนรุ่นใหม่ สะท้อน "รธน.ในฝันประชาชน" - "จาตุรนต์" ชี้เยาวชนปลดแอกลุกขึ้นชุมนุมเพราะรัฐบาลล้มเหลว ไม่ใช่เรื่องการเมือง แนะ แก้ 2 ขยักตัดอำนาจ ส.ว.เลือก "นายกฯ" ก่อนยุบสภา
กลุ่มแคร์จัดกิจกรรม "CARE ชวน คิด เคลื่อน เขียน รัฐธรรมนูญฉบับในฝัน ของประชาชน" โดยเชิญ 14 บุคคล ทั้งการเมือง นักวิชาการ และภาคประชาชน มาร่วมกันหาทางออกจากวิกฤต และรัฐธรรมนูญในฝัน อาทิ อดีตรองนายกรัฐมนตรี นายจาตุรนต์ ฉายแสง หัวหน้าภาควิชาการปกครอง คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย รศ.ดร.สิริพรรณ นกสวน สวัสดี ผู้จัดการโครงการ ilaw นายยิ่งชีพ อัชฌานนท์ นายจอน อึ๊งภากรณ์ พิธีกรชื่อดัง นายวิญญู วงศ์สุรวัฒน์ (จอห์น วิญญู) และ นายคณาธิป สุนทรรักษ์ (ครูลูกกอล์ฟ) ครูสอนภาษาชื่อดัง เข้าร่วม
โดย รศ.ดร.สิริพรรณ นกสวน สวัสดี กล่าวถึงเหตุผลในการแก้ไขรัฐธรรมนูญ พร้อมข้อแนะนำ หากมีการเคลื่อนไหวให้แก้รัฐธรรมนูญแล้วสำเร็จ ควรแก้ไขรัฐธรรมนูญทันที โดยไม่ต้องรอให้ประกาศยุบสภา เพราะเมื่อประกาศยุบสภาแล้วแก้ไขรัฐธรรมนูญ จะทำให้ทุกอย่างกลับไปเหมือนเดิม คือ ได้นายกรัฐมนตรีคนเดิม หรือคนใหม่ที่มาจากการจัดตั้ง ไม่ได้มาจากการเลือกตั้งของประชาชน พร้อมย้ำว่าการแก้ไขรัฐธรรมนูญที่แก้โดยไม่ต้องทำประชามติ คือ ที่มาของนายกรัฐมนตรีต้องเป็น ส.ส.มาจากเสียงข้างมากในสภาเท่านั้น ไม่ใช่มาจากรัฐสภา ที่มี ส.ว.และการแก้ไขระบบเลือกตั้ง เสนอให้กลับไปใช้รัฐธรรมนูญปี 40 เลือกตั้งแบบผสม มีบัตรเลือกตั้ง 2 ใบคือ ส.ส.เขต และ ส.ส.บัญชีรายชื่อ ถ้าหากใช้วิธีนี้ประเด็นที่มา ส.ว.จะเปลี่ยนแปลงทันที หรือเหลือเพียงสภาเดียว นั่นก็เป็นเรื่องที่ต้องไปหารือกัน
รศ.ดร.สิริพรรณ ยังเห็นว่า มาตรา 256 เป็นอีก 1 ช่องทางที่ต้องแก้ไขเพื่อปลดล็อค ซึ่งทำได้โดยไม่ต้องรอความเห็นชอบจาก ส.ว. รวมถึง มาตรา 265 ที่เมื่อปลดล็อคแล้ว และแก้ไขรายมาตรา ไปซักระยะหนึ่ง แล้วตั้ง ส.ส.ร. เพื่อร่างรัฐธรรมนูญใหม่ทั้งฉบับ วิธีนี้เป็นต้นแบบของการแก้ไขรัฐธรรมนูญปี 2534 ที่นำมาสู่ ส.ส.ร.ปี 40 และยังเห็นว่าตอนนี้ทางเลือกของประเทศไทยมี 2 ทาง คือ ฝ่ายที่เห็นต่าง กับฝ่ายที่สนับสนุน ซึ่งเห็นว่า การแก้ไขรัฐธรรมนูญเป็นเรื่องสำคัญที่คนในสังคมไทยมีส่วนร่วมรับรู้ และอยากมีส่วนร่วม เห็นจากวิกฤตที่เกิดขึ้นในระหว่างที่ประเทศไทยเดินทางมาถึงตอนนี้ ซึ่งวิกฤตทั้งเศรษฐกิจ โรคระบาด กระบวนการยุติธรรม และโครงสร้างอำนาจ ล้วนแล้วเกิดมาจากตัวคนที่ควบคุมอำนาจ
ทั้งนี้ รศ.ดร.สิริพรรณ ได้เสนอรูปแบบ ที่มาของ ส.ส.ร. มีจำนวน 100 คน แบ่งเป็น 2 กลุ่ม ส่วนแรกมาจากประชาชนตามกลุ่มอาชีพ 80 คน ส่วนที่ 2 เป็นผู้ทรงคุณวุฒิ จากการเลือกตั้ง และ ตัวแทนพรรคการเมืองที่มี ส.ส.ในสภาเกิน 2% โดยกำหนดโควตาพรรคละ 1 คน ขณะที่ไทม์ไลน์คาดว่าจะใช้เวลาประมาณ 10 เดือน เริ่มจาก เลือกตั้ง ส.ส.ร. 2 เดือน ยกร่าง 4 เดือน รณรงค์ทำประชามติ 2 เดือน และจัดทำร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ 2 เดือน หากเดินตามกรอบนี้จะจัดเลือกตั้งได้ภายใน 1 ปี
ขณะที่ อดีตรองนายกรัฐมนตรี นายจาตุรนต์ ฉายแสง กล่าวว่า รัฐธรรมนูญในฝันอาจดูไกลไป แต่ถ้าพูดถึงสิ่งที่เกิดขึ้นวันนี้ จะเห็นได้ชัดว่าสังคมและประชาชน รับรู้ และกระตุ้นให้เกิดการเปลี่ยนแปลงมากขึ้น โดยเฉพาะการออกมาเรียกร้องของกลุ่มเยาวชนปลดแอก จุดก่อเหตุไม่ได้มาจากเรื่องการเมือง แต่เพราะเห็นปัญหาเศรษฐกิจในประเทศที่ล้มเหลวจากการบริหารของรัฐบาล ทำให้เยาวชนที่รับรู้ข้อมูลโดยตรงลุกขึ้นมาเคลื่อนไหว จนสถานการณ์ก้าวเลยผ่านจุดข้อเรียกร้องธรรมดา ไปถึงเสนอให้รัฐบาลยุบสภา ทั้งนี้เห็นว่าถ้ารัฐบาลยังนิ่งเฉย ไม่ตอบสนองต่อปัญหาที่เกิดขึ้นวิกฤตประเทศที่เกิดขึ้นต่อจากนี้ ซึ่งไม่ใช่วิกฤตที่เกิดจากรัฐธรรมนูญ แต่เป็นผลของการล้มเหลวการบริหารประเทศ ทำให้ถอยกลับไปสู่จุดเดิม
ขณะเดียวกัน นายจาตุรนต์ ยังชี้ว่า ทางออกจากวิกฤตประเทศ ต้องแก้รัฐธรรมนูญโดยเปลี่ยนรัฐบาล หากไม่เกิดขึ้นไม่มีทางที่จะรับมือกับวิกฤตได้ ที่สำคัญต้องยึดหลักการ ว่าประชาชนเป็นผู้กำหนดใครต้องเป็นรัฐบาล องค์กรตามรัฐธรรมนูญ ต้องไม่มีอิสระและตรวจสอบได้โดยประชาชน รัฐบาลจากการเลือกตั้ง ต้องมีอำนาจเหนือกองทัพ ไม่ใช่เป็นอิสระทั้งรัฐบาลและรัฐสภาเหมือนวันนี้ เพื่อไม่ให้มีการฉีกรัฐธรรมนูญได้อีก
พร้อมเสนอแนวทางแก้รัฐธรรมนูญเป็น 2 ส่วน คือ 1.แก้ไขบทเฉพาะกาล เพื่อตัดอำนาจส.ว.ในหารเลือกนายกรัฐมนตรี และกฎหมายการเลือกตั้ง จากนั้นยุบสภา เพื่อเลือกรัฐบาลใหม่ ให้ได้นายกรัฐมนตรีที่มาจากการเลือกตั้ง และ 2.แก้ไข มาตรา 256 เพื่อจัดตั้ง ส.ส.ร. โดยประชาชนต้องมีส่วนร่วมทุกกระบวนการ เพื่อให้ประชาชนเป็นเจ้าของ และเป็นรัฐธรรมนูญฉบับสุดท้ายได้จริงๆ
ขณะที่ความคิดเห็นต่อคนรุ่นใหม่กับรัฐธรรมนุญในฝัน อย่าง นายยิ่งชีพ ผู้จัดการ โครงการ ilaw กล่าวว่า เตรียมรวบรวม 5 หมื่นรายชื่อ เสนอร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญของประชาชน โดยเนื้อหาสำคัญเสนอ 5 ยกเลิก คือ 1.ยกเลิกนายกรัฐมนตรีคนนอกที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง 2.ยกเลิกแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี 3.ยกเลิก แผนปฏิรูปประเทศ 4.ยกเลิกท้องถิ่นพิเศษ ที่เปิดช่องผู้บริหารที่ไม่ต้องมาจากการเลือกตั้ง และ 5.ยกเลิกมาตรา 279 นิรโทษกรรมคสช. ที่ช่วยคนทำรัฐประหารไม่ต้องมีความผิด ส่วน 5 แก้ไข คือ 1.เปลี่ยนระบบบัญชีว่าที่นายกรัฐมนตรี ให้ชัดเจนต้องเป็น ส.ส. 2.เปลี่ยนส.ว. ให้มาจากการเลือกตั้งประชาชน 3. เปลี่ยนที่มา และเซตซีโร่องค์กรอิสระ ใช้ระบบสรรหาใหม่ตามรัฐธรรมนูญปี 40 4.ปลดล็อกวิธีแก้ไขรัฐธรรมนูญ โดยใช้เสียงเกินครึ่งหนึ่งของสภา ไม่ต้องมี ส.ว. ไม่บังคับทำประชามติ และ 5. ตั้ง สสร ที่มาจากการเลือกตั้ง เปิดทางร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่
สำหรับเวทีนี้ ถือเป็นระยะที่ 1 ของกลุ่มแคร์ ที่ระดมความคิดเห็นจากทุกภาคส่วนในการแก้ไขรัฐธรรมนูญ จากนี้ระยะที่ 2 จะผลิตสื่อ เน้นให้ความรู้รัฐธรรมนูญ และอธิบายถึงปัญหาและทางแก้ ส่วนระยะที่ 3 จะทำร่างรัฐธรรมนูญที่เผยแพร่สู่สาธารณชน ซึ่งเบื้องต้นจะเรียกว่า "รัฐธรรมนูญในฝันของประชาชน…ฉบับ CARE"