"เลือกตั้ง อบต." สแกน "กฎเหล็ก" หาเสียง ฝ่าฝืนโทษหนักปรับ-จำคุก!

นับถอยหลังวัน "เลือกตั้ง อบต." อาทิตย์ที่ 28 พ.ย.2564 จากขั้นตอนรับสมัคร เลือกตั้งสมาชิกสภาองค์การบริหารส่วนตำบล และนายกองค์การบริหารส่วนตำบล(อบต.) วันที่ 10-15 ต.ค.64 ซึ่งมีผู้สมัครทั่วประเทศมากกว่า 9.8 หมื่นราย โดยมี "นครราชสีมาศรีสะเกษ สุรินทร์ อุบลราชธานี บุรีรัมย์" เป็นกลุ่ม 5 จังหวัดแรกที่มีผู้สมัครเลือกตั้งมากที่สุด

ขั้นตอนจากนี้ สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง(กกต.) จะตรวจสอบผู้สมัครที่ "ขาดคุณสมบัติ" โดยเฉพาะ "ห้ามถือหุ้นสื่อ" ซึ่งระบุไว้ชัดเจนใน พรบ.เลือกตั้งท้องถิ่น 2562 มาตรา 50 (3) หากฝ่าฝืนใน "มาตรา 120" กำหนดบทลงโทษ จำคุกตั้งแต่ 1-10 ปี ปรับ 20,000-200,000 บาท และส่งศาลสั่งเพิกถอนสิทธิเลือกต้ังผู้นั้นมากถึง 20 ปี

แต่หากผู้สมัครคนใดไม่ขาดคุณสมบัติ กกต.จะประกาศบัญชีรายชื่อผู้สมัครอย่างเป็นทางการในวันที่ 22 ต.ค.64 โดยผู้สมัครที่ขาดคุณสมบัติ สามารถยื่นอุทธรณ์คำร้องได้วันสุดท้ายไม่เกิน 25 ต.ค.64 จากนั้นเข้าสู่กันตอนการหาเสียงเลือกตั้ง อบต. ตั้งแต่วันศุกร์ที่ 1 ต.ค.2564 จนถึงเวลา 18.00 น.ของที่ 27 พ.ย.2564 

ในขั้นตอนหาเสียง ผู้สมัคร "เลือกตั้ง อบต." ต้องปฏิบัติตามระเบียบการเลือกตั้ง อบต. จาก "ระเบียบ กกต.ว่าด้วยวิธีการหาเสียงและลักษณะต้องห้ามในการหาเสียงเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น 2563" ซึ่งกำหนด "ข้อห้าม" และแนวปฏิบัติของผู้รับสมัครเลือกตั้ง

อ่านที่เกี่ยวข้อง : เลือกตั้ง อบต. 28 พ.ย.64 ไขข้อสงสัย "ผู้สมัคร-ผู้มีสิทธิเลือกตั้ง"

ขีดเส้นใต้ไปที่ "มาตรา 34" พรบ.เลือกตั้งท้องถิ่น เป็น "ข้อบังคับใหม่" บังคับถึงข้าราชการการเมือง ส.ส. ส.ว. ผู้บริหารท้องถิ่นสมาชิกสภาท้องถิ่น หรือเจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ "ห้าม" กระทำการใดๆ ด้วยอำนาจหน้าที่เพื่อกลั่นแกล้ง หรือกระทำสิ่งท่ีเป็นคุณหรือเป็นโทษแก่ผู้สมัคร 

ประเด็นนี้ กกต.จะนำมาเป็นเหตุวินิจฉัยให้การเลือกตั้งไม่สุจริต-เที่ยงธรรม เข้าข่ายความผิดตาม "มาตรา 69" ห้ามมิให้เจ้าหน้าที่รัฐใช้ตำแหน่งหน้าท่ีกระทำการใดๆ อันเป็นคุณหรือเป็นโทษแก่ผู้สมัคร มีบทลงโทษตาม "มาตรา 126" วรรคสอง ระวางโทษจำคุก 1-10 ปี หรือปรับ 20,000-200,000 บาท หรือทั้งจำท้ังปรับ และให้ศาลสั่งเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของผู้นั้นมากถึง 20 ปีเช่นกัน

ไม่ใช่แค่แนวปฏิบัติ "การหาเสียงเลือกตั้ง อบต." อย่างเดียว แต่วันที่ 11 ต.ค.2564 กระทรวงมหาดไทย มีหนังสือถึงผู้ว่าราชการจังหวัด ให้ตรวจสอบและรายงานเหตุกระทำผิด ดังนี้ 

1.รายงานเหตุการกระทำความผิดตามมาตรา 92 แห่ง พรบ.เลือกตั้งท้องถิ่น 2562 

2.รายงานเหตุการกระทำความผิดในลักษณะอื่นหรือเหตุการณ์ผิดปกติที่มีผลกระทบต่อการเลือกตั้ง นายก อบต.และสมาชิกสภาอบต. 

3.รายงานเหตุการกระทำความผิดและเหตุการณ์ผิดปกติที่เกิดขึ้น จนถึงวันเลือกตั้งนายก อบต.และสมาชิกสภา อบต.

อ่านที่เกี่ยวข้อง : เปิดคู่มือ ปชช.ต้องรู้ ไทม์ไลน์ "เลือกตั้ง อบต." 5.3 พันแห่งทั่วประเทศ

สำหรับประเด็นที่นักเลือกตั้ง อบต. สามารถ "ทำได้" ในการหาเสียงเลือกตั้ง มีดังนี้

การหาเสียง "เลือกตั้ง อบต." โดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ ได้ 7 ช่องทาง ประกอบด้วย 1.เว็บไซต์ 2.โซเซียลมีเดีย 3.ยูทูป 4.แอพพลิเคชั่น 5.อีเมล์ 6.เอสเอ็มเอส และ 7.สื่ออิเล็กทรอนิกส์อื่นทุกประเภท โดยผู้สมัครต้องแจ้งวิธีการ รายละเอียด ช่องทาง ระยะเวลาในการหาเสียงเลือกต้ังโดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ รวมทั้งหลักฐานอื่นที่เกี่ยวข้องตามแบบที่กำหนดท้ายระเบียบ ให้ผู้อำนวยการการเลือกตั้งประจำจังหวัดทราบก่อนดำเนินการหาเสียงเลือกตั้งโดยวิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์

ขณะที่การจัดทำและปิดประกาศเกี่ยวกับการหาเสียงเลือกตั้ง มีขนาดความกว้างไม่เกิน 30 ซม. และมีขนาดความยาวไม่เกิน 42 ซม. และจัดทำและติดแผ่นป้ายเก่ียวกับการหาเสียงเลือกตั้ง มีขนาดความกว้างไม่เกิน 130 ซม. และมีขนาดความยาวไม่เกิน 245 ซม.

กรณี "แผ่นป้ายหาเสียง" ผู้สมัครสามารถระบุชื่อ รูปถ่าย หมายเลขประจำตัวผู้สมัคร สัญลักษณ์ นโยบายผู้สมัคร คติพจน์ คำขวัญข้อมูลประวัติ เฉพาะที่เกี่ยวกับตัวผู้สมัคร พร้อมระบุชื่อตัว ชื่อสกุล ที่อยู่ของผู้ว่าจ้าง ผู้ผลิต จำนวน และวันเดือนปีที้ผลิตไว้ บริเวณที่เห็นได้ชัดเจนของประกาศ เกี่ยวกับการหาเสียงเลือกตั้ง และแผ่นป้ายเกี่ยวกับการหาเสียงเลือกตั้ง

ในกรณีการนำข้อมูลเกี่ยวกับพรรคการเมือง หรือการนำภาพบุคคลเพื่อหาเสียงเลือกตั้ง ต้องได้รับความ "ยินยอม" จากบุคคลหรือพรรคการเมืองน้ัน และไม่ขัดต่อ มาตรา 34 พรบ.เลือกตั้งท้องถิ่น 2562 และอาจนำภาพผู้สมัครรับเลือกต้ังเดียวกันมาใช้หาเสียงเลือกตั้งด้วยได้

สำหรับประเด็นที่นักเลือกตั้ง อบต. "ทำไม่ได้" ตามลักษณะต้องห้าม ในการหาเสียงเลือกตั้ง มีดังนี้

ห้ามผู้สมัครดำเนินการหรือยินยอมให้พรรคการเมือง หรือผู้ใดดำเนินการนำ "สถาบันพระมหากษัตริย์" มาเกี่ยวข้องกับการหาเสียงเลือกตั้ง

ห้ามผู้สมัครหาเสียงเลือกต้ัง หรือยินยอมให้พรรคการเมืองหรือผู้ใดหาเสียงเลือกตั้ง ในลักษณะดังนี้ 

1.แจกจ่ายเอกสารเกี่ยวกับการหาเสียงเลือกต้ังโดยวิธีการวาง หรือโปรยในท่ีสาธารณะ

2.แจกเอกสารหรือวีดิทัศน์เก่ียวกับการหาเสียงเลือกตั้งที่ไม่ได้ระบุช่ือตัว ชื่อสกุล ที่อยู่ของผู้ว่าจ้าง ผู้ผลิต จำนวน และวันเดือนปีที่ผลิตอย่างชัดเจน

3.ใช้พาหนะต่างๆ ในการหาเสียงเลือกตั้ง หรือจัดสถานที่หรือเวทีเพื่อโฆษณาหาเสียงเลือกตั้ง ที่ไม่ได้แจ้งรายละเอียดให้ ผอ.เลือกต้ังประจำจังหวัดทราบ

4.หาเสียงเลือกต้ังโดยใช้ถ้อยคำรุนแรง หรือปลุกระดมก่อให้เกิดความไม่สงบขึ้นในพื้นท่ี

5.ช่วยเหลือเงิน ทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใดอันอาจคำนวณเป็นเงินได้ให้แก่ผู้ใดตามปกติ ประเพณีต่าง ๆ

6.หาเสียงเลือกตั้งโดยนำชื่อของพรรคการเมือง สัญลักษณ์ของพรรคการเมือง คติพจน์ คาขวัญ หรือภาพบุคคล โดย "ไม่ได้" มีหนังสือให้ความยินยอมจากบุคคลหรือพรรคการเมืองน้ัน

โดยแนวปฏิบัติการ "หาเสียงเลือกตั้ง" บัญญัติไว้ที่ พรบ.เลือกตั้งท้องถิ่น 2562 มาตรา 66 ซึ่งกำหนดให้การหาเสียงเลือกตั้งเป็นไปด้วยความเรียบร้อย สุจริต และเท่ียงธรรม โดย กกต.ได้กำหนด "ลักษณะต้องห้าม" ในการหาเสียงเลือกตั้งของผู้สมัคร หากฝ่าฝืนตามมาตรา 66 ผู้สมัครต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 1 หมื่นบาท หรือท้ังจำทั้งปรับ

ที่สำคัญความผิด "ซื้อสิทธิขายเสียง" จะมีความผิดทั้ง "ผู้ให้-ผู้รับ" โดย "ผู้ซื้อเสียง" มีโทษจำคุก 1-10 ปี ปรับ 20,000-200,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งมากถึง 20 ปี และ "ผู้ขายเสียง" มีโทษจำคุก 1-5 ปี ปรับ 20,000-100,000 บาทหรือทั้งจำทั้งปรับ และเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งเป็นเวลว 10 ปี 

ขณะที่การจัดทำประกาศและแผ่นป้ายหาเสียงเลือกตั้ง มีดังนี้

1.ผู้สมัครที่ประสงค์จัดทำและปิดประกาศเกี่ยวกับการหาเสียงเลือกตั้ง หรือจัดทำและติดแผ่นป้ายเกี่ยวกับการหาเสียงเลือกตั้ง ต้องสิ่งทีกำหนด ประกอบด้วย

• ประกาศ มีขนาดความกว้างไม่เกิน 30 ซม. และมีขนาดความยาวไม่เกิน 42 ซม.

• แผ่นป้าย มีขนาดความกว้างไม่เกิน 130 ซม. และมีขนาดความยาวไม่เกิน 245 ซม.

2.รายละเอียดของประกาศหรือแผ่นป้ายเกี่ยวกับการหาเสียงเลือกตั้ง

• ผู้สมัครสามารถระบุชื่อ รูปถ่าย หมายเลขประจำตัวผู้สมัคร ชื่อของพรรคการเมือง สัญลักษณ์ของพรรคการเมือง สัญลักษณ์ นโยบายของผู้สมัคร คติพจน์ คำขวัญ ข้อมูลประวัติเฉพาะที่เกี่ยวกับตัวผู้สมัคร พร้อมระบุชื่อตัว ชื่อสกุล ที่อยู่ของผู้ว่าจ้าง ผู้ผลิต จำนวน และวันเดือนปีที่ผลิตไว้บริเวณที่ เห็นได้ชัดเจนของประกาศเกี่ยวกับการหาเสียงเลือกตั้งและแผ่นป้ายเกี่ยวกับการหาเสียงเลือกตั้ง

• ในกรณีการนำข้อมูลเกี่ยวกับพรรคการเมืองข้างต้น หรือการนำภาพบุคคลเพื่อใช้ในการหาเสียงเลือกตั้งจะต้องได้รับความยินยอมจากบุคคลหรือพรรคการเมืองนั้น และไม่ขัดต่อมาตรา 34 แห่ง พรบ.เลือกตั้งท้องถิ่น 2562 และอาจนำภาพ ผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่นในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเดียวกันมาใช้ในการหาเสียงเลือกตั้งด้วยก็ได้

ทั้งหมดเป็น "ฐานข้อมูล" สำหรับผู้สมัคร "เลือกตั้ง อบต.64" ยึดแนวปฏิบัติตลอดปฏิทินหาเสียงเลือกตั้งท้องถิ่น ก่อนถึงวันเลือกตั้งอบต. 28 พ.ย.64 ซึ่งเป็นไปตาม "กฎเหล็ก" ที่ กกต.ได้กำหนดไว้.