ศาล รธน.ชี้ปมเพิกถอนสิทธิในกม.เลือกตั้งท้องถิ่นฯ ขัด รธน.จำกัดเสรีภาพ

เมื่อวันที่ 3 พ.ค. 2566 สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญเผยแพร่คำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ เรื่องพิจารณาที่ 33/2565 กรณีศาลจังหวัดปทุมธานี ส่งคำโต้แย้งของจำเลย (นายกฤษฎิ์ นิลขาว) ในคดีอาญาหมายเลขดำที่ อ 597/2565 เพื่อขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 212 ว่า พ.ร.บ.การเลือกตั้งสมาชิกท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ. 2562 มาตรา 50 ที่บัญญัติว่า “บุคคลผู้มีลักษณะดังต่อไปนี้เป็นบุคคลต้องห้ามมิให้ใช้สิทธิสมัครรับเลือกตั้ง ... (21) เคยถูกเพิกถอนสิทธิเลอืกตั้งและยังไม่พ้น 5 ปีนับแต่วันที่พ้นจากการถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งจนถึงวันเลือกตั้ง ...” ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 26 วรรคหนึ่งหรือไม่

โดยศาลรัฐธรรมนูญ มีมติเสียงข้างมาก 5 ต่อ 4 เสียง วินิจฉัยว่า พ.ร.บ.การเลือกตั้งสมาชิกท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ. 2562 มาตรา 50 (21) ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ มาตรา 26 วรรคหนึ่ง

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า รัฐธรรมนูญปี 2560 มาตรา 26 บัญญัติว่า การตรากฎหมายที่มีผลเป็นการจำกัดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลต้องเป็นไปตามเงื่อนไขที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ ในกรณีที่รัฐธรรมนูญมิได้บัญญัติเงื่อนไขไว้ กฎหมายดังกล่าวต้องไม่ขัดต่อหลักนิติธรรม ไม่เพิ่มภาระหรือจำกัดสิทธิหรือเสรีภาพของบุคคลเกิดสมควรแก่เหตุ และจะกระทบต่อศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของบุคคลมิได้ รวมทั้งต้องระบุเหตุผลความจำเป็นในการจำกัดสิทธิและเสรีภาพไว้ด้วย

กฎหมายตามวรรคหนึ่ง ต้องมีผลบังคับใช้เป็นการทั่วไป ไม่มุ่งหมายให้ใช้บังคับแก่กรณีใดกรณีหนึ่ง หรือบุคคลใดบุคคลหนึ่งเป็นการเจาะจง

สำหรับกรณีนี้เกิดขึ้นเมื่อปี 2564 ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (สท.) ตำบลบ้านกลาง เขตเลือกตั้งที่ 1 อ.เมืองปทุมธานี จ.ปทุมธานี กกต.มีคำวินิจฉัยให้ถอนชื่อนายกฤษฎิ์ นิลขาว ออกจากประกาศรายชื่อผู้สมัครรับเลือกตั้ง สท.ตำบลบ้านกลาง เนื่องจากเคยถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง และยังไม่พ้นห้าปีนับแต่วันที่พ้นจากการถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งจนถึงวันเลือกตั้ง จึงมีลักษณะต้องห้ามมิให้ใช้สิทธิสมัครรับเลือกตั้ง ตามมาตรา 50 (21) แห่ง พ.ร.บ.การเลือกตั้งสมาชิกท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ. 2562