สดร.เปิดคลังสุดยอดภาพถ่ายดาราศาสตร์ฝีมือไทยให้ดาวน์โหลด

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ประกาศผลการประกวดภาพถ่ายทางดาราศาสตร์ประจำปี 2563 “กาแล็กซีแบบกังหัน เงาเสี้ยว ดาวหางนีโอไวส์ เส้นแสงดาวที่เสาดิน และบลูเจท” คว้าสุดยอดภาพถ่ายดาราศาสตร์ในปีนี้ เผยมีผู้สนใจร่วมภาพถ่ายเข้าร่วมประกวดเกือบพัน มากที่สุดตั้งแต่เคยจัดการประกวดมา สะท้อนความสนใจการถ่ายภาพทางดาราศาสตร์ในหมู่คนไทยที่เพิ่มมากขึ้น จุดประกายนักดาราศาสตร์สมัครเล่นหน้าใหม่ สร้างความตระหนักและความตื่นตัวทางดาราศาสตร์และวิทยาศาสตร์ผ่านกิจกรรมการถ่ายภาพได้เป็นอย่างดี

นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ หัวหน้างานบริการวิชาการทางดาราศาสตร์ สดร. หนึ่งในคณะกรรมการตัดสิน กล่าวว่า สดร. จัดประกวดภาพถ่ายทางดาราศาสตร์ติดต่อกันเป็นปีที่ 13 แบ่งประเภทภาพถ่ายออกเป็น 5 ประเภท ประกอบด้วย วัตถุในห้วงอวกาศลึก (Deep Sky Objects) ปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ วัตถุในระบบสุริยะ วิวธรรมชาติกับดาราศาสตร์ และปรากฏการณ์ที่เกิดในบรรยากาศของโลก ในปีนี้มีผลงานส่งเข้าประกวด จำนวนทั้งสิ้น 851 ภาพ มากกว่าทุกปีที่ผ่านมา มีนักถ่ายภาพดาราศาสตร์สมัครเล่นหน้าใหม่ที่น่าจับตาเพิ่มขึ้นจากปีก่อนอย่างเห็นได้ชัด ผลงานโดดเด่นและมีคุณภาพ ซึ่งแต่ละภาพต้องอาศัยทักษะความรู้ทั้งด้านการถ่ายภาพ เทคนิคการประมวลผลภาพ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งความรู้ด้านดาราศาสตร์ เพื่อทำความเข้าใจวัตถุท้องฟ้าและปรากฏการณ์ดาราศาสตร์ต่าง ๆ

บรรยากาศการประกวดภาพถ่ายดาราศาสตร์ในปีนี้ว่า ภาพถ่ายประเภทวัตถุในห้วงอวกาศลึกมีผู้สนใจส่งภาพเข้าประกวดมากกว่าทุกปีที่ผ่านมา และเป็นประเภทที่คณะกรรมการคัดเลือกยากที่สุดเช่นกัน เนื่องจากมีภาพวัตถุใหม่ ๆ หลากหลายมากขึ้น แต่ละภาพผู้ถ่ายใช้ความพยายามและใช้เวลาถ่ายนานกว่า 10 ชั่วโมง เก็บรายละเอียดได้ค่อนข้างดีและประมวลผลภาพออกมาได้สวยงาม นอกจากนี้ ช่วงที่ผ่านมามีวัตถุในระบบสุริยะที่ไม่ได้เห็นกันได้บ่อยครั้ง เช่น ดาวหางนีโอไวส์ รวมทั้งปรากฏการณ์ที่หาชมได้ยากเกิดขึ้นหลายปรากฏการณ์ เช่น สุริยุปราคาวงแหวน เกิดสุริยุปราคาบางส่วนเหนือฟ้าเมืองไทยถึงสองครั้ง ภาพถ่ายปรากฏการณ์ดังกล่าวจึงได้รับความนิยมส่งเข้าร่วมประกวดอย่างล้นหลาม

สำหรับประเภทภาพถ่ายที่มีผู้ส่งผลงานเข้าร่วมประกวดมากที่สุด คือ วิวธรรมชาติกับดาราศาสตร์ ภาพที่ชนะเลิศ คือ ภาพเส้นแสงดาว ซึ่งผู้ถ่ายภาพใช้เวลาในการถ่ายถึง 8 ชั่วโมง จึงได้ภาพเส้นแสงดาวที่คมชัดและสวยที่สุด ส่วนภาพถ่ายปรากฏการณ์ที่เกิดในบรรยากาศโลก เช่น ปรากฏการณ์ redsprite และ blue jets ซึ่งหาดูได้ยาก มีผู้ส่งเข้าร่วมประกวดเป็นครั้งแรกอีกด้วย

นายศุภฤกษ์ กล่าวเพิ่มเติมว่า ภาพรวมการประกวดภาพถ่ายดาราศาสตร์ในปีนี้ กระแสตอบรับเกินคาด นอกจากจำนวนผลงานที่เพิ่มมากขึ้นแล้ว ยังหลากหลายและมีวัตถุท้องฟ้าที่สังเกตการณ์ได้ยากเพิ่มเข้ามาเป็นจำนวนมาก สะท้อนให้เห็นถึงความสนใจในกิจกรรมถ่ายภาพทางดาราศาสตร์ในทุกเพศทุกวัย ยกระดับการถ่ายภาพและประมวลผลภาพในกลุ่มนักดาราศาสตร์สมัครเล่น อีกทั้งยังเป็นการเปิดเวทีต้อนรับนักดาราศาสตร์สมัครเล่นหน้าใหม่ที่ได้รับรางวัลในปีนี้อีกด้วย และเนื่องจากผู้เข้าประกวดมีทั้งประชาชนทั่วไป เยาวชน ช่างภาพสมัครเล่น ไปถึงช่างภาพมืออาชีพ คณะกรรมการจึงมีแนวคิดปรับเปลี่ยนรูปแบบการประกวดในปีถัดไป จัดกลุ่มประเภทผู้เข้าแข่งขัน กำหนดขอบเขตของประเภทภาพถ่ายและเพิ่มประเภทของปรากฏการณ์พิเศษเฉพาะที่เกิดขึ้นในปีนั้น ๆ ให้หลากหลายมากขึ้น ผู้ที่สนใจติดตามรายละเอียดได้ทางเว็บไซต์ www.NARIT.or.th หรือเฟซบุ๊ก www.facebook.com/NARITpage

สำหรับพิธีมอบรางวัล กำหนดจัดขึ้นในวันเสาร์ที่ 21 พฤศจิกายน 2563 บริเวณเวทีกลาง งานมหกรรมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติประจำปี 2563 ณ อิมแพ็ค เมืองทองธานี จ.นนทบุรี ส่วนภาพถ่ายที่ได้รับรางวัลนั้น สดร. จะนำไปต่อยอดสร้างประโยชน์ในด้านต่าง ๆ อาทิ ผลิตสื่อการเรียนรู้ดาราศาสตร์ในรูปแบบต่าง ๆ จัดทำปฏิทินดาราศาสตร์ นำไปประกอบบทความถ่ายทอดองค์ความรู้สู่สาธารณชนต่อไป สามารถดาวน์โหลดภาพถ่ายที่ได้รับรางวัลได้ที่ https://bit.ly/3jIECfY