แนะเทคนิคเตรียมวัคซีนโมเดอร์นา ให้มีความปลอดภัยสูงสุด

หลังจากวัคซีนโควิด-19 หลากหลายยี่ห้อ ไม่ว่าจะเป็นซิโนแวค, ซิโนฟาร์ม, แอสตร้าเซนเนก้า, ไฟเซอร์ ถูกฉีดให้กับคนไทยไปแล้วมากกว่า 60 ล้านโดส ในที่สุดวัคซีนโมเดอร์นา วัคซีน mRNA ตัวที่ 2 ที่เป็นทางเลือกให้แก่คนไทยก็มาถึงโรงพยาบาลและหน่วยฉีดวัคซีนต่างๆ  ซึ่งในบางจุดบริการก็ได้เริ่มฉีดกันไปแล้วตั้งแต่สัปดาห์ที่ 2 ของเดือนพฤศจิกายน 

 ในงานเสวนา Chula-Phama-Talk เรื่อง “การเตรียมวัคซีนโมเดอร์นา” ที่คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาฯ จัดขึ้นเมื่อเร็วๆนี้ ผศ.ภก.ดร.บดินทร์ ติวสุวรรณ และ ผศ.ภญ.ดร.ณัฏฐดา อารีเปี่ยม คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาฯ ได้ให้ข้อแนะนำเกี่ยวกับเทคนิคการเตรียมวัคซีนโมเดอร์นา สรุปได้ว่า  การบริหารจัดการขนส่ง จัดเก็บ เตรียมยา จนถึงการฉีดวัคซีนโมเดอร์นา ให้แก่ผู้รับบริการมีรายละเอียดที่ต้องระมัดระวังเพื่อคงคุณภาพของวัคซีนให้สมบูรณ์ที่สุดจนถึงผู้รับการฉีดวัคซีน ที่สำคัญคือ แม้จะเป็นวัคซีนชนิด mRNA เช่นเดียวกับของไฟเซอร์แต่รายละเอียดการขนส่งจนถึงการเตรียมยากลับแตกต่างกันหลายประเด็น

 

• เทคนิคการเตรียมวัคซีนโมเดอร์นา

เภสัชกร พยาบาล และบุคลากรที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการเหล่านี้โดยตรงจะต้องทราบข้อมูลอย่างละเอียด ดังนี้

            -  วัคซีนชนิดนี้สามารถเก็บในตู้แช่แข็งที่อุณหภูมิ -25 ถึง -15 องศาเซลเซียส ได้จนถึงวันหมดอายุที่ระบุไว้ข้างขวด ซึ่งมีช่วงเวลาประมาณ 7 เดือนนับจากวันผลิต โดยห้ามอยู่ในอุณหภูมิต่ำกว่า -50 องศาเซลเซียส และห้ามใช้น้ำแข็งแห้งในกระบวนการขนส่ง  เมื่อเก็บวัคซีนในตู้เย็นธรรมดา (อุณหภูมิ 2 ถึง 8 องศาเซลเซียส) วัคซีนจะมีอายุ 30 วัน

            - วัคซีนอยู่ในรูปแบบยาแขวนตะกอนสีขาวถึงขาวขุ่น พร้อมใช้โดยไม่ต้องเจือจาง อย่างไรก็ตาม แม้ว่าจะเป็นยาแขวนตะกอนซึ่งต้องทำให้กระจายตัวก่อนฉีด แต่ห้ามเขย่าวัคซีนโดยเด็ดขาดเพราะอาจทำให้วัคซีน mRNA เสื่อมสภาพ วิธีการทำให้วัคซีนกระจายตัวเข้ากันดีคือ การหมุนวนขวดวัคซีนเบาๆ หรือ swirl วัคซีนบรรจุแบบ multiple dose vial 1 ขวด มี 5 มิลลิลิตร สามารถฉีดได้ 10 โดส และขวดที่เปิดแล้วอาจเก็บไว้รอ   การใช้เข็มต่อๆ ไปได้ประมาณ 12 ชั่วโมง (โดยเก็บที่อุณหภูมิ 2 ถึง 25 องศาเซลเซียส) แต่ก็ควรใช้ให้หมดภายในเวลาที่สั้นที่สุด เพราะวัคซีนไม่มีสารกันเสียที่ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียที่อาจปนเปื้อนเข้าไปในกระบวนการดูดยาแต่ละครั้ง

 

• ย้ำต้องระมัดระวังในการใช้ ลดความเสี่ยง

            “บุคลากรที่เกี่ยวข้องจึงต้องระมัดระวังในการดำเนินการ เพื่อลดความเสี่ยงที่จะทำให้วัคซีนมีข้อสงสัยในคุณภาพ และทำให้มั่นใจได้ว่าวัคซีนที่ฉีดให้ประชาชนมีประสิทธิผล และความปลอดภัยสูงสุด” สองอาจารย์คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาฯ กล่าว

 

 

พิสูจน์อักษร โดย....สุรีย์  ศิลาวงษ์