เปิดเงื่อนไขคนได้รับ "ยาแพกซ์โลวิด" หลังไทยสั่งซื้อ 50,000 คอร์ส รักษาโควิด

  เมื่อวันที่ 24 มี.ค.2565  ที่กรมการแพทย์  มีการลงนามในสัญญาการจัดซื้อยาแพกซ์โลวิด (Paxlovid) สำหรับผู้ติดโควิด 19 ในประเทศไทย ระหว่างกรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข  ในนามรัฐบาล โดย นพ.สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ และ บริษัท ไฟเซอร์ (ประเทศไทย) จำกัด  โดย น.ส.เด็บบราห์ ไซเฟิร์ท ผู้จัดการใหญ่ บริษัทไฟเซอร์ ประเทศไทยและอินโดไชน่า โดยเป็นการลงนามสัญญาแบบออนไลน์

นพ.สมศักดิ์ อรรฆศิลป์ อธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า กรมได้มีการหารือกับบริษัท ไฟเซอร์ฯมาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่ส.ค.-ก.ย.2564 จนมีการลงนามสัญญาสั่งจองเมื่อ 19 ม.ค.2565 สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา(อย.)ขึ้นทะเบียนยาเมื่อวันที่28 ม.ค.2565  และครม.เห็นชอบให้กรมการแพทย์ลงนามสัญญาสั่งซื้อได้ในนามรัฐบาลไทย เนื่องจากสัญญาการสั่งซื้อมีความซับซ้อน กรมจึงไม่มีอำนาจลงนาม ต้องนำเข้าครม.เห็นชอบให้กรมสามารถลงนามแทนได้  โดยสั่งซื้อ 50,000 คอร์สการรักษา คาดจะมีการนำเข้ามาในต้นเม.ย.2565 และกระจายไปยังพื้นที่ก่อนสงกรานต์นี้ โดยจะสำรองไว้ที่โรงพยาบาลศูนย์(รพศ.) และผู้ตรวจราชการเขตสุขภาพสามารถพิจารณาปรับการกระจายได้ตามความเหมาะสมสถานการณ์แต่ละพื้นที่

ยาแพกซ์โลวิด (Paxlovid) จากข้อมูลจากการศึกษาวิจัย 1,379 คน ลดความเสี่ยงการนอนโรงพยาบาลหรือเสียชีวิตลงได้  88% เมื่อผู้ป่วยได้รับยาภายใน 5 วันนับตั้งแต่เริ่มมีอาการ กลุ่มที่ให้ยาแพกซ์โลวิด นอนโรงพยาบาล  0.77% และไม่มีผู้เสียชีวิต  กลุ่มยาหลอกมีผู้ป่วยนอนโรงพยาบาลหรือเสียชีวิต  6.31% มีผู้เสียชีวิตในกลุ่มที่ได้ยาหลอก 13 คน  โดยจะต้องให้ยาเร็วที่สุดภายใน 5 วันหลังเริ่มมีอาการ  ซึ่งยาแพกว์โลวิด ประกอบด้วยยา 2 ชนิด คือ เนอร์มาเทรลเวียร์และริโทนาเวียร์  ขนาดรับประทานวันละ 6 เม็ด  แยกเป็นยาเนอร์มาเทรลเวียร์ 4 เม็ด และริโทนาเวียร์  2 เม็ด เป็นเวลา  5 วัน  รวม 30 เม็ดต่อคอร์สการรักษาต่อคน  

  ทั้งนี้ ยาแพกซ์โลวิด เหมาะสำหรับผู้โควิด 19 ที่มีอาการเล็กน้อยถึงปานกลางและมีความเสี่ยงเกิดอาการรุนแรง เช่น คนอายุมากกว่า 60 ปี มีภาวะอ้วน เป็นเบาหวาน เป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด เป็นโรคไตเรื้อรัง ภูมิต้านทานร่างกายต่ำ เป็นต้น สำหรับยาแพกซ์โลวิด มีประสิทธิผลในการลดจำนวนผู้ป่วยที่ต้องเข้ารักษาในโรงพยาบาลและเสียชีวิตลงได้อย่างมีนัยสำคัญ  

    นพ.สมศักดิ์ กล่าวด้วยว่า ในผู้ป่วยโควิด 100 คน ไม่ต้องกินยาอะไรเลย 70-80%  ตามรายงานผู้ติดโอมิครอน  50 % ไม่มีอาการ  ไม่ต้องกินยา อีก 50 % ที่มีอาการ การให้ยาขึ้นกับความเสี่ยง เช่น อายุ โรคร่วม ประวัติวัคซีน หากฉีดครบแล้ว ไม่มีโรคร่วม แพทย์ก็จะพิจารณาเป็นราย อาจจะ จ่ายยาฟ้าทะลายโจร ที่ตอนนี้ผู้ป่วยกว่า 20% ที่รักษาใช้ฟ้าทะลายโจร อีก 20% กว่าใช้ยาตามอาการ หรือใช้ยาฟาวิพิราเวียร์ โดยข้อมูลวิจัยของศิริราช รายงานว่าฟาวิพิราเวียร์สามารถลดการมีอาการได้ ทำให้ผู้ป่วยอาการดีขึ้นได้เร็ว จึงจะพิจารณายาโมลนูพิราเวียร์และยาแพกซ์โลวิดไว้สำหรับผู้ป่วยที่มีข้อบ่งชี้ ซึ่งข้อมูลวิจัยปัจจุบันยาแพกซ์โลวิดเป็นยาเม็ดที่มีประสิทธิภาพสูงสุด

        “ผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์รับยาแพกซ์โลวิดจะคล้ายกับโมลนูพิราเวียร์ ซึ่งในแนวทางรักษาผู้ป่วยที่กรมการแพทย์ประกาศ เมื่อวันที่ 21 มี.ค. 2565 จะจ่ายยาในผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป มีโรคร่วม ประวัติการฉีดวัคซีนไม่ครบ คือไม่ได้ฉีดวัคซีนแม้แต่เข็มเดียว หรือ รับวัคซีนเพียง 1 เข็ม”นพ.สมศักดิ์กล่าว 

          ผู้สื่อข่าวถามว่าการพิจารณาอย่างไรว่าควรได้รับยาโมลนูพิราเวียร์หรือแพกซ์โลวิด นพ.สมศักดิ์ กล่าวว่า  โมลนูพิราเวียร์กับแพกซ์โลวิดออกฤทธิ์คนละที่ โดยโมลนูพิราเวียร์ออกฤทธิ์คล้ายฟาวิพิราเวียร์ โดยหลักการจึงใช้ตัวใดตัวหนึ่งระหว่างโมลนูพิราเวียร์กับฟาวิพิราเวียร์ ส่วนแพกซ์โลวิดผู้เชี่ยวชาญบอกว่า ที่ทำการศึกษาวิจัยใช้ตัวเดียวแต่ออกฤทธิ์คนละที่กับโมลนูพิราเวียร์  โดยโมลนูพิราเวียร์ออกฤทธิ์ต่อการสร้างเซลล์ไวรัสขึ้นมาใหม่ ทำให้ไม่สามารถจำลองไวรัสแพร่ในร่างกายเพิ่มขึ้นได้  ส่วนแพกซ์โลวิดออกฤทธิ์ยับยั้งสารย่อยโปรตีนของไวรัส(protease inhibitor) ซึ่งตามหลักกการน่าจะใช้ร่วมกับฟาวิพิราเวียร์หรือโมลนูพิราเวียร์ได้ แต่ในการศึกษาวิจัยไม่ได้ใช้ร่วม เพราะฉะนั้นในคู่มือไกด์ไลน์ที่ออกโดยกรมการแพทย์ ขอให้พิจารณาใช้ยาตัวใดตัวหนึ่งเท่านั้นก่อน 
      น.ส.เด็บบราห์    กล่าวว่า  ยาแพกซ์โลวิด ของ บริษัท ไฟเซอร์ฯ มีการขึ้นทะเบียนยาแล้วกว่า 50 ประเทศทั่วโลก มีการกระจายแล้ว  1.5 ล้านคอร์ส และเมื่อถึงก.ค.2565 จะมีการกระจายยาราว 30 ล้านคอร์ส ทั้งนี้ การลงนามสัญญาสั่งซื้อของประเทศไทย แม้จะเป็นการลงนามออนไลน์ทางไกล แต่สัญญามีผลแล้วตั้งแต่วันนี้ที่ลงนามสัญญา