เม็ดดินเผา "ปลูกต้นไม้" นวัตกรรมคนไทย เอาใจสายรักษ์โลก

ในช่วงโควิด-19 เรียกได้ว่าเป็นช่วงที่คนอยู่บ้านและงานอดิเรกในการปลูกต้นไม้ได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการปลูกเพื่อความสวยงามหรือหารายได้ เป็นที่มาของแนวคิดการพัฒนา “เม็ดดินเผา ป๊อปเพอร์ไลท์” โดย ผศ.ดร.เมตยา กิติวรรณ อาจารย์ประจำภาควิชาฟิสิกส์ คณะวิทยาศาสตร์ และ ผศ.ดร.พชรพล ตัณฑรุฬห์ อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมอุตสาหการ คณะวิศวกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง(สจล.)

 

เม็ดดินเผาที่มีความพรุนตัวสูง เหมาะสำหรับใช้เป็นวัสดุ ปลูกพืช และปิดหน้ากระถางไม้ประดับเพื่อให้เกิดความสวยงาม ลดการนำเข้าจากต่างประเทศ ราคาถูก และเผาด้วยอุณหภูมิที่ต่ำ ลดการใช้พลังงาน

 

 

จุดเริ่มต้นของเม็ดดินเผา

 

ผศ.ดร.เมตยา เล่าว่า ช่วงโควิด-19 เป็นช่วงที่ประชาชนต้องกักตัวอยู่บ้าน หลายคนเริ่มปลูกต้นไม้ในบ้านมากขึ้น วัสดุอุปกรณ์ ที่เกี่ยวกับการปลูกต้นไม้เริ่มขายดีไปด้วย ดังนั้น จึงเล็งเห็นว่า เม็ดดินปลูกพืช ที่พัฒนาสามารถนำมาปลูกต้นไม้ภายในบ้านได้ โดยเม็ดดินเผา ป๊อปเพอร์ไลท์ ได้พัฒนาขึ้นเพื่อให้มีรูพรุนสูง ผลิตได้เองในประเทศ  จึงอยากให้คนทั่วไป เกษตรกร เอสเอ็มอี ชุมชน สามารถผลิตขายได้ เป็นการพึ่งพาตนเอง ลดการนำเข้า

 

 

ผลิตจากวัสดุดิบในประเทศ ลดการใช้พลังงาน

 

สำหรับ เม็ดดินเผา ป๊อปเพอร์ไลท์ ผลิตจากวัสดุดิบที่หาได้ง่ายในประเทศ หลักๆ คือ ดินทั่วไป เป็นดินที่ใช้ทำเครื่องปั้นดินเผา ดินขาว หรือจากแหล่งไหนก็ได้ในประเทศไทย โดยสีที่ได้จะแตกต่างกันไปตามดินที่ใช้ และมีการผสม Perlite เป็นแร่ภูเขาไฟที่มีรูพรุนสูง ทำให้เม็ดดินมีความคงตัวสูงมาก

 

"ขั้นตอนการทำไม่ยุ่งยากซับซ้อน กระบวนการผลิตใช้พลังงานต่ำลง ไม่ก่อให้เกิดมลพิษ เพราะโดยปกติ เม็ดดินเผาต้องใช้พลังงานสูง ทำให้สิ้นเปลืองพลังงาน แต่เราได้พัฒนาให้สามารถเผาได้ มีคุณสมบัติที่ดีที่อุณหภูมิต่ำลง ดังนั้น หากใครที่รับเทคโนโลยีเหล่านี้ไปผลิตต่อ เชื่อว่าสามารถลดต้นทุนเรื่องการใช้พลังงานในการผลิตลงได้ และคุณสมบัติดีเทียบเท่าหรือดีกว่าในท้องตลาด" ผศ.ดร.เมตยา กล่าว 

 

ทั้งนี้ หากเป็นเม็ดดินจากต่างประเทศ จะเป็นเม็ดดินที่เผาแล้วเกิดการขยายตัว สร้างรูพรุนข้างใน ข้อเสียคือ ต้องนำเข้า และต้องเผาในอุณหภูมิสูงมากราว 1,200 องศา ทำให้สิ้นเปลืองพลังงาน และในประเทศไทยไม่มีดินแบบนั้น แต่มีหลายแห่งที่พัฒนาโดยนำเอาดินผสมเศษชีวมวล และนำไปเผาเพื่อให้เศษชีวมวลสลายไป และมีรูพรุนข้างใน แต่วิธีนั้นอาจจะเป็นการก่อมลพิษบ้าง 

 

เม็ดดินเผาใช้ทำอะไร

 

ผศ.ดร.เมตยา อธิบายว่า ส่วนใหญ่ เม็ดดินเผาสามารถทำได้ 2 อย่างหลักๆ คือ ผสมกับดินเพื่อเพิ่มความคงตัวให้เนื้อดิน คล้ายกับกากมะพร้าว หรือหินภูเขาไฟ แต่จะดีกว่าตรงที่เม็ดดินเผาจะไม่ย่อยสลาย ไม่ยุบตัว ดังนั้น จะทำให้อากาศสามารถเข้าไปให้รากพืชสามารถหายใจได้ และมีรูพรุนสูง สามารถเก็บน้ำได้ดี

 

นอกจากนี้ ยังสามารถใช้โรยหน้ากระถาง เพื่อเพิ่มความสวยงาม เพราะส่วนใหญ่การปลูกพืชในบ้านเราก็ต้องการความสวยงาม สบายตาในระดับหนึ่ง หากเป็นสมัยก่อนจะใช้กรวดขาวปิดทับหน้าดิน แต่กรวดขาวมีน้ำหนักเยอะ ไม่อุ้มน้ำ แต่เม็ดดินเผา จะมีน้ำหนักเบา สะดวกในการขนย้าย

 

รวมถึงสามารถปลูกพืชไฮโดรโปนิกส์ ถั่วงอก หรือเม็ดต้นอ่อนทานตะวันได้ ข้อดี คือ แต่เดิมหากเราใช้ดินหรือทราย อาจมีการปนเปื้อนของจุลินทรีย์หรือแบคทีเรียที่มาจากดิน แต่เม็ดป๊อปเพอร์ไลท์ จะผ่านการเผาด้วยอุณหภูมิสูง มั่นใจได้ว่าสะอาด ปราศจากเชื้อโรค และสามารถใช้ซ้ำได้

 

 

ต่อยอดงานวิจัย จดอนุสิทธิบัตร

 

ผศ.ดร.เมตยา กล่าวต่อไปว่า ปัจจุบัน การผลิตเม็ดดินเผายังเป็นการผลิตแบบใช้กำลังคน จึงอยู่ระหว่างการพัฒนาให้ผลิตในเชิงอุตสาหกรรมเพื่อให้ต้นทุนถูกลง รวมถึงอยู่ระหว่างการวิจัยพัฒนาต่อยอดเพิ่มปุ๋ย หรือสารกันเชื้อราลงไปด้วย 

 

"ปัจจุบัน อยู่ระหว่างการยื่นจดอนุสิทธิบัตร ดังนั้น หากใครที่ต้องการรับถ่ายทอดเทคโนโลยี สามารถติดต่อเข้ามาได้ ซึ่งจะให้คำแนะนำ สูตร และวิธีการเผา ในการผลิตเชิงพานิชย์ ตนยินดีถ่ายทอดเทคโนโลยี และหากมีคนสนใจจำนวนมาก มีแผนจะเปิดอบรมในอนาคต"