'สุรเชษฐ์' แฉ สว.-สส.เพื่อไทย รวมหัวแจกงบสร้าง 'ฝายดินซีเมนต์' ส่อทุจริต

เมื่อวันที่ 15 มี.ค. 2567 ที่อาคารอนาคตใหม่ ที่ทำการพรรคก้าวไกล นายสุรเชษฐ์ ประวีณวงศ์วุฒิ สส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล แถลงข่าว Policy Wach ในหัวข้อ "รวบตึงงบฯ 67 จากห้อง กมธ." ตอนหนึ่งว่า โครงการที่เราสามารถตัดงบประมาณได้ก้อนใหญ่ที่สุด อันดับแรกคือการจัดซื้อเรือฟริเกต อันดับสอง ฝายดินซีเมนต์ ซึ่งโครงการนี้มีข้อเสียมากกว่าข้อดี และส่อแววทุจริตได้ง่ายมาก ซึ่งตนมี 8 เหตุผลในการตัดงบฯ สร้างฝาย คือ

1.เป็นโครงการแจกเสื้อโหลชัดเจน แบ่งเป็นไซส์ s m l ให้เลือกตามขนาดฝาย และเป็นฝายที่ตั้งอยู่กลางน้ำที่มีขนาดค่อนข้างใหญ่

2.มีความเร่งรีบอย่างผิดสังเกต โดยให้เวลาหน่วยงานท้องถิ่นแค่ 12 วัน ในการเลือกสถานที่ก่อสร้างและประมาณราคา ซึ่งมีวันเดดไลน์คือ 20 พฤศจิกายน 2566 แต่วันรุ่งขึ้นกลับชงเรื่องเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ผ่านกระทรวงมหาดไทยทันที

3.มีการแทรกแซงกระบวนการพิจารณางบฯ อย่างชัดเจน มีการลัดขั้นตอน ไม่ตรวจสอบเอกสาร ไม่มีการขออนุญาตให้ครบถ้วนก่อนอนุมัติ และทำตามคำสั่งของผู้มีอิทธิพล

4.หลายโครงการกำหนดงบฯ ต่ำกว่า 5 แสนบาท เพื่อเลี่ยงการแข่งขัน ซึ่งมีช่องว่างทางกฎหมาย ว่า หากโครงการมีมูลค่าต่ำกว่า 5 แสนบาท สามารถหลีกเลี่ยงการประมูลได้ ซึ่งโครงการนี้ที่ตั้งงบฯ มา 1,255 ล้านบาท มีหลายโครงการที่ต่ำกว่า 5 แสนบาท มันจะมีความบังเอิญว่าฝายหลายๆ ที่ มีราคาเท่ากันหรือ ทั้งที่ขนาดและความยาวของฝายไม่เท่ากัน ชัดเจนว่าเป็นความจงใจให้สามารถจิ้มเลือกผู้รับเหมาได้ 

5.มีความจงใจหลีกเลี่ยงการประกันผลงาน 2 ปี เหตุใดจึงสร้างเป็นโครงการชั่วคราวกึ่งถาวร ซึ่งทางหน่วยงานก็ชี้แจงเพิ่มเติมว่า ฝายดินซีเมนต์เข้าข่ายข้อยกเว้น ทำให้ไม่ต้องมีการประกันผลงาน 2 ปี อย่างโครงการก่อสร้างทั่วไป

นายสุรเชษฐ์ กล่าวว่า เราก็ถามในที่ประชุมคณะกรรมาธิการ (กมธ.) ว่า ต่อให้มีข้อยกเว้น แต่ก็เป็นอำนาจของหน่วยงานที่จะสามารถกำหนดให้มีการประกันผลงาน 2 ปีได้ แต่สุดท้ายทางหน่วยงานก็ไม่สั่งการ เพราะไม่กล้ารับประกันคุณภาพของฝายทั้ง 3,326 แห่ง ว่าจะอยู่ได้ถึง 2 ปี  

6.ไม่มีใบอนุญาตขอก่อสร้าง ในกรณีนี้มีการใช้อิทธิพลเพื่อดันโครงการให้ผ่านการอนุมัติแม้ไม่มีใบอนุญาต เมื่อถึงขั้นตอน กมธ.วิสามัญ เรียกดูใบอนุญาตก็ยังไม่มี ซึ่งการจะดำเนินการสร้างฝาย จะประกอบไปด้วย 2 เรื่อง เรื่องแรก สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ จะมีกลไกในการทำงาน คือ คณะกรรมการทรัพยากรน้ำจังหวัด จะต้องมาพูดคุยพิจารณากัน แต่กลับไม่มีการพูดคุยกัน สอง กรมเจ้าท่า เพราะการสร้างฝายจะเป็นสิ่งก่อสร้างที่ขวางเส้นทางน้ำ ต้องขออนุญาตกับกรมเจ้าท่าในการก่อสร้าง แต่กลับไม่มีเอกสารในการตกลงเรื่องนี้ และไม่มีเอกสารมาชี้แจงในที่ประชุม  

7.แม้จะเป็นการสร้างฝายชั่วคราว แต่กลับมีราคาแพง และจะสร้างมลพิษถาวร ทำให้ลำน้ำตื้นเขินขึ้นแน่นอน ซึ่งตนได้ถามในที่ประชุม กมธ. ว่า หากฝายดินซีเมนต์พังใครจะรับผิดชอบ ก็ไม่มีใครตอบเรื่องนี้ได้

8.หน่วยงานที่รับผิดชอบก็จำนนต่อเหตุผลทั้งหลาย และโครงการนี้ไม่มีการอุทธรณ์เพื่อขอดำเนินโครงการนี้ต่อ ซึ่งตนยืนยันด้วยเหตุผลทั้ง 8 ข้อว่า ฝายดินซีเมนต์ไม่คุ้มค่าและโปร่งใส สมควรที่จะโดนตัดงบฯ 

นายสุรเชษฐ์ กล่าวอีกว่า ยังมีข้อสังเกตอีก 4 ข้อ คือ

1.มี สว. และ สส.พรรคเพื่อไทยกลุ่มหนึ่งอยู่เบื้องหลังการตั้งงบฯ เพื่อแจกฝายดินซีเมนต์ในครั้งนี้ แต่ก็ต้องขอบคุณเพื่อน กมธ. เสียงข้างมาก ที่เห็นด้วยกับการตัดงบฯ โครงการนี้ ทำให้พวกเราได้เห็นว่ามีการดิ้นกันอยู่ ซึ่งเห็นได้จากการที่นำตนและพรรคก้าวไกลไปโจมตีในเรื่องต่างๆ ยืนยันว่า การตัดงบฯ มีเหตุผลชัดเจน ไม่ได้ตัดเอาสนุก แต่แน่นอนว่า การตัดงบฯ มากๆ เช่นนี้ คงไปเป็นก้างขวางคอใคร แทนที่จะมาโจมตีกัน มาถกเถียงกันด้วยเหตุผล และหลักการกันดีกว่า

2.มีการโฆษณาเกินจริงไปมาก ว่าทำฝายแล้วจะดีอย่างนั้นอย่างนี้ แต่ข้อเท็จจริงคือ ฝายเก็บน้ำได้นิดเดียว ปลูกข้าวรอบฝายได้ไม่กี่ไร่ ที่สำคัญคือ เมื่อเราเก็บน้ำไว้ที่ต้นน้ำ โดยที่ไม่คิดถึงคนปลายน้ำ จะทำให้คนปลายน้ำมีน้ำไม่พอแม้กระทั่งการอุปโภคบริโภค

3.การใช้ดินผสมซีเมนต์ การผสมสองวัสดุให้เป็นเนื้อเดียวกันในทางปฏิบัติทำได้ยาก ส่วนใหญ่จึงนิยมใช้คอนกรีตกันมากกว่า หรือหากจะทำชั่วคราว ก็อาจจะใช้วัสดุที่ย่อยสลายง่าย เช่น กระบอกไม้ไผ่ หิน กรวด ซึ่งก็มีตัวอย่างโครงการเช่นนี้มากมายว่าล้มเหลว ทำไม่ได้จริง

4.ฝายดินซีเมนต์จะเปลี่ยนสภาพลำน้ำ ให้กลายเป็นขั้นบันได ที่จะสามารถพังทลายได้ทุกเมื่อ เนื่องจากการเอากำแพงไปตั้งโดยที่ไม่ได้คิดให้ดี จะทำให้เกิดตะกอนหลังแนวฝาย อีกทั้งโครงสร้างที่ปิดทึบก็จะส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิตในลำน้ำ แม้แต่คนก็ยังไม่รู้ว่าจะเคลื่อนเรือผ่านได้อย่างไร โดยเฉพาะในหน้าฝน ที่เสี่องต่อการพังทลาย และก่อใหัเกิดความเสียหายต่อชีวิต และทรัพย์สิน คล้ายกับกรณีเขื่อนแตก 

“สรุปคือ โครงการฝายดินซีเมนต์ ไม่คุ้มค่า และไม่โปร่งใส หากปล่อยไป คือได้ไม่คุ้มเสีย และจะเกิดพิษภัยต่อสิ่งแวดล้อมในระยะยาวอย่างแน่นอน ย้ำว่า ตนและพรรคก้าวไกลเราสนับสนุนให้ท้องถิ่นมีงบฯ แต่เราไม่เห็นด้วยกับการแจกเสื้อโหลในโครงการนี้ เราควรทำให้เกิดการกระจายอำนาจและงบฯ สู่ท้องถิ่นอย่างจริงจัง ให้เขาได้คิดเองว่า เมื่อมีงบแล้วจะนำไปทำอะไร ฝายสร้างได้ แต่ต้องเลือกตำแหน่งที่ตั้ง ขนาด และวัสดุให้ดี ไม่ใช่การแจกเสื้อโหลตัวละ 500,000 บาท อย่างที่เจอในโครงการนี้ หากคุณรู้จักแค่ค้อน คุณก็จะมองปัญหาทุกอย่างเป็นตะปู ฝายมีหลายแบบ สร้างได้ แต่ต้องคิด คิดถึงคนท้ายน้ำ คิดถึงผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม และระบบนิเวศด้วย” นายสุรเชษฐ์ กล่าว

นายสุรเชษฐ์ กล่าวด้วยว่า การแก้ปัญหา ‘บุรีรัมย์นำโด่ง’ ซึ่งในงบประมาณปีที่แล้ว มีการกระจุกตัวของงบฯ อย่างน่าเกลียด เป็นไปในลักษณะมือใครยาวสาวได้สาวเอา ที่ได้งบฯ ในการซ่อมถนนมากกว่าค่าเฉลี่ย 4.29 เท่า อย่างไร้เหตุผลโดยสิ้นเชิง ทั้งๆ ที่ไม่ได้มีพื้นที่ ถนน หรือประชากรมากที่สุด เป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษก็ไม่ใช่ ผลงานในสภาฯ ของพวกเราชาวก้าวไกลที่ได้ติดตามตรวจสอบในเรื่องนี้ มีผลให้หน่วยงานราชการ และสำนักงบฯ ไม่กล้าเทงบให้จังหวัดใดจังหวัดหนึ่งมากเป็นพิเศษ หรือทำตามใบสั่งอย่างน่าเกลียดเกินที่จะอธิบายสู่สังคมได้ นี่จึงนับเป็นอีกหนึ่งความสำเร็จของพรรคก้าวไกล ที่ได้ทำหน้าที่ เพื่อติดตามและตรวจสอบถ่วงดุลอำนาจของรัฐบาล ไม่ให้ใช้อำนาจหน้าที่ และงบประมาณอย่างน่าเกลียดเกินไป แม้รัฐมนตรีจะหนีตอบกระทู้ได้ แต่หนีการอภิปรายไม่ไว้วางใจ และหนีการอภิปรายงบประมาณไม่ได้ 

“นี่คือความสำคัญของการมีฝ่ายค้าน แม้พวกเราจะประสบความสำเร็จในปีงบประมาณนี้ แต่ก็ใช่ว่าจะไม่มีอีกในปีงบประมาณหน้า ผมและพรรคก้าวไกล พวกเราจะทำหน้าที่อย่างเข้มแข็ง เพื่อตรวจสอบถ่วงดุลรัฐบาลต่อไป ไม่ให้ใช้อำนาจหน้าที่ในทางมิชอบ หากพวกเรายังไม่ถูกยุบพรรคไปก่อน แต่เราเข้าใจดีว่า ทำไมถึงมีคนบางกลุ่มอยากยุบพรรคก้าวไกล เพราะปากกาอยู่ข้างเขา แม้เราจะเข้ามาเป็นที่หนึ่ง แต่เราแสดงจุดยืนชัดเจนว่า เราต้องการประหยัดเงินภาษีให้พี่น้องประชาชน สองตัวอย่างที่แสดงถึงความสำเร็จของพรรคก้าวไกล ในการทำหน้าที่ปกป้องเงินภาษีของพี่น้องประชาชน ให้ถูกใช้อย่างคุ้มค่า และโปร่งใส ให้มีการกระจายตัวอย่างทั่วถึงและเป็นธรรม ย้ำว่า นี่คือสองตัวอย่างที่แสดงให้เห็นความสำคัญของการมีพรรคการเมืองอย่างพรรคก้าวไกล” นายสุรเชษฐ์ กล่าว