ผู้หญิงต้องรู้!! ก่อน'ฉีดวัคซีนโควิด-19' ควรหยุด'ยาคุมกำเนิด'หรือไม่?

ใกล้วันที่ทุกคนจะได้ 'ฉีดวัคซีนโควิด-19' ซึ่งจะเริ่มในเดือนมิ.ย.นี้ ซึ่งในการฉีดวัคซีนครั้งนี้ มีข้อแนะนำมากมาย การเตรียมพร้อมทั้งก่อนและหลักฉีดวัคซีน ซึ่งการหยุด'ยาคุมกำเนิด' เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ผู้หญิงเกิดข้อสงสัยว่าควรหยุดหรือไม่?

อย่างที่ทราบกันดีว่าเรื่องของการ 'ฉีดวัคซีนโควิด-19' มีหลากหลายคำถามที่เกิดขึ้น เพราะนอกจากเป็นวัคซีนตัวใหม่ที่ใช้ในการป้องกันโรคได้แล้ว ยังมีผลข้างเคียงหรืออาการไม่พึงประสงค์ให้เห็น และถ้าคนๆ หนึ่งมีโรคประจำตัว หรือต้องกินยาเป็นประจำ ยิ่งทำให้เกิดข้อสงสัยเกี่ยวกับการ 'ฉีดวัคซีนโควิด-19' ว่าควรปฎิบัติตัว เตรียมพร้อมตัวเองเช่นใด?

'ฉีดวัคซีนโควิด-19' กับเรื่องของ 'ฮอร์โมนเพศหญิง' และ'ยาคุมกำเนิด'

ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟสบุ๊ก Yong Poovorawan เกี่ยวกับ'โควิด-19' วัคซีน เรื่องของ'ฮอร์โมนเพศหญิง' 'ยาคุมกำเนิด' และ'สตรีตั้งครรภ์' ระบุว่า

ข้อมูลที่ให้ จะตามหลักวิชาการ รายละเอียดต่างๆ คงต้องรอราชวิทยาลัยสูตินรีแพทย์ และกระทรวงสาธารณสุข ชี้แจงให้คำแนะนำ

ในเพศหญิงที่มี 'ฮอร์โมนเพศหญิง' หรือใน 'ยาคุมกำเนิด' และใน'สตรีตั้งครรภ์' จะมี'ฮอร์โมนเพศหญิง'สูงอยู่แล้ว และเป็นที่ทราบดีว่า เป็นปัจจัยหนึ่งทำให้เกิดการแข็งตัวของเลือด ในเส้นเลือดดำใหญ่ได้ (deep vein thrombosis, DVT)

ไขข้อข้องใจ 'วัคซีนโควิด-19' ควรหยุด 'ยาคุมกำเนิด'หรือไม่?

อุบัติการณ์ดังกล่าวในคนเอเชีย เกิดได้น้อยกว่าฝรั่ง และชาวแอฟริกาอย่างมาก เวลาเรานั่งเครื่องบินท่านั่งอยู่กับที่นานๆ จะมีการแนะนำให้ขยับเท้าเคลื่อนไหวร่างกาย ไม่ให้ร่างกายขาดน้ำ เพื่อป้องกันการแข็งตัวของเลือด แล้วเกิดลิ่มเลือด คนไทยเราไม่ค่อยเคยเห็น แต่ในฝรั่งเกิดได้บ่อยกว่า

การแข็งตัวของเลือดที่เส้นเลือดดำใหญ่ DVTหรือ มีการพูดถึง 'ฮอร์โมนเพศหญิง'

ปัจจุบันเป็นที่ยอมรับ มีส่วนเกี่ยวข้องกับฮอร์โมน ไม่เหมือนกันการเกิดลิ่มเลือด ที่พบในวัคซีน virus vector เช่น AStraZeneca, Johnson &Johnson ซึ่งการแข็งตัวเกิดลิ่มเลือดนั้นจะมี 'ภาวะเกล็ดเลือดต่ำ' ด้วย ที่เรียกกันว่า VITT เป็นคนละโรคกัน และการรักษาก็ต่างกันกับการรักษาในผู้ป่วยที่มีการแข็งตัวของเลือดที่เส้นเลือดดำใหญ่ DVT เพราะเหตุที่เกิดไม่เหมือนกัน

วัคซีน 'Sinovac' เป็นเชื้อตาย คล้ายกับวัคซีนไข้หวัดใหญ่ พิษสุนัขบ้า ตับอักเสบ เอ ที่เป็นเชื้อตายเช่นกัน รวมทั้งวัคซีนบาดทะยักก็เช่นเดียวกัน เป็นวัคซีนที่ใช้กันมานานมาก การฉีดวัคซีนต่างๆก็ไม่มีวัคซีนตัวไหน ที่แนะนำให้หยุด 'ยาคุมกำเนิด' รวมทั้ง 'วัคซีนโควิด-19' ในปัจจุบัน ที่ฉีดไปแล้วทั่วโลกเกือบ 1,800 ล้าน dose ที่ผ่านมา ก็ไม่ได้มีการแนะนำให้หยุด 'ยาคุมกำเนิด' ก่อนฉีดวัคซีน ชีวิตทุกอย่างต้องดำเนินไปอย่างปกติมากที่สุด ตามหลักฐานทางวิทยาศาสตร์

อย่างไรก็ตามข้อมูลทั้งหมดคงต้องให้ทางราชวิทยาลัยสูติศาสตร์นรีเวชกรรม และกระทรวงสาธารณสุข ออกมาเป็นข้อแนะนำ จะดีที่สุด

หยุด'ยาคุมกำเนิด' ก่อน 'ฉีดวัคซีนโควิด-19'ทอย่างน้อย 14 วัน ถ้าทำได้

ด้าน ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กธีระวัฒน์ เหมะจุฑา Thiravat Hemachudha โดยระบุว่า ผลข้างเคียงของวัคซีนแม้เกิดได้น้อยมากๆก็ตาม แต่ถ้าสามารถป้องกันไม่ให้เกิดได้จะเป็นสิ่งที่ดีที่สุด โดยกลไกของผลข้างเคียงจาก 'วัคซีนโควิด-19' ที่สำคัญประการหนึ่ง(นอกจากการแพ้เฉียบพลัน ) คือการจุดให้เกิดการอักเสบอย่างรุนแรง และมีผลต่อเนื่อง ทำให้เส้นเลือดหดตัว และลิ่มเลือด และเป็นเหตุผลที่ต้องละเว้นยาที่มีผลทำให้เส้นเลือดหดตัวอยู่แล้ว เช่นยาแก้ปวดไมเกรนและยาแก้หวัด คัดจมูกกลุ่มที่มีฤทธิ์ทำให้กระทบต่อเส้นเลือดและหัวใจ

แต่สำหรับน้ำมันกัญชานั้น ผู้ป่วยที่ใช้อยู่แล้วเนื่องจากมีโรคประจำตัวซึ่งมีพื้นฐานจากการอักเสบและประการสำคัญคือน้ำมันกัญชาสามารถลดการอักเสบได้ ดังนั้นผู้ที่ใช้น้ำมันกัญชาอยู่แล้วเช่นของอาจารย์เดชาของกรมการแพทย์แผนไทย เป็นสิ่งที่ควรใช้ต่อโดยไม่ต้องเพิ่มปริมาณ

และสำหรับสตรีที่ใช้ 'ฮอร์โมนเพศหญิง'สำหรับคุมกำเนิดหรือภาวะเกี่ยวข้องกับข้อมูลควรที่จะหยุดก่อนที่จะฉีดวัคซีนทั้งนี้อย่างน้อย 14 วัน ถ้าทำได้ ทั้งนี้ข้อแนะนำตังกล่าวควรจะใช้สำหรับวัคซีนอื่นด้วยเช่นกัน

ขณะที่ สถาบันบำราศนราดูร กรมควบคุมโรค แนะนำยาที่ควรงดก่อนเข้ารับการฉีดวัคซีน ดังนี้

ยาแก้ปวดไมเกรน เช่น Cafergot, Avamigran, Tofago ควรงดยา 5 วัน ก่อนฉีดวัคซีน และยา Triptan เช่น Relpax ควรงดยา 24 ชั่วโมง ก่อนฉีดวัคซีน
ยาต้านอาการซึมเศร้า เช่น SSRI, SNRI, Tricyclic Antidepressants เช่น fluoxetine, sertraline, escitalopram, venlafaxine, duloxetine, amitriptyline, nortriptyline, imipramine ควรงดยา 24 ชั่วโมง ก่อนฉีดวัคซีน

ยาแก้หวัด คัดจมูก กลุ่มที่มีฤทธิ์ทำให้กระทบต่อเส้นเลือดและหัวใจ เช่น Pseudoephedrine ควรงดยา 24 ชั่วโมง ก่อนฉีดวัคซีน
'ยาคุมกำเนิด' 'ฮอร์โมนเพศหญิง' ควรงดยา 14 วัน ก่อนฉีดวัคซีน

162245374094