ศรายุทธ เรืองสุวรรณ ผู้นำทัพ ‘Cabb’ แท็กซี่ไทยสีน้ำเงินแล่นทั่วเอเชีย

ระยะ 2-3 เดือนให้หลังมานี้ ใครมากรุงเทพฯ คงเห็น ‘รถแท็กซี่’ รูปลักษณ์ใหม่ สีน้ำเงินโดดเด่นขึ้นเงาวาววับ ดีไซน์เดียวกับ ‘ลอนดอนแท็กซี่’ ต่างกันตรงลอนดอนแท็กซี่เป็นสีดำ วิ่งอยู่ตามถนนหนทางเคียงข้างไปกับ ‘แท็กซี่มิเตอร์’ ที่คนไทยคุ้นเคย

“ชื่อแท็กซี่นี้คือ Cabb (แค็บ) ย่อมาจาก แคบริโอเลต (cabriolet) ที่แปลว่าแท็กซี่อยู่แล้ว จะเห็นว่าในหลายประเทศที่ใช้ภาษาอังกฤษ เรียกแท็กซี่ว่า ‘แค็บ’ เราต้องการให้ชื่อมันง่าย จึงใช้ชื่อแท็กซี่นี้ว่าแค็บ” ศรายุทธ เรืองสุวรรณ Chief Executive Officer ผู้บริหารบริษัท เอเชีย แค็บ (Asia Cab) ซึ่งประกอบธุรกิจแท็กซี่รายใหม่แบบ ‘ครบวงจร’ ครั้งแรกของเมืองไทย โดยใช้เงินลงทุนกว่าหนึ่งพันล้านบาท กล่าว

ความยากลำบากในการประกอบอาชีพและทำธุรกิจรถแท็กซี่ในกรุงเทพฯ โดยเฉพาะเรื่อง ‘รายได้’ ปรากฏเป็นข่าวอยู่เรื่อยๆ ‘เอเชีย แค็บ’ อาศัยความมั่นใจอะไรและมีมุมมองอย่างไรในการกระโดดเข้าสู่ธุรกิจแท็กซี่ด้วยเงินลงทุนกว่าหนึ่งพันล้านบาท

 

ศรายุทธ เรืองสุวรรณ Chief Executive Officer ผู้บริหารบริษัท เอเชีย แค็บ (Asia Cab)

:: จำนวนคนนั่งแท็กซี่ในกรุงเทพฯ :: 

“คุณทราบไหม เรามีคนนั่งแท็กซี่ในกรุงเทพฯ 1.3 ล้านเที่ยวต่อวัน มีรถแท็กซี่ถูกกฎหมายแปดหมื่นคัน ผิดกฎหมาย รวมแกร็บด้วย อีกเจ็ดหมื่นคัน รวมเป็นแสนห้า เฉลี่ย 10 เที่ยว/คัน ผมมีอยู่ 2,000 คัน ห้าเปอร์เซ็นต์ของทั้งหมด ถ้าเก็บวันละ 20 เที่ยว เท่ากับ 40,000 เที่ยว/วัน ผมไม่จำเป็นต้องคิดเรื่องการเติบโต แค่ขยายรถให้ได้ ทำมาตรฐานให้ดี มันก็ไปของมันเอง ใช้เวลา 40 ปีคืนทุน แต่ทริป 1.3 ล้านเที่ยวต่อวันโตขึ้นทุกปี เพราะคนใช้รถส่วนตัวน้อยลง คนซื้อคอนโดติดรถไฟฟ้ามากขึ้น เทรนด์ขนส่งมวลชนในกรุงเทพฯ จะเปลี่ยนไป”

:: แนวโน้มคนกรุงเทพฯ ใช้รถ 3 ประเภท ::

“เราจะเริ่มไม่ใช้รถส่วนตัว เราจะใช้รถอยู่สามประเภท ที่เรียกจากบ้านพักไปยังระบบราง คือรถเมล์ แท็กซี่ และวินมอเตอร์ไซค์ เพื่อเข้าไปสู่ระบบรางคือบีทีเอสกับรถไฟฟ้าใต้ดิน จะเริ่มเป็นโมเดลเดียวกับเมืองนอก

ย่านที่เป็นที่อยู่อาศัยจะเกิด จะเห็นว่า ขสมก.(องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ) ปฏิรูปเส้นทางรถเมล์แล้ว วิ่งเอาคนจากข้างนอกเข้ารถไฟฟ้า

ระบบขนส่งมวลชนขึ้นตามรูปแบบของ ‘เวลา’ ตอนเช้า..รูปแบบการขนส่งที่นิยมที่สุดมีสองอย่าง คือรถไฟฟ้าและมอเตอร์ไซค์ เพราะต้องการไปให้ตรงเวลา

ตอนเย็น..รถไฟฟ้ากับมอเตอร์ไซค์ไม่ค่อยแล้ว เรานั่งรถเมล์ก็ได้ เพราะไม่มีอะไรรีบ ความต้องการเปลี่ยนไปตามเวลาและโอกาส

แท็กซี่..โอกาสโตอีกเยอะ ที่น่าห่วงคือบริษัทขายรถ จะขายยังไง เพราะคนจะเริ่มใช้รถยนต์น้อยลง

เจนแซดหรือเจนวายท้ายๆ ไม่ค่อยซื้อรถ จะนั่งแกร็บเป็นหลัก เพราะขี้เกียจหาที่จอดรถ ดูถนนลาดพร้าวก็ได้ สมัยก่อนธุรกิจเต็มเลยริมตึกแถว เดี๋ยวนี้จะค่อยๆ หายไป เพราะความไม่สะดวกของการจอดรถ ไลฟ์สไตล์คนในกรุงเทพฯ เปลี่ยนไป ต้องบอกว่าปัจจัยการจอดรถเป็นการตัดสินใจของการใช้หรือไม่ใช้บริการร้านนั้นแล้ว”

"การกระจายธุรกิจเป็นการบริหารความเสี่ยงอย่างหนึ่ง" :- ศรายุทธ เรืองสุวรรณ

:: เอเชีย แค็บ น้องใหม่ธุรกิจแท็กซี่, พี่ใหญ่กลุ่มธุรกิจ ::

“แท็กซี่เป็นธุรกิจล่าสุดที่เราลงทุน อยู่ภายใต้กลุ่มธุรกิจ ซีเอเอส กรุ๊พ (บริษัท เจริญอักษร โฮลดิ้ง กรุ๊พ จำกัด) ซึ่งเติบโตมาจากตัวเรียงพิมพ์ในอุตสาหกรรมการพิมพ์ ในกลุ่มมีธุรกิจหลายด้าน เช่น ถุงยางอนามัย, นิคมอุตสาหกรรมกระดาษ เป็นพรินติ้งคลัสเตอร์แห่งแรกของโลก นำโรงพิมพ์ทุกโรงมาอยู่ด้วยกัน ทำให้ต้นทุนแต่ละโรงต่ำลงจากการใช้สิ่งอำนวยความสะดวกร่วมกันได้ รวมทั้งได้สิทธิทางภาษี, เทคโนโลยี

การกระจายธุรกิจเป็นการบริหารความเสี่ยงอย่างหนึ่ง ถ้าไม่กระจาย..เราแย่แล้ว เพราะอุตสาหกรรมการพิมพ์แย่ ปี 2556 เราซื้อนอสเค้ (Norske Skog Group จากนอร์เวย์) ขายกระดาษหนังสือพิมพ์แห่งเดียวในประเทศไทย วันนี้แทบไม่เหลือลูกค้า”

"ผมไม่ได้ซื้อรถมา ผมซื้อโรงงานมาผลิตในเมืองไทยที่นิคมอุตสาหกรรมบางชัน"

:: แรงบันดาลใจจับธุรกิจแท็กซี่ :: 

“จริงๆ เป็นความฝันท่านประธานของผม(สมศักดิ์ ดารารัตนโรจน์) อยากแก้ไขปัญหาคนกรุงเทพฯ ที่เวลานั่งแท็กซี่แล้วมีปัญหา เรียกแท็กซี่แล้วต้องได้นั่ง

เราเริ่มลงมือจริงๆ เมื่อ 2-3 ปีที่แล้ว ท่านประธานไปซื้อรถมาสองรอบ แต่เขาไม่ขาย ท่านก็เลยมอบหมายให้ผมไปซื้อแทน

ผมไม่ได้ซื้อรถมา ผมซื้อโรงงานมาผลิตในเมืองไทยที่นิคมอุตสาหกรรมบางชัน รถคันนี้เจ้าของคือ จีลี่ (Geely) ค่ายรถยนต์ใหญ่ที่สุดในจีน เป็นเจ้าของวอลโว่ เป็นผู้ถือหุ้นใหญ่เมอร์เซเดส เป็นเจ้าของโปรตอน เป็นเจ้าของลอนแท็กซี่ตั้งแต่ปี 2010 วันนี้แท็กซี่ลอนดอนที่วิ่งในอังกฤษเป็นของจีลี่ ออโต้ กรุ๊ป

เราน่าจะเป็นผู้ผลิตรถยนต์รายเล็กสุดในเมืองไทย และเราก็ทำอู่แท็กซี่เพื่อนำรถที่เราประกอบมาวิ่งบริการ และทำเทคโนโลยีต่างๆ เพื่อซัพพอร์ตธุรกิจ พยายามทำให้เป็นระบบอัตโนมัติให้ได้ คือลูกค้าเรียกรถ ผมสามารถออกงบการเงินได้ เพราะระบบเราเชื่อมต่อเป็นเส้นเดียวกันทั้งสามระบบได้”

‘3 ระบบ’ ที่คุณศรายุทธกล่าวถึงคือ ระบบหน้าบ้าน ไม่ว่าจะเป็นการเรียกผ่านแอปพลิเคชั่น, คอลล์เซ็นเตอร์, ห้องควบคุมการเดินรถ, ระบบกลางบ้าน ใช้ประมวลผลธุรกิจหน้าบ้าน เช่น คำนวณรายได้คนขับ ระบบซ่อมบำรุง ระบบดูแลคนและรถ, ระบบหลังบ้าน คือกลไกของไมโครซอฟต์ ทั้งสามระบบแยกอิสระต่อกัน แต่เชื่อมกันด้วยทางผ่านข้อมูล เอพีไอ (Application Programming Interface)

:: ต้นแบบธุรกิจ ::

“ธุรกิจนี้ไม่มีต้นแบบที่ไหนเลยในโลกเท่าที่ผมรู้ คนทำแท็กซี่ก็ทำแท็กซี่ ไม่ผลิตรถ คนผลิตรถก็ไม่ทำแท็กซี่ คนทำแอปพลิเคชั่นก็ไม่เป็นเจ้าของรถ เราเป็นเจ้าแรกในโลกที่ทำทั้งสามอย่างร่วมกัน”

:: ความแตกต่างที่ซ่อนอยู่ในตัวรถ ::

“รถคันนี้เป็นการออกแบบจากประเทศอังกฤษ ยังไม่มีใครเลียนแบบได้เลย แม้กระทั่ง ‘โตเกียวแท็กซี่’ ที่ดูคล้ายๆ กับลอนดอนแท็กซี่ แต่ก็ไม่เหมือน เพราะรถคันนี้ถูกออกแบบโดยกฎหมายของลอนดอน ไม่ได้ออกแบบจากผู้ใช้รถ

เนื่องจากอย่างแรกคือลอนดอนถนนแคบ วงเลี้ยวต้องแคบตามไปด้วย สองคือความปลอดภัย ลอนดอนมองเป็นเรื่องหลัก คนขับกับคนนั่งแยกกันชัดเจน มีฉากกั้นถาวร ที่นั่งข้างคนขับไม่มี สื่อสารกันด้วยอินเตอร์คอม 

ข้างหลังนั่งได้ 5 คน มีเข็มขัดนิรภัยทั้งห้าที่นั่ง คนสูงอายุนั่งได้สบาย รถคันนี้พื้นต่ำ แต่เก้าอี้สูง แตกต่างจากรถเก๋งปกติ เพราะฉะนั้นการนั่งรถคันนี้เหมือนนั่งเก้าอี้ธรรมดา ลุก-ยืนง่าย มีที่จับ 7 จุดสะดวกกับผู้สูงอายุ

ผมปรับเบาะนิดหนึ่งให้เป็นไปตามสภาพของประเทศไทย ถ้าเป็นอังกฤษเบาะนั่งจะหลังตรงเป๊ะเพื่อป้องกันการปวดหลัง แต่เรานั่งรถญี่ปุ่นกันจนชิน เบาะต้องลาดเอียงนิดหนึ่ง

รถคันนี้เป็นรถคันเดียวในโลกที่สามารถนำวีลแชร์ขึ้นได้โดยไม่ต้องปรับเปลี่ยนอะไรเลย ผู้พิการขึ้นรถคันนี้ได้โดยไม่ต้องอุ้ม แต่เข็นวีลแชร์ขึ้นไปได้เลย ผู้สูงอายุที่เดินลำบากก็จะมีสเต็ปให้ก้าวขึ้นได้ และมีเบาะพิเศษที่สามารถหมุนออกมารับและหมุนกลับเข้าไปได้ คนทุกวัยนั่งแท็กซี่นี้ได้ เด็กอายุเกินขวบครึ่งก็สามารถนั่งเก้าอี้นี้ตรงกลางเพราะเข็มขัดนิรภัยสามารถเสมือนเป็นที่นั่่งเด็กในรถ (baby car seat)

ผู้โดยสารอยู่ท้ายรถพอดี ไม่มีกระโปรงหลังรถ ถ้าเกิดการชน ผู้โดยสารต้องปลอดภัย เหล็กตรงนี้(ท้ายรถ)จึงหนามาก รถคันนี้หนักสองตัน รับน้ำหนักสูงสุด 2400 ตัน หมายความว่าล้อแต่ละข้างรับน้ำหนัก 600 ตัน ยางรถผมต้องสั่งทำเอง เพราะประเทศไทยไม่มี เพราะมันกลายเป็นรถบรรทุกไปแล้ว มีแชสซี (chassis) แข็งแรงกว่ารถแบบโมโนค็อก(monocoque) เครื่องยนต์ 2400 ซีซี เพราะรถหนัก เวลาไปต้องไปเต็มที่ รถคันนี้กลายเป็นรถแท็กซี่ที่สมรรถนะเต็มเปี่ยมทั้งการใช้และการวิ่ง"

:: มาตรการป้องกันโควิด-19 ::

“เหมาะกับช่วงโควิด เพราะรถคันนี้คนขับกับผู้โดยสารนั่งแยกกัน มีฉากกั้น ระบบแอร์ก็แยกส่วน เรามีมาตรการป้องกันทำความสะอาดอบโอโซนรถ”

"ถ้าขับ 6 ปี ปีที่ 7 ไม่ต้องขับแล้ว ก็เอาไปหนึ่งแสนบาทเหมือนประกันชีวิต"

:: ถ้าคุณอยากขับ Cabb ::

"ก่อนเขียนใบสมัคร คุณจะได้รับข้อมูลทั้งหมด ไม่มีอะไรปิดบัง เราเล่าทุกอย่างคุณจะได้อะไรบ้าง คุณต้องทำอะไรบ้าง คุณตัดสินใจตั้งแต่เริ่มต้น ไม่เสียเวลาทั้งเขาและเรา ถ้าคุณรับข้อมูลและเงื่อนไขตรงนี้ได้ ไปตรวจสุขภาพที่โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยรังสิต 13 รายการพื้นฐานที่คนขับรถควรมี ผู้โดยสารต้องปลอดภัยทั้งตัวรถ ทรัพย์สิน และสุขภาพ

จากนั้นเข้ากระบวนการอบรม 2 วันเต็ม ทั้งภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ สอนทุกเรื่องตั้งแต่การให้บริการที่น่าประทับใจ คุณลักษณะของรถ ฟังก์ชันของรถข้างในทำงานอย่างไร การจ่ายเงินผ่านเทคโนโลยี จนกระทั่งเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน เช่น ถ้าผู้โดยสารหัวใจวายทำยังไง สอบทั้งภาคปฏิบัติและภาคทฤษฎี คะแนนสอบที่ได้นำมาจัดลำดับคนที่จะเข้าไปขับรถ ถ้ารถไม่พอ คุณก็ต้องรอ

ระหว่างคุณมาให้บริการ คุณจะถูกประเมินให้คะแนนโดยผู้โดยสาร ถ้าต่ำกว่า 3 ดาว เรียกมาอบรมใหม่ แต่ยังไม่เคยมีใครถูกเรียกกลับมา (สองเดือนที่ผ่านมา) ตอนนี้เรามีคนขับ 200 คน จำนวนรถมีอยู่ในโรงงาน 600 คันที่กำลังจะออกมา มีรถวิ่งในถนนตอนนี้ 200-300 คัน

หนึ่งในเงื่อนไขในสัญญา ถ้าบริการดี อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของบริษัท ถ้าขับ 6 ปี ปีที่ 7 ไม่ต้องขับแล้ว ก็เอาไปหนึ่งแสนบาทเหมือนประกันชีวิต ปีที่แปดก็เอาไปอีกหนึ่งแสน ปีที่เก้ารถแท็กซี่หมดอายุพอดีก็เอารถไปเลย (รถแท็กซี่มีอายุการใช้งาน 9 ปีตามกฎหมาย) คุณก็ไปดำเนินการเปลี่ยนป้ายเป็นป้ายขาวรถส่วนบุคคล ซึ่งรถคันนี้เป็นรถยุโรป การใช้งานยาวนาน และเราซ่อมบำรุงรักษาเชิงป้องกันตลอดเวลา ไม่ใช่ขับไปซ่อมไป"

"บริษัทไม่ได้คิดทำธุรกิจในกรุงเทพฯ อย่างเดียว แต่ตั้งใจทำทั้งเอเชีย จึงใช้ชื่อบริษัทว่า ‘เอเชีย แค็บ’ "

:: Cabb ไม่ใช่คู่แข่งแท็กซี่มิเตอร์ ::

“วันนี้กรมขนส่งทางบกมีแท็กซี่สองประเภท คือประเภทปกติที่เราเห็น กับประเภทแท็กซี่วีไอพี ในภาษากฎหมายเรียก ‘รถรับจ้างสาธารณะแบบพิเศษ’ ซึ่งค่าโดยสารแพงกว่าปกติเยอะมาก อัตรา 2 กิโลเมตรแรก 150 บาท คนไทยไม่นิยมนั่งอยู่แล้ว เรียกจากจตุจักรไปสุวรรณภูมิ 800 บาท แต่เราจดทะเบียนเป็นแท็กซี่วีไอพี เริ่มต้น 60 บาท ที่เหลือคิดตามระยะทางและเวลา ซึ่งในแอปฯ จะมีราคาประเมินให้พิจารณาก่อนตกลงจองรถ

ผมจึงไม่ใช่คู่แข่งแท็กซี่ ค่าเช่าผมกับค่าเช่าแท็กซี่เท่ากัน คุณเลือกได้ อยากขับรถดีๆ มีการันตีรายได้ ก็เดินเข้ามา ผมถึงไม่ถูกประท้วง รถผมที่พารากอนจอดข้างแท็กซี่ได้ ไม่ได้ตีกัน ผมทำถูกต้องตามกฎหมายทุกอย่าง ผมไม่ได้เป็นเจ้าตลาด ผมกินแบ่ง ไม่ได้กินรวบ

ให้บริการในพื้นที่กรุงเทพฯ ได้หมด ยกเว้นจากสนามบินออกมาข้างนอก เพราะต้องเป็นรถแท็กซี่ที่ลงทะเบียนกับสนามบิน เราได้ยื่นเรื่องลงทะเบียนไปแล้วขณะนี้ แต่เราไปส่งที่สนามบินให้ได้

เวลาทำการตีห้าถึงเที่ยงคืน เราไม่เคยปฏิเสธลูกค้า ไปใกล้ไปไกล ในซอยตัน ช่วงฝนนตกรถขาด คนออกมาที่ห้างฯ แท็กซี่ไม่ไป รถอื่นเพิ่มราคาเป็นสองเท่า ผมราคาเดิม"

ศรายุทธกล่าวด้วยว่า บริษัทไม่ได้คิดทำธุรกิจในกรุงเทพฯ อย่างเดียว แต่ตั้งใจทำทั้งเอเชีย จึงใช้ชื่อบริษัทว่า ‘เอเชีย แค็บ’ หลังจากเห็นบริษัทต่างชาติใหม่ๆ เข้ามาทำธุรกิจในเมืองไทยแล้วนำรายได้กลับออกไปเป็นกอบเป็นกำ 

เขาหวังว่าจะเป็นอีกแรงหนึ่งที่นำรายได้กลับสู่ประเทศด้วย ‘แค็บ’ แท็กซี่สีน้ำเงินสัญชาติไทย