อย.ย้ำประชาชนซื้อ "ยาต้านไวรัสรักษาโควิด-19" ร้านขายยาเองไม่ได้

   เมื่อวันที่ 10 ส.ค.2565เมื่อวันที่ 10 ส.ค. ที่กระทรวงสาธารณสุข นพ.ไพศาล ดั่นคุ้ม เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า การรักษาโรคโควิด -19 ที่เป็นยาต้านไวรัสทั้งฟาวิพิราเวียร์ โมลนูพิราเวียร์ เรมเดซิเวียร์ แพกซ์โลวิด จะดูเรื่องประสิทธิภาพ ประสิทธิผล และ ความปลอดภัย โดยมีกระทรวงสาธารณสุข(สธ.) เป็นคนดูแลเรื่องการกระจายยาผ่านองค์การเภสัชกรรม ลงไปยังสถานพยาบาลทั่วประเทศ ทุกสังกัด เป็นการกระจายที่ครอบคลุม และมีสต็อก การจ่ายยาเป็นไปตามแนวปฏิบัติทางเวชกรรม เป็นเรื่องสำคัญมาก

“ยาทุกอย่างมีทั้งประโยชน์และโทษ การเอามาใช้ต้องใช้ให้เกิดประโยชน์มากกว่าโทษ เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาเรื่องผลข้างเคียงจากการใช้ยา และปัญหาเชื้อดื้อยาซึ่งเป็นเรื่องสำคัญ ยาบางชนิดแค่ระบบการขนส่ง การจัดเก็บ ต้องได้มาตรฐาน เพราะมีผลกระทบต่อคุณภาพยา”นพ.ไพศาลกล่าว

นพ.ไพศาล กล่าวอีกว่า ในส่วนของยาต้านไวรัสที่ใช้รักษาโควิด -19 รพ.รัฐ และเอกชน สามารถซื้อได้เองอยู่แล้ว เช่น เรมเดซิเวียร์ที่เป็นยาฉีด รพ.เอกชน และรพ.อื่นๆ ก็มีอยู่แล้ว ส่วนฟาวิพิราเวียร์ โมลนูพิราเวียร์ ซึ่งเป็นยาที่รัฐจัดสรรให้โดยที่ประชาชนไม่ต้องซื้อ ซึ่งระบบนี้มีมานานแล้ว แต่สถานพยาบาลไม่ได้ซื้อเองเพราะรัฐกระจายไปให้ฟรี  อย่างไรก็ตาม ยาในกลุ่มนี้เป็นยาในกลุ่มการใช้ในภาวะฉุกเฉิน(EUA) คือยาเห็นว่ามีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยง แม้ข้อมูลยังไม่ครบ 100 % จึงจัดให้เป็นยาควบคุมพิเศษ

ขณะนี้ อย.อนุญาตให้กระจายไปถึงคลินิกเวชกรรม คนสั่งจ่ายยาคือแพทย์ และจ่ายตามเวชปฏิบัติ ส่วนคำถามว่าในร้านขายยาจะอนุญาตให้มียานี้หรือไม่ ก็ต้องบอกว่าจะมีในอนาคตอันใกล้ แต่ต้องจ่ายยาตามใบสั่งแพทย์เท่านั้น ซึ่งอยู่ระหว่างการวางระบบรายงานการใช้ยา ต้องมีใบสั่งแพทย์ สั่งตามข้อบ่งชี้ ต้องมีระบบการรายงานการใช้ยาอย่างสมเหตุผล เป็นต้น โดยคนสั่งจ่ายยาต้องเป็นผู้รับผิดชอบการจ่ายยา เป็นระบบนี้มีมานานแล้ว ซึ่งขอย้ำว่าไม่ใช่ว่าคนที่ป่วยทุกคนต้องกินยา

    “อนาคตยาเหล่านี้จะให้ร้านขายยามีได้ แต่ไม่ได้อนุญาตให้ขายได้เหมือนยาสามัญประจำบ้าน ร้านขายยาอาจจะซื้อจากบริษัทที่ได้รับอนุญาตนำเข้า เพื่อมาสต็อกแล้วเชื่อมโยงคลินิก และจ่ายยาให้ตามที่แพทย์จากคลินิกหรือสถานพยาบาลสั่งจ่าย  แล้วต้องรายงานเข้าระบบการใช้ยา เภสัชกรต้องอธิบายการใช้ยา และไม่ใช่ว่าร้านขายยาจะสั่งจ่ายตัวนี้ได้เอง อันนั้นคงไม่ได้ ไม่มีการขายยาต้านไวรัสโควิด-19 ในร้านขายยา ยิ่งการให้ประชาชนไปซื้อเองในร้านขายยานั้นคงไม่มี ต้องมีการวินิจฉัยโดยแพทย์ มีใบสั่งจากแพทย์ถึงจะไปรับยาที่ร้านขายยาได้ กำลังจัดระบบ” นพ.ไพศาล กล่าว

      นพ.ไพศาล กล่าวอีกว่า สำหรับกรณีการจ่ายยารักษาผู้ป่วยโควิด-19 ในระบบของสำนักงานหลักประกันสขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ที่มีการรับยาได้ที่ร้านขายยานั้น เรื่องนี้ สปสช. มีการทำงานร่วมกับคลินิกชุมชนอบอุ่น มีแอปพลิเคชั่นหรือระบบการจ่ายยาต่างๆ ซึ่งก็จะมีแพทย์เป็นผู้วินิจฉัย และสั่งจ่ายยาเช่นเดียวกัน แล้วให้มารับยาที่ร้านขายยา โดยเข้าใจว่ามียาต้านไว้รัสด้วย