'BIG 3' เครื่องยนต์เศรษฐกิจใหม่ของ 'เกาหลีใต้'

ท่ามกลางเศรษฐกิจในยุคโควิด-19 ที่ซบเซา โดยเฉพาะภาคการท่องเที่ยวและการส่งออกที่ตกต่ำทั่วโลก ส่งผลให้เกือบทุกประเทศมีอัตราการขยายตัวทางเศรษฐกิจลดลงและติดลบในปีที่ผ่านมา จนถึงปัจจุบันวิกฤตการณ์โควิดยังไม่จบสิ้น แต่เริ่มเห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ ทุกประเทศต่างกำลังต่อสู้กับการระบาดรอบใหม่ ควบคุมไม่ให้เกิดการระบาดซ้ำ พร้อมกับเริ่มมีความหวัง จากวัคซีนที่เริ่มทยอยทดลองจนประสบความสำเร็จ และเริ่มมีการดำเนินการฉีดวัคซีนให้กับประชาชนภายในประเทศบ้างแล้ว แต่ยังคงต้องรออีกระยะ 1-2 ปี กว่าที่วิกฤติครั้งนี้จะคลี่คลายอย่างแท้จริง

ในด้านเศรษฐกิจ นอกจากการเยียวยาประชาชนผู้ที่ได้รับผลกระทบจากโควิด-19 พร้อมไปกับการฟื้นฟูเศรษฐกิจของประเทศให้กลับคืนมา บางประเทศกำลังเริ่มขยับ เพื่อวางยุทธศาสตร์ทางเศรษฐกิจใหม่สู่อนาคต ผู้เขียนเริ่มเห็นสัญญาณนี้ในหลายประเทศ ไม่ว่าจะเป็นประเทศจีน สิงคโปร์ และเกาหลีใต้

ประเทศเกาหลีใต้เริ่มมีความเคลื่อนไหวที่น่าสนใจ เมื่อรัฐบาลเริ่มประกาศแผนการใหม่ที่จะสนับสนุนอุตสาหกรรมที่เรียกว่า “บิ๊กทรี” (BIG3) อันประกอบด้วยอุตสาหกรรมเซมิคอนดักเตอร์ระบบ หรือชิพ SoC (System-on-a-chip) ซึ่งเป็นชิพแบบที่มีระบบประมวลผลฝังอยู่ในชิพตัวเดียว อุตสาหกรรมยานยนต์แห่งอนาคต (future of car) และอุตสาหกรรมไบโอเฮลท์ (Biohealth) ที่เน้นด้านสุขภาพและชีวภาพ

โดยที่ผ่านมา แม้จะเกิดวิกฤติโควิดขึ้นตลอดช่วงปี 2563 กลุ่มอุตสาหกรรมที่เกาหลีใต้เรียกว่า “บิ๊กทรี” นี้กลับเติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดด ไม่ว่าจะเป็นยอดขายรถยนต์ไฟฟ้าและเซลล์เชื้อเพลิงไฮโดรเจน ซึ่งปี 2563 ขยายตัวเพิ่มขึ้นถึง 33.7% จากปี 2562 การส่งออกชิป SoC เพิ่มขึ้น 18% ทำให้ยอดส่งออกเพิ่มขึ้นสูงสุดเป็นประวัติการณ์ ส่วนการส่งออกผลิตภัณฑ์ไบโอเฮลท์เพิ่มขึ้นถึง 36.9% เป็น 21.5 พันล้านดอลลาร์ เกินเป้าหมายที่ตั้งไว้สำหรับปี 2565 ไปแล้ว

เกาหลีใต้เล็งเห็นแนวโน้มอนาคตที่อุตสาหกรรมบิ๊กทรีจะเติบโตขึ้นอีกมาก เช่นยอดขายรถยนต์ไฟฟ้าน่าจะเติบโตกว่า 50% ชิพ SoC จะเพิ่มขึ้นระหว่าง 5-7% ต่อปี และผลิตภัณฑ์ไบโอเฮลท์ก็มีทิศทางที่ดีมากในยุคหลังโควิดที่คนทั่วโลกใส่ใจสุขภาพมากขึ้น

ดังนั้น นับจากปี 2564 นี้ จึงเป็นปีสำคัญที่ประเทศเกาหลีใต้วางแผนการที่จะสร้างรากฐานให้อุตสาหกรรมบิ๊กทรีเป็นเครื่องยนต์ขับเคลื่อนสำคัญของประเทศในอนาคต โดยวางเป้าหมายว่าโรงงานผลิตเซมิคอนดักเตอร์ระบบของเกาหลีใต้จะกลายเป็นอันดับ 1 ของโลก เกาหลีใต้จะสร้างให้ประเทศเป็นผู้ผลิตรถยนต์ไฟฟ้าและรถยนต์ไฮโดรเจนชั้นนำของโลกเพื่อตอบโจทย์ยานยนต์แห่งอนาคต (future of car) ที่เป็นยานยนต์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และจะยกระดับไบโอเฮลท์ของเกาหลีใต้ หรือย่อว่า K-bio ให้เป็นหนึ่งในอุตสาหกรรมส่งออก 5 อันดับแรกของประเทศ

เพื่อช่วยให้บรรลุเป้าหมายดังกล่าว เกาหลีใต้วางแผนการลงทุนเพิ่มขึ้นในอุตสาหกรรม “บิ๊กทรี” โดยเพิ่มงบประมาณสนับสนุนขึ้น 37% จากปี 2563 หรือจากเดิม 3.1 ล้านล้านวอน (ประมาณ 84,000 ล้านบาท) เป็น 4.2 ล้านล้านวอน (ประมาณ 114,000 ล้านบาท) ในปี 2564

นอกจากเงินลงทุนแล้ว เกาหลีใต้ยังให้ความสำคัญสูงกับการลดกฎระเบียบ (deregulation) ในอุตสาหกรรม และการส่งเสริมการปรับโครงสร้างอุตสาหกรรมและความร่วมมือทั่วทั้งอุตสาหกรรม เช่น การช่วยเหลือซัพพลายเออร์รถยนต์แบบเก่าที่เป็นระบบเครื่องยนต์สันดาปภายในให้สามารถเปลี่ยนตัวเองใหม่เป็นซัพพลายเออร์ของยานยนต์ในอนาคต ส่งเสริมความร่วมมือในอุตสาหกรรมชิพ SoC สร้างโครงสร้างพื้นฐานและสร้างข้อมูลขนาดใหญ่ทางชีวภาพเพื่อสนับสนุนอุตสาหกรรมไบโอเฮลท์ เป็นต้น

นอกจากนี้ เกาหลีใต้ยังมีนโยบายการส่งเสริมเฉพาะรายอุตสาหกรรมของ “บิ๊กทรี” อย่างเป็นรูปธรรม ตัวอย่างเช่นในอุตสาหกรรมยานยนต์แห่งอนาคต เน้นเพิ่มสถานีเติมไฮโดรเจน (hydrogen fueling station) โดยการเพิ่มอุปกรณ์เติมไฮโดรเจนให้ได้เป็น 110 ชิ้นภายในครึ่งแรกของปี 2564 พร้อมกับการจัดหาสถานที่ที่เหมาะสมทั้งพื้นที่สาธารณะและปั๊มน้ำมันที่มีอยู่เดิมเพื่อเปลี่ยนเป็นสถานีเติมไฮโดรเจน 200 แห่ง และการอำนวยความสะดวกในการสร้างสถานีเติมไฮโดรเจน รวมทั้งจัดหาเงินสนับสนุนประมาณ 90 ล้านวอนต่อสถานี (ประมาณ 2.4 ล้านบาท) เผื่อไว้สำหรับการขาดทุน

ในกรณีอุตสาหกรรมชิพ SoC รัฐบาลส่งเสริมการลงทุนขนาดใหญ่และเน้นการทำงานร่วมกับรัฐบาลท้องถิ่นเพื่อเร่งจัดหาโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็นสำหรับการตั้งโรงงานผลิตชิพ เช่นระบบน้ำประปา ระบบการบำบัดน้ำเสีย ซึ่งเป็นการส่งเสริมการลงทุนในโรงงานผลิตชิพ รวมถึงการขยายการลดหย่อนภาษีไปยังการลงทุนและการวิจัยการผลิตเซมิคอนดักเตอร์ระดับสูงนี้ให้มากกว่าการลดหย่อนภาษีสำหรับ R&D ทั่วไป

การส่งเสริมอุตสาหกรรมไบโอเฮลท์เน้นการปรับปรุงกฎระเบียบด้านสุขภาพ ปฏิรูปกฎระเบียบด้านการดูแลสุขภาพ เช่น เรื่องยีนบำบัด (gene therapy) การออกแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้ข้อมูลสุขภาพ (health data) รวมทั้งลงทุนโครงสร้างพื้นฐานที่จำเป็น

เราจะเห็นได้ว่าความเคลื่อนไหวในการส่งเสริมอุตสาหกรรมแห่งอนาคตหรือเครื่องยนต์เศรษฐกิจใหม่ของเกาหลีใต้ครั้งนี้มีความน่าสนใจและดูตอบโจทย์โลกอนาคตหลังโควิดเป็นอย่างมาก และเป็นตัวอย่างที่ดีของการดำเนินการของประเทศที่ในขณะที่กำลังแก้ไขวิกฤติโควิด ก็พร้อมกับวางแผนลงทุนเพื่ออนาคต ซึ่งอย่าลืมว่าเกาหลีใต้มีประสบการณ์การเติบโตขึ้นอย่างมหาศาล หลังจากเผชิญวิกฤติต้มยำกุ้งในปี 2540 ทั้งการเติบโตของอุตสาหกรรมยานยนต์และอิเล็กทรอนิกส์ และเศรษฐกิจสร้างสรรค์ของเกาหลีใต้ที่โด่งดังและทำรายได้มหาศาลเข้าประเทศจนถึงปัจจุบันก็เกิดขึ้นในช่วงหลังวิกฤติครั้งใหญ่ครั้งนั้น

โมเดลเศรษฐกิจใหม่ของประเทศคืออะไร ทุกฝ่ายจะต้องร่วมกันคิดเพื่ออนาคตกันตั้งแต่วันนี้