ม.ขอนแก่นเปิดตัว โดรนบินวัดค่าฝุ่น PM
ม.ขอนแก่นพัฒนาเซ็นเซอร์ตรวจวัดอนุภาคฝุ่น ส่งติดตั้งไปกับสมาร์ทบัส บัสซิตี้และโดรนบินตรวจได้ทุกที่ รายงานผลเรียลไทม์ เผยเพิ่มโอกาสประชาชนเข้าถึงข้อมูลฝุ่นจากสถานที่ตรวจวัดจริง ช่วยวางแผนรับมือได้ทันสถานการณ์
นายชวิศ ศรีจันทร์ อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น (มข.) พัฒนา “โดรนบินวัดค่าฝุ่นพีเอ็ม" ภายใต้โครงการนวัตกรรมเพื่อเฝ้าระวังและลดผลกระทบของมลภาวะสิ่งแวดล้อมต่อสุขภาพ เปิดเผยว่า เป้าหมายเพื่อติดตามสถานการณ์ของฝุ่นละอองในอากาศตั้งแต่ค่าฝุ่นที่มีขนาด 10 ไมคอน มาถึงฝุ่นที่มีขนาดเล็กพีเอ็ม 2.5 ที่กำลังเป็นปัญหาอย่างมากในชั้นบรรยากาศและส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของประชาชนทั้งกรุงเทพมหานครและขอนแก่น ที่มีค่าฝุ่นเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ และมีแนวโน้มจะเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปี
“จ.ขอนแก่นมีสเตชั่นที่วัดค่าฝุ่นเพียงจุดเดียวอยู่ที่ศูนย์ราชการจังหวัดฯ ทำให้ไม่ทราบว่าจุดอื่นๆ มีค่าฝุ่นในปริมาณเท่าไหร่ จึงได้คิดค้นระบบเซ็นเซอร์เคลื่อนที่และแผนที่ 3 มิติที่สามารถไปวัดค่าฝุ่นตามจุดต่างๆ ในจังหวัด พบว่าค่าที่วัดได้แตกต่างจากจุดสเตชั่นมาก ซึ่งไม่มีรถยนต์ ไม่มีการเผาไหม้เข้าไปรบกวน ทำให้ตระหนักได้ว่า ประชาชนควรได้รับข้อมูลค่าฝุ่นใกล้เคียงกับบริเวณที่ตนเองอยู่มากที่สุด" นายชวิศ กล่าว
ทีมงานได้ออกออกแบบเครื่องมือวัดค่าฝุ่นตั้งแต่ขนาดพีเอ็ม 1, 2.5 และ 10 มีอยู่ 2 แบบ คือ แบบแรกเป็นอุปกรณ์ขนาดเล็ก ประชาชนสามารถถือไปใช้วัดที่ห้องหรือตามสถานที่ต่างๆ และแบบที่ 2 จะใช้ในการสำรวจจึงมีแบตเตอรี่ใหญ่กว่า สามารถติดตั้งไปกับโดรน สมาร์ทบัสและซิตี้บัส ไปตรวจวัดตามจุดต่างๆ ทั้งสองแบบแสดงผลค่าฝุ่นในแผนที่แบบเรียลไทม์ผ่านทางเว็บไซต์หรือแอพพลิเคชั่น ทำให้สามารถวัดค่าฝุ่นและประเมินสถานการณ์ได้ตลอด เตือนให้แก่ประชาชนเตรียมรับมือล่วงหน้าได้ โดยเฉพาะในเขตพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือซึ่งส่งต่อนวัตกรรมนี้ไปยังจังหวัดต่างๆ ที่ประสบปัญหาฝุ่นแล้ว
การทำงานของอุปกรณ์ตรวจวัดนี้จะมีพัดลมดูดอากาศและฝุ่นเข้าสู่ตัวกรองหรือฟิลเตอร์ เช่น หากต้องการวัดอนุภาคขนาด 2.5 ก็จะมีฟิลเตอร์ 2.5 ไมครอนวัดขนาด และเมื่ออนุภาคเข้ามาเจอกับแสงเลเซอร์ ซึ่งจะทำการตรวจวัดฝุ่นในอากาศ คำนวณและแสดงผลออกมาเป็นหน่วยไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตรได้ด้วยความแม่นยำสูง ขณะที่ต้นทุนอุปกรณ์ที่คิดค้นขึ้นนี้ไม่เกิน 1,000 บาท ทำให้ประชาชนสามารถหาซื้อและสามารถพกไปได้ทุกที่ จึงเป็นตัวช่วยในการวัดค่าฝุ่นได้ดีอีกทางหนึ่ง ส่วนราคาสเตชั่นหรือสถานีตรวจวัดอยู่ที่ 11 ล้านบาทเป็นอุปกรณ์ที่มีมูลค่าสูง
ทั้งนี้ นวัตกรรมวัดค่าฝุ่นพีเอ็ม นอกจากจะช่วยในการตรวจจับและวัดค่าฝุ่นแล้ว ยังเป็นอุปกรณ์ที่สามารถพกไปที่ทุกที่ และที่สำคัญสามารถติดตั้งไปกับโดรนเพื่อที่จะสำรวจพื้นที่ทั่วจังหวัด ทำให้ทราบถึงปริมาณของฝุ่นและค่าต่างๆ ในอากาศได้อย่างแม่นยำ ข้อมูลที่ได้รับจากการสำรวจก็จะแสดงผลทันที ประชาชนเข้าถึงข้อมูลได้สะดวก รวดเร็วและเตรียมความพร้อมต่อการรับมือกับสถานการณ์ฝุ่นที่เกิดขึ้นได้ อีกทั้งนวัตกรรมนี้ประสบความสำเร็จในการนำมาใช้จริงในพื้นที่ต่างๆ ทั่วจังหวัดแล้ว