พายุหมุน แห่กันใช้จนแอปล่ม | บวร ปภัสราทร

คนไอทีเก่งๆ หลายคนตกม้าตายเพราะผู้คนเชื่อว่า ถ้าฉันใช้ก่อน ฉันก็จะได้ดีกว่าคนที่มาใช้ทีหลัง  ประสบการณ์พบเจอแอปล่มที่ผ่านมาช่วยยิ่งเสริมความเชื่อนี้มากยิ่งขึ้น จนกระทั่งแทบทุกคนพยายามแก่งแย่งกันเข้าไปใช้แอปในทันทีที่เริ่มเปิดบริการ เพื่อเพิ่มโอกาสที่จะได้สิ่งที่ตนเองต้องการก่อนคนอื่น

นักเรียนแย่งกันสมัครเข้าเรียน เพราะเชื่อว่า ถ้าไม่รีบสมัครก่อนใคร สักพักก็จะสมัครไม่ได้เพราะแอปจะต้องล่มแน่ ๆ ความเชื่อเช่นนี้สร้างสถานการณ์ที่เสมือนกับการโจมตีที่คนไอทีเรียกว่า Distributed Denial of Service Attack (DDoS) ขึ้นโดยไม่ได้ตั้งใจ

DDoSเป็นการโจมตีที่คนร้ายอยากเล่นงานเว็ปไหน คนร้ายก็ไปหลอกให้ผู้คนจำนวนมากจากสารพัดทิศ ร่วมกันเรียกใช้บริการเว็ปนั้นพร้อม ๆกันตามเวลาที่คนร้ายกำหนดไว้ คนอื่นที่ตั้งใจจะมาใช้บริการจริง ๆเลยไม่มีที่เหลือให้เข้ามาใช้บริการได้

การแห่กันไปใช้แอปใดแอปหนึ่งในจำนวนมาก ๆ จากสารพัดที่ สร้างเหตุการณ์ที่เสมือนการโจมตีนี้ขึ้น แอปที่ดีเวลามีคนมาใช้งานในจำนวนปกติ อาจหมดฤิทธิ์ไปทันทีที่มีพายุหมุนผู้ใช้แห่กันมาพร้อมกัน 

ถ้าระบบที่รองรับแอปนั้นได้มีการพัฒนาขึ้นอย่างถูกต้องเหมาะสมทางเทคนิคแล้ว เป็นระบบที่ดูแลจัดการโดยบุคลากรที่มีความรู้ความสามารถเพียงพอที่จะจัดการระบบที่มีผู้ใช้จำนวนมากๆได้จริง ถ้าก่อนจะเปิดใช้งาน มีการทดสอบครบถ้วน ทดสอบตามหลักการที่ยอมรับในวงการวิชาชีพไอที

เรามีวิธีการทางเทคนิคมากมายที่จะป้องกันไม่ให้เกิดเหตุแอปล่ม เมื่อคนแห่กันมาใช้พร้อมกันได้ แต่แน่นอนว่า ค่าใช้จ่ายในการจัดทำระบบที่มั่นคงเพียงพอสำหรับเหตุการณ์แบบนี้ไม่น้อย และอาจจะใหญ่โตเกินสมควร หรือสลับซับซ้อนจนดูแลได้ลำบากขึ้นไปอีก แถมอาจมีความเสี่ยงในเรื่องอื่นๆเพิ่มขึ้นมาแทน การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้งานเป็นทางเลือกหนึ่งสำหรับการแก้ปัญหาแอปล่มในเวลาสำคัญได้ 

หลักการที่ดีของโครงการที่นำไปสู่การใช้แอปนั้น ควบคู่กับความโปร่งใสในการให้บริการแอป  ช่วยสร้างความมั่นใจให้กับผู้ใช้ว่าจะได้รับบริการที่เท่าเทียมกัน

แต่ถ้าเชื่อกันว่าโครงการมีเส้นมีสาย หรือมีบริการไม่ทั่วหน้า โอกาสแก่งแย่งกันใช้จนเป็นปัญหากับแอปก็จะเพิ่มขึ้น ก่อนเริ่มให้บริการ ต้องพยายามอธิบายขั้นตอนทางเทคนิคให้ชาวบ้านเข้าใจได้ว่าที่มาที่ไปต้ังแต่เริ่มใช้แอป

จนกระทั่งชาวบ้านได้รับบริการที่ต้องการนั้นทำอย่างไรบ้าง คอมพิวเตอร์ตัวไหนทำอะไร ผ่านฐานข้อมูลไหน อย่าบอกแค่ว่ากดปุ่มไหนบ้าง แต่ให้บอกโดยละเอียดไปเลยว่าจากปุ่มนั้น

ข้อมูลไปไหน บริการต่าง ๆเกิดขึ้นที่ไหน ก่อนจะย้อนกลับมาเป็นสิ่งที่ผู้ใช้ต้องการ  ถ้าผู้ใช้เข้าใจกลไกการทำงานนี้ และเชื่อว่าทุกขั้นตอนนั้นโปร่งใส ไม่มีเส้นสาย โอกาสที่จะเกิดพายุหมุนของการแห่กันมาใช้พร้อมกันก็จะน้อยลง

ถ้ามีงานเดิมที่ต้องมีการใช้แอปในทำนองเดียวกันนี้ ก็ให้เอาตัวอย่างความสำเร็จในการใช้งานมายืนยันว่า ใช้ก่อน ใช้ทีหลัง ได้ผลดีเหมือนกันมาโชว์ให้ดู สมัครก่อน หรือสมัครทีหลัง ก็ได้เรียนตามที่ต้องการเหมือนกัน ได้สอบในสถานที่ที่สดวกสบายเหมือนกัน เพื่อสลายความเชื่อ  “ดีกว่าถ้าได้ใช้ก่อน”

จะดีที่สุด ถ้าไม่สร้างสภาพการแข่งขันให้เกิดขึ้น เช่นไปกำหนดเวลาว่าลงทะเบียนได้เฉพาะช่วงเวลานั้นช่วงเวลานี้ คนจำนวนมากก็ทำเหมือนกับที่ห้างสรรพสินค้ามีรายการนาทีทอง คือแห่กันไปใช้งานในตอนเริ่มต้น

อยากจะแจกเงินชาวบ้านอยู่แล้ว รู้อยู่แล้วว่าจะให้ใครบ้าง มีข้อมูลสารพัดเกี่ยวกับคนที่จะแจกเงินอยู่ในมือแล้ว ก็ปล่อยให้ชาวบ้านไปลงทะเบียนตอนอยากจะเริ่มใช้เงินที่แจก เหมือนกับที่เราลงทะเบียนซอฟต์แวร์ในตอนที่เราอยากจะใช้ ถ้าบอกว่าจะใช้ซอฟต์แวร์นี้ต้องลงทะเบียนในวันนี้เท่านั้น หลังจากนั้นไม่ได้ โกลาหลเกิดกับซอฟต์แวร์นั้นแน่นอน 

แอปล่มเป็นอาการปลายทางที่บ่งบอกว่างานนั้นอาจมีหลักการที่ไม่ดีพอ  ต้นเหตุมาจากหลักการ ไม่ใช่ตัวแอป