อว.จัดสรรงบปี65 ช่วยยกระดับ 5กลุ่มอุดมศึกษาไทย
"พลิกโฉมอุดมศึกษาไทย" เป็นโครงการเริ่มต้นปฎิรูประบบการศึกษา โดยการกําหนดกลุ่มสถาบันอุดมศึกษาเชิงยุทธศาสตร์ อันนำไปสู่เป้าหมาย และผลลัพธ์การดําเนินงานตามจุดเน้นเชิงยุทธศาสตร์สถาบันอุดมศึกษาที่มีการจัดการเรียนการสอนระดับปริญญาตรีขึ้นไป
รวมถึง เป็นการสนับสนุนการพัฒนาทรัพยากรบุคคลของประเทศ และสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาประเทศ โดยกําหนดนิยาม คุณลักษณะ ตัวชี้วัด และนิยามเชิงปฏิบัติการครอบคลุมผลการดําเนินงาน (Performance) และศักยภาพ(Potential) ของสถาบันอุดมศึกษาแต่ละกลุ่มเพื่อให้สถาบันอุดมศึกษาแต่ละแห่งได้ใช้ความสามารถและศักยภาพอย่างมีประสิทธิภาพ
ในงานแถลงข่าว "พลิกโฉมมหาวิทยาลัย(Reinventing University)" โดยมีมหาวิทยาลัยทุกสังกัดเข้าร่วมนั้น ศ.พิเศษ ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม(รมว.อว.)กล่าวว่าทุกครั้งที่มีการนำเสนอโครงการต่างๆ ของมหาวิทยาลัยในขณะนี้ มีการดำเนินการสะท้อน 5 ยุทธศาสตร์ใหม่ค่อนข้างน้อย ส่วนใหญ่จะเป็นเรื่องเดิมที่ทุกคนทำมาตลอด
ทั้งนี้ ในการบริหารสถานศึกษานั้น จริงๆแล้วผู้บริหารมหาวิทยาลัย คณบดีอาจไม่จำเป็นต้องเลื่อนมาจากตำแหน่งรองอธิการบดี หรือหัวหน้าสาขา หรือคนในมหาวิทยาลัยเท่านั้น แต่สามารถเปิดโอกาสคนนอกที่เข้าใจการศึกษา การบริหารงานอุดมศึกษาเข้ามาร่วมได้ เพราะภาคการศึกษา มีความสำคัญต่อการพัฒนาประเทศ การเปิดโอกาสให้ผู้บริหารมาจากทั้งภายในและภายนอก จะช่วยพัฒนาอุดมศึกษาไทย
"การศึกษา" เป็นปัจจัยพื้นฐานในการส่งเสริมและยกระดับคุณภาพชีวิตประชากรให้มีคุณภาพ ดังนั้น การพลิกโฉมมหาวิทยาลัย(Reinventing University) จึงเป็นกุญแจสำคัญที่ทำให้เกิดการปฏิรูประบบอุดมศึกษา ซึ่งอยู่ภายใต้กรอบนโยบายและกฎกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ปี 2564 เพื่อให้มหาวิทยาลัยมีความเป็นเลิศสามารถผลิตบัณฑิตที่เชื่อมโยงกับความต้องการของประเทศ พร้อมขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางใหม่ มีการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอน การพัฒนาทักษะอาจารย์ เพื่อให้สามารถตอบสนองต่อการเรียนในศตวรรษที่21
พร้อมกันนี้ยังเป็นการยกระดับมหาวิทยาลัยของไทยให้มีมาตรฐานทัดเทียมในระดับนานาชาติ โดยมหาวิทยาลัยจะได้ใช้ความรู้ ความสามารถและศักยภาพของตนเองอย่างมีประสิทธิภาพ ตามกลุ่มยุทธศาสตร์ที่มหาวิทยาลัยมีความถนัดและเชี่ยวชาญ ขณะเดียวกันยังเป็นการส่งเสริมให้เกิดการแข่งขันระหว่างมหาวิทยาลัยและยังสอดคล้องกับแผนพัฒนาประเทศอีกด้วย
รมว.อว. กล่าวต่อว่าโครงการ Reinventing University ได้กำหนดทิศทางโดยการแบ่งกลุ่มสถาบันอุดมศึกษามุ่งตามยุทธศาสตร์ โดยแบ่งออกเป็น 5 กลุ่มด้วยกัน ได้แก่
กลุ่มมุ่งยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนา การวิจัยระดับแนวหน้าของโลก(Global & Frontier Research) คือ สถาบันอุดมศึกษาที่มุ่งการวิจัยที่มีคุณภาพในระดับแนวหน้าของโลกหรือเฉพาะทาง สร้างและพัฒนาบุคลากรที่มีศักยภาพหรือทักษะสูง ให้สามารถคิดค้นผลงานวิจัยเพื่อนำไปสู่การพัฒนาความร่วมมือในระดับสากล ผลิตบัณฑิตที่เป็นนักวิจัยหรือผลงานวิจัยในระดับนานาชาติ เพื่อตอบโจทย์ตลาดแรงงานโล
กลุ่มมุ่งยุทธศาตร์ด้านการพัฒนาเทคโนโลยีและส่งเสริมการสร้างนวัตกรรม(Technology & Innovation) มุ่งเน้นพัฒนาทางด้านเทคโนโลยีและเสริมสร้างนวัตกรรม เพื่อตอบโจทย์การพัฒนาประเทศ สร้างบัณฑิตที่มีทักษะ ความรู้ความชำนาญ ให้สามารถนำองค์ความรู้มาประยุกต์ใช้ในการสร้างพัฒนา หรือต่อยอดเป็นนวัตกรรมใหม่ บ่มเพาะกลุ่มคน Start Up พร้อมร่วมมือกับภาคเอกชนและภาคอุตสาหกรรมในการสนับสนุนและพัฒนาเทคโนโลยีร่วมกัน ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาเศรษฐกิจ สังคมและอุตสาหกรรมของประเทศ
กลุ่มมุ่งยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาชุมชนเชิงพื้นที่(Area-Based & Community) คือสถาบันอุดมศึกษาที่มุ่งพัฒนาชุมชนเชิงพื้นที่ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ ด้วยการถ่ายทอดความรู้และเทคโนโลยี เพื่อสร้างความเข้มแข็งให้แก่ชุมชนและสังคม ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนของท้องถิ่นและภูมิภาค
โดยเป้าหมายของสถาบันอุดมศึกษากลุ่มนี้ ต้องการเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับประเทศในระดับครัวเรือนและชุมชน เพื่อส่งเสริมเศรษฐกิจฐานรากให้เข้มแข็งและยั่งยืน พร้อมยกระดับคุณภาพชีวิตรวมถึงความเป็นอยู่ของสมาชิกในชุมชนให้ดีขึ้น โดยการนำความรู้มาพัฒนาและแก้ไขปัญหาร่วมกับชุมชนหรือเกษตรกร ซึ่งจะทำให้เกิดการจ้างงานและสร้างรายได้ในพื้นที่
กลุ่มมุ่งยุทธศาสตร์ด้านการพัฒนาปัญญาและคุณธรรมด้วยหลักทางศาสนา(Moral & Intellectual Cultivation) ปัจจุบันมหาวิทยาลัยในหลายๆ ประเทศ มีการส่งเสริมให้นำหลักธรรมคำสอนทางศาสนา ผสมผสานเข้ากับวิชาการเพื่อสร้างแนวทางปฏิบัติในการใช้ชีวิตที่ดีและทำงานอย่างมีความสุข จึงเห็นควรให้มีการจัดกลุ่มสถาบันอุดมศึกษานี้โดยเฉพาะ
โดยสถาบันกลุ่มนี้มีพันธกิจหลักเน้นผลิตบัณฑิตที่มีปัญญาและคุณธรรม มุ่งพัฒนาทางด้านจิตใจ สติปัญญา รวมไปถึงพฤติกรรม วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีงาม มาปรับใช้ให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมและสังคมที่เปลี่ยนไปในปัจจุบัน เพื่อให้นักศึกษามีทั้งความรู้และคุณธรรมควบคู่กันไป ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญที่ทำให้คนในสังคมอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข เกิดความรัก ความสามัคคีและมีน้ำใจเป็นหนึ่งเดียวกัน
และ กลุ่มมุ่งยุทธศาสตร์ด้านการผลิตและพัฒนาบุคลากรวิชาชีพและสาขาเฉพาะทาง(Specialized & Professional) เน้นการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะ ความรู้ ทัศนคติ สอดคล้องกับการพัฒนาประเทศเสริมสร้างบุคลากรสู่ความเป็นมืออาชีพ เพื่อให้ตอบสนองต่อความต้องการในตลาดหรือการประกอบอาชีพเฉพาะทาง ที่มีความเชี่ยวชาญในเชิงลึก อาทิ มหาวิทยาลัยสงฆ์ มหาวิทยาลัยกีฬา วิทยาลัยดุริยางคศิลป์ วิทยาลัยพยาบาลโรงเรียนนายร้อยตำรวจ
"โดยในปีงบประมาณ 2565 อว.เตรียมเสนอของบประมาณในการผลักดันโครงการดังกล่าว จำนวน 11,000 ล้านบาทซึ่งมหาวิทยาลัยที่เข้าร่วมโครงการต้องผ่านการประเมินตนเองตามกลุ่มยุทธศาสตร์ที่ถนัดและเหมาะสม ฉะนั้นมหาวิทยาลัยทุกแห่งสามารถเลือกว่าตนเองถนัด เชี่ยวชาญด้านใด และมุ่งศักยภาพในการสร้างบุคลากรด้านนั้นตอบโจทย์กำลังคนในการพัฒนาประเทศ พร้อมยกระดับศักยภาพของอุดมศึกษาไทย"รมว.อว.กล่าว