เปิดแฟ้ม 'เสียชีวิต' หลังฉีดวัคซีนโควิด 'ซิโนแวค-แอสตร้าเซนเนก้า' เกี่ยวกับวัคซีนแค่ไหน อย่างไร?

หลังจากประเทศไทยเดินหน้าเร่งฉีดวัคซีนโควิด-19 เข็มแรกแก่ประชาชนในประเทศไทย เป้าหมายให้ได้ 70% ของประชากร หรือราว 50 ล้านราย เพื่อเร่งสร้าง "ภูมิคุ้มกันหมู่" ยับยั้งการระบาด ลดอัตราการเสียชีวิต หรือความรุนแรงของโรค ในการจะไปสู่เป้าหมาย "เปิดประเทศ" ให้ได้ในเดือนตุลาคม 2564 นั้น

วันนี้ หลายๆ คนได้เริ่มทยอยรับวัคซีนอย่างต่อเนื่อง โดยปัจจุบัน มีวัคซีนหลัก 2 ยี่ห้อ คือ "ซิโนแวค" และ "แอสตร้าเซนเนก้า" โดยข้อมูลล่าสุด พบว่า ระหว่างวันที่ 28 ก.พ. - 23 มิ.ย. 64 มีการฉีดวัคซีนโควิดในประเทศไทยแล้วทั้งสิ้น 8,400,320 โดส แบ่งเป็นเข็มที่ 1 จำนวน 6,017,424 ราย และ เข็มที่ 2 จำนวนทั้งสิ้น 2,382,896 ราย

ยิ่งจำนวนการฉีดมากขึ้น เราก็ยิ่งได้รับทราบข่าวสารเกี่ยวกับการแพ้วัคซีน อาการไม่พึงประสงค์ จนถึงการเสียชีวิตหลังฉีดวัคซีนโควิด-19 บ่อยขึ้นด้วย แต่ทั้งนี้ก็ไม่ได้หมายความว่า ทุกๆ เคสของการเจ็บป่วย จะเกี่ยวกับวัคซีนโควิดไปทั้งหมด

..แล้วอาการเจ็บป่วยของเคสไหนบ้าง? ที่แพทย์ยืนยันแล้วว่า มีความเกี่ยวข้องกับ "วัคซีนโควิด-19" หรือ เป็นเพียง "เหตุการณ์ร่วม" ที่เกิดขึ้นโดยบังเอิญ ?

จากการเปิดเผยของ นพ.เศวตสรร นามวาท ผู้อำนวยการกองควบคุมโรคและภัยสุขภาพในภาวะฉุกเฉิน กรมควบคุมโรค ได้เปิดเผยระหว่างการแถลงข่าวสถานการณ์โควิด-19 ประจำวันที่ 24 มิ.ย. 64 เกี่ยวกับการเฝ้าระวังเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์หลังการฉีดวัคซีนโควิด-19 ข้อมูลอัพเดท ณ วันที่ 21 มิ.ย. 16.30 น. 

ข้อมูลที่พบ มีดังนี้   

• ผู้ฉีดวัคซีนทั้งหมด :  7,906,696 โดส (ข้อมูล ณ วันที่ 21 มิ.ย. 16.30 น.)

พบอาการไม่พึงประสงค์ ที่เข้าเกณฑ์สอบสวนโรค (เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลอย่างน้อย 3 วัน / มีการเจ็บป่วยร้ายแรงที่อาจอันตรายถึงชีวิต) ดังนี้ 

- เข้ารับการรักษาเป็นผู้ป่วยใน 1,945 ราย คิดเป็น 24.60 รายต่อการฉีดแสนโดส
- เสียชีวิต 103 ราย คิดเป็น 1.30 รายต่อการฉีดแสนโดส

โดยแบ่งตามชนิดวัคซีน ดังนี้   

• ซิโนแวค  ฉีดแล้วทั้งสิ้น 5,550,891 โดส 

เข็ม 1 จำนวนการฉีด 3,373,958 โดส

อาการไม่พึงประสงค์ที่เข้าเกณฑ์สอบสวนโรค >> 

- เป็นผู้ป่วยใน : จำนวน 914 ราย คิดเป็น 27.09 รายต่อแสนโดส
- เสียชีวิต : จำนวน 44 ราย คิดเป็น 1.30 รายต่อแสนโดส

เข็ม 2 จำนวนการฉีด 2,176,933 โดส

อาการไม่พึงประสงค์ที่เข้าเกณฑ์สอบสวนโรค >>

- เป็นผู้ป่วยใน : จำนวน 243 ราย คิดเป็น 11.16 รายต่อแสนโดส
- เสียชีวิต : จำนวน 7 ราย คิดเป็น 0.32 รายต่อแสนโดส

   

• แอสตร้าเซนเนก้า   ฉีดแล้วทั้งสิ้น 2,355,805 โดส

เข็ม 1 จำนวนการฉีด 2,304,890 โดส 

อาการไม่พึงประสงค์ที่เข้าเกณฑ์สอบสวนโรค >> 

- เป็นผู้ป่วยใน : จำนวน 782 ราย คิดเป็น 33.93 รายต่อแสนโดส
- เสียชีวิต : จำนวน 49 ราย คิดเป็น 2.13 รายต่อแสนโดส

เข็ม 2 จำนวนการฉีด 50,915 โดส

อาการไม่พึงประสงค์ที่เข้าเกณฑ์สอบสวนโรค >> 

- เป็นผู้ป่วยใน : จำนวน 6 ราย คิดเป็น 11.78 รายต่อแสนโดส
- เสียชีวิต : จำนวน 1 ราย คิดเป็น 1.96 รายต่อแสนโดส

 

• "อาการไม่พึงประสงค์" ที่เกี่ยวกับวัคซีนโควิด หรือ การฉีดวัคซีน

นพ.เศวตสรร เปิดเผยว่า จากจำนวนผู้มีอาการไม่พึงประสงค์ที่เข้าเกณฑ์ร้ายแรงสะสม 945 ราย พิจารณาโดยผู้เชี่ยวชาญแล้วเสร็จ 327 ราย อยู่ระหว่างติดตามข้อมูล 618 ราย พบว่า 

อาการที่เกี่ยวกับ "วัคซีน"

- ช็อค : จากวัคซีนซิโนแวค 20 ราย คิดเป็น 3.6 ต่อแสนโดส / จากวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า 1 ราย คิดเป็น 0.4 รายต่อแสนโดส / ไม่พบผู้เสียชีวิต
- ปฏิกิริยาแพ้ :  จากวัคซีนซิโนแวค 21 ราย / จากวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า ไม่พบปฏิกิริยาแพ้ / ไม่พบผู้เสียชีวิต
- ผลข้างเคียง : จากวัคซีนซิโนแวค 21 ราย / จากวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า พบ 2 ราย / ไม่พบผู้เสียชีวิต
- อาการทางเส้นประสาท : จากวัคซีนซิโนแวค 1 ราย / จากวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า ไม่พบอาการทางเส้นประสาท / ไม่พบผู้เสียชีวิต

อาการที่เกี่ยวกับ "การฉีดวัคซีน"

- อาการจากความวิตกกังวล (ISRR) :  จากวัคซีนซิโนแวค 208 ราย / จากวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า พบ 2 ราย / ไม่พบผู้เสียชีวิต

ทั้งนี้ นพ.เศวตสรร ได้เผยเพิ่มเติมถึง เหตุการณ์ร่วมที่ "ไม่เกี่ยวข้องกับวัคซีน" ซึ่งหลังการตรวจสอบโดยคณะผู้เชี่ยวชาญ พบ  "จำนวนเหตุการณ์" ทั้งสิ้น 47 เหตุการณ์ แบ่งเป็น ซิโนแวค 39 ราย และ แอสตร้าเซนเนก้า 8 ราย มีกรณี "ผู้เสียชีวิต" ทั้งสิ้น 20 ราย แบ่งเป็น ผู้เสียชีวิตหลังฉีดวัคซีนซิโนแวค 17 ราย วัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า 3 ราย 

และมี เหตุการณ์ที่ยังไม่สามารถสรุปได้ว่าเกี่ยวข้องกับวัคซีน พบว่า จากวัคซีนซิโนแวค 0 ราย และวัคซีนแอสตร้าเซนเนก้า 4 ราย

  

• เปิดเคส 103 ราย ผู้เสียชีวิตหลังฉีดวัคซีนโควิด-19

ทั้งนี้ จากจำนวนผู้เสียชีวิตหลังฉีดวัคซีนโควิด 103 รายดังกล่าวนั้น นพ.เศวตสรร นามวาท เปิดเผยว่า ได้รับการพิจารณาโดยคณะผู้เชี่ยวชาญแล้ว 42 ราย โดยยังคงยืนยันว่า ไม่พบการเสียชีวิตที่เกี่ยวข้องกับวัคซีน แต่พบ "เหตุการณ์ร่วมโดยบังเอิญ" จำนวน 20 ราย 

เหตุการณ์ร่วมโดยบังเอิญ 20 ราย มีรายละเอียดดังนี้ 

- โรคเกี่ยวกับระบบหัวใจและหลอดเลือดหัวใจ 10 ราย
- เลือดออกในสมอง 3 ราย
- เยื่อหุ้มสมองอักเสบติดเชื้อ 1 ราย
- ความผิดปกติของเกล็ดเลือด 1 ราย
- ลิ่มเลือดอุดตันในปอด 1 ราย
- เลือดออกในช่องท้อง 1 ราย
- โรคหลอดเลือดสมองอุดตันจากลิ่มเลือดหัวใจ (Cardioembolic stroke)  1 ราย
- Staphylococcus aureus septicemia Spondylodiscitis 1 ราย
- ติดเชื้อไวรัสโคโรน่า2019 1 ราย

และยังไม่สามารถสรุปได้ว่าเกี่ยวข้องกับการฉีดวัคซีนหรือไม่ 4 ราย ซึ่งเป็นการเสียชีวิตด้วยอาการกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน

ขณะที่ผู้เสียชีวิตหลังได้รับวัคซีนโควิด-19 ที่ได้รับการพิจารณาโดยคณะผู้เชี่ยวชาญ แต่ยังไม่สรุป โดยอยู่ระหว่างขอข้อมูลเพิ่มเติม จำนวน 18 ราย และ อยู่ระหว่างการสอบสวนโรค หรือ รอผลการผ่าชันสูตรพลิกศพ 61 ราย

   

ที่มา : กระทรวงสาธารณสุข , ศบค.