เรียนรู้จากกรณี “แตงโมนิดา” 4 วิธีช่วยเหลือ “คนตกน้ำ”
จากการ”ตกน้ำ”จากเรือกลางแม่น้ำเจ้าพระยาของนางเอกชื่อดัง “แตงโมนิดา” หากคนทั่วไปต้องเจอกับสถานการณ์ดังกล่าวจะสามารถช่วยเหลือ “คนตกน้ำ”ได้อย่างไร
กรมควบคุมโรค (คร.) กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ระบุว่าแต่ละปีจะมี คนตกน้ำ โดยเฉพาะเด็กจำนวนไม่น้อย ถือเป็นภัยสุขภาพอย่างหนึ่ง ช่วงเดือนม.ค.-เม.ย. 2564 มีเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี จมน้ำเสียชีวิต 72 ราย เป็นชายมากกว่าหญิง 3 เท่า อายุช่วง 5-9 ปีมากที่สุด 51.4% รองลงมา อายุ 10-14 ปี 26.4 % แหล่งน้ำที่พบมากที่สุด คือ สระน้ำ คลอง บ่อน้ำ และแม่น้ำ สาเหตุเนื่องจากชวนกันไปเล่นน้ำมากที่สุด 62.5 %
4 วิธีช่วยเหลือคนตกน้ำ
กรมควบคุมโรค แนะนำ 4 วิธีการช่วยเหลือ คือ
- ตะโกน ช่วยด้วยมีคนตกน้ำ เพื่อขอความช่วยเหลือ
- โยน อุปกรณ์ที่ลอยน้ำได้ให้คนตกน้ำจับ เช่น ถังแกลลอนพลาสติกเปล่า ห่วงชูชีพ
- ยื่น อุปกรณ์ที่ให้คนตกน้ำจับ เช่น ไม้ เชือก เสื้อ กางเกง ผ้าขาวม้า เข็มขัด
- สาวไม้ดึงคนตกน้ำเข้าหาฝั่ง
อุปกรณ์ช่วยเหลือคนตกน้ำ
- อุปกรณ์ที่ไม่มีเชือกผูก เช่น ขวดน้ำพลาสติก ถังแกลลอน โดยโยนอุปกรณ์หลายๆใบ ให้ตกตรงหน้าผู้ประสบภัย และการใส่น้ำเล็กน้อยในอุปกรณ์จะช่วยให้มีน้ำหนัก โดยนได้แม่นยำมากขึ้น
- อุปกรณ์ที่มีเชือกผูก เช่น ถังแกลลอนผูกเชือก ถุงเชือก โดยโยนอุปกรณ์ให้ข้ามศีรษะผู้ประสบภัย เพื่อให้เชือกตกลงไปกระทบตัวผู้ประสบภัย เชือกที่ใช้ต้องมีความอ่อนตัว ไม่บิดเป็นเกลียว
- อุปกรณ์ เช่น ไม้ ยื่นให้ผู้ประสบภัย โดยย่อตัวลงต่ำ เพื่อไม่ให้ผู้ประสบภัยดึงตกน้ำ ด้วยการยื่นอุปกรณ์ไปด้านข้างผู้ประสบภัย แลวจึงวาดอุปกรณ์เข้าไปหาตัวผู้ประสบภัย (เพื่อหลีกเลี่ยงไม่ให้อุปกรณ์โดนหน้าผู้ประสบภัย)
8ขั้นตอนปฐมพยาบาลคนจมน้ำ
การปฐมพยาบาลคนจมน้ำ 8 ขั้นตอน ได้แก่
- โทรแจ้งหมายเลข 1669 หรือหน่วยพยาบาลใกล้เคียงโดยเร็วที่สุด
- ห้าม! จับผู้ประสบภัยอุ้มพาดบ่า กระโดด หรือวิ่งรอบสนาม เพื่อเอาน้ำออก
- จับคนจมน้ำนอนบนพื้นราบ แห้ง และแข็ง
- ตรวจดูว่ารู้สึกตัวหรือไม่ โดยใช้มือทั้ง 2 ข้างจับไหล่เขย่า พร้อมเรียกดังๆ
- กรณีรู้สึกตัว เช็ดตัวให้แห้ง เปลี่ยนเสื้อผ้า และห่มผ้าเพื่อให้ความอบอุ่นแก่ร่างกาย และน้ำส่งรพ.ทุกราย
- กรณีไม่รู้สึกตัวไม่ตอบสนอง การช่วยเหลือใจทำดังนี้ เปิดทางเดินหายใจ โดยการกดหน้าผาก เชยคาง เป่าปากโดยวางปากครอบปากผู้ป่วย บีบจมูก เป่าลมเข้า ให้หน้าอกผู้ป่วยยกขึ้น (เป่าปาก 2 ครั้ง)
- กดนวดหัวใจ ทำดังนี้ วางส้นมือขนานกับแนวกึ่งกลางหน้าอก(กึ่งกลางหัวนมทั้ง 2 ข้าง) ประสานมือ แขนตั้งฉาก กดหน้าอกให้ยุบประมาณ 1 ใน 3 ของความหนาของหน้าอก ความเร็ว 100 ครั้งต่อนาที นวดหัวใจ 30 ครั้ง สลับกับเป่าปาก 2 ครั้ง ทำไปจนกว่าผู้ประสบภัยจะรู้สึกตัวและหายใจได้เอง
- จับผู้ป่วยนอนตะแคงข้าง ศีรษะหายไปข้างหลัง เพื่อให้น้ำไหลออกทางปาก ใช้ผ้าห่มคลุมผู้ป่วยเพื่อให้เกิดความอบอุ่น งดน้ำและอาหาร และนำส่งรพ.ทุกราย
จากข้อมูลขององค์การอนามัยโลก พบว่าทั่วโลกมีคนจมน้ำเสียชีวิตเฉลี่ยปีละ 360,000 คน เป็นกลุ่มเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี ถึง 145,739 คน การจมน้ำเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญในระดับโลก โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับที่สอง รองจากเยื่อหุ้มสมองอักเสบ
โดยในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีการจมน้ำเสียชีวิตสูงเป็นอันดับสองของโลก ประเทศไทยในช่วง 10 ปี ที่ผ่านมา (ปี 2554 - 2563) มีคนเสียชีวิตจากการจมน้ำ 36,140 คน (เฉลี่ยปีละ 3,614 คน) เป็นกลุ่มเด็กอายุต่ำกว่า 15 ปี 7,803 คน (เฉลี่ยปีละ 780 คน)