ทำบุญสงกรานต์อย่างไรในช่วงล็อกดาวน์ : ข้อคิดจาก 'พระไพศาล วิสาโล'

 

สงกรานต์ปีนี้ พระไพศาล ฝากข้อคิดว่า สงกรานต์ที่บ้าน ทำบุญที่ใจ แสดงความกตัญญูรดน้ำผ่านออนไลน์ ส่งพวงมาลัย-การ์ดอวยพรผู้ใหญ่ ชี้คุณค่าและความหมายยังเหมือนเดิม พร้อมแนะวิธีทำบุญเปลี่ยนเงินเป็นอาหารช่วยคนยากลำบากในยามนี้

พระไพศาล  วิสาโล เจ้าอาวาสวัดป่าสุคะโต  อำเภอแก้งคร้อ จังหวัดชัยภูมิ  กล่าวว่า ประเพณีสงกรานต์ปีนี้สถานการณ์ไม่เอื้ออำนวย เราสามารถทำพิธีสรงน้ำพระพุทธรูปที่บ้านได้ ส่วนสรงน้ำพระภิกษุสงฆ์ รดน้ำดำหัวญาติผู้ใหญ่ เข้าวัดทำบุญ เล่นสาดน้ำ ปีนี้ต้องงดทั่วประเทศ เป็นสถานการณ์ของประเทศทั่วโลก

ดังนั้นเราควรปรับเปลี่ยนใหม่ ควรใช้โอกาสนี้ทำกิจกรรมสงกรานต์ที่บ้าน ทำบุญที่ใจ แสดงความกตัญญูหรือเคารพบุพการีญาติผู้ใหญ่ เช่น แต่ก่อนเราไปเยี่ยม ไปกราบเท้า รดน้ำดำหัว แต่ตอนนี้ทั้งเราและญาติผู้ใหญ่ต่างคนต่างอยู่บ้าน บางทีอยู่คนละจังหวัดก็แสดงความเคารพได้ แทนที่จะไปรดน้ำดำหัวด้วยตัวเอง ก็เปลี่ยนเป็นส่งพวงมาลัยดอกไม้ไปมอบให้

 

สมัยนี้มีเดลิเวอรี่ มีไลน์แมน มีแกร็บ แทนที่จะส่งอาหารเรียกอาหารให้เขามาส่งที่บ้าน ก็เรียกให้ส่งดอกไม้พวงมาลัย หรือการ์ดอวยพร ใช้บริการเดลิเวอรี่ไปให้กับพ่อแม่หรือญาติผู้ใหญ่ จากนั้นอาจจะวีดีโอคอลล์ ไลน์ ให้ดอกไม้พวงมาลัยเป็นเสมือนเครื่องบูชา เป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทิตา ขอพรท่าน และก็อวยพรให้ท่าน ซึ่งเทคโนโลยีสามารถปรับเปลี่ยนการแสดงออกถึงความกตัญญู การเคารพญาติผู้ใหญ่ เป็นเครื่องแสดงความรู้สึกในจิตใจ ซึ่งยังคงสาระการทำบุญในเทศกาลสงกรานต์ได้

 

 

พระไพศาล กล่าวว่า  ขณะที่วัดหลายแห่งเหมือนปิดวัด การทำบุญถวายสังฆทาน ไม่สามารถทำได้ ดังนั้นสงกรานต์นี้จึงควรทำบุญที่บ้าน หลายคนก็ทำอยู่เป็นประจำสม่ำเสมอ มาวัดไม่ได้ก็ทำอาหารหรือจัดหาเครื่องสังฆทานอุปกรณ์ที่จำเป็นส่งมาทางไปรษณีย์ เดลิเวอรี่ อันนี้เรียกว่าสังฆทานได้เหมือนกัน เพราะเป็นการทำบุญในเทศกาลสงกรานต์โดยประยุกต์ให้เข้ากับสถานการณ์ ทำเสร็จแล้วก็กรวดน้ำไปให้บุพการีญาติผู้ใหญ่ที่ล่วงลับ

หรืออีกรูปแบบ คือ ไม่จำเป็นต้องทำหรือถวายกับพระ ตอนนี้มีคนเดือดร้อนตกงานจำนวนมาก เราก็ช่วยทำบุญให้เขาได้ เช่นส่งอาหาร ส่งเงิน ส่งข้าวของเครื่องใช้ไปให้ ตอนนี้มีหลายร้านที่มีน้ำใจทำอาหารฟรีให้กับคนตกยากทุกข์ร้อน เช่น ร้านในโครงการปันกันอิ่ม เปิดโอกาสให้คนมาบริจาคเงิน เรียกว่าฝากเงินให้กับร้าน แล้วร้านก็เปลี่ยนเงินเป็นอาหารฟรี ใครต้องการกินอาหารก็มาที่ร้านโดยไม่ถามว่ายากจนหรือไม่ หรือบางทีก็เอาของใช้ที่จำเป็นใส่ถุงวางไว้บนโต๊ะหน้าบ้าน แล้วติดป้ายไว เชิญมารับฟรีได้เลย หรือการทำบุญด้วยการส่งอุปกรณ์ที่จำเป็นและขนมไปให้กับหมอพยาบาลเจ้าหน้าที่ที่กำลังทำงานอย่างเสียสละเพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยโรคโควิด นี่ก็เป็นการทำบุญ อย่าไปคิดว่าทำบุญ ต้องทำกับพระอย่างเดียว 

“สงกรานต์นี้แม้อากาศจะร้อน แต่เราควรเย็นน้ำใจ คือน้ำใจที่มีให้กันและกัน ใครที่อยู่บ้านกับพ่อแม่ ก็ใช้โอกาสนี้แสดงความรัก สานสัมพันธ์ให้กระชับแน่น ปรับความเข้าใจกระชับความสัมพันธ์ หากเคยมีเรื่องกระทบกระทั่งกัน บางทีลูกขึ้นเสียงกับพ่อแม่ ก็เป็นโอกาสที่ลูกจะขอขมา แสดงความคาราวะ เอาน้ำมาล้างเท้าท่าน  น้ำใจเราก็แสดงออกได้หลายวิธีไม่ต้องสาดน้ำ

นอกจากการแสดงความเคารพกตัญญูและการให้ทานแล้ว ก็ควรมีศีล คือการฝึกกาย ฝึกวาจา ฝึกภาวนาเจริญสมาธิ เจริญสติที่บ้านได้ ทำบุญด้วยความอ่อนน้อมถ่อมตนก็เป็นบุญ ไม่อวดเก่ง ไม่ถือตน ไม่ถือว่าวิเศษหรือสูงกว่าคนอื่น ไม่ยกตนข่มท่าน ไม่อวดเบ่ง ไม่ใช้เส้นสาย ก็เป็นการทำบุญเหมือนกัน”เจ้าอาวาสวัดป่าสุคะโต  กล่าว