‘ศุภมาส’ ปักหมุด อว. เตรียมปั้นเป็นกระทรวงเศรษฐกิจ
ศุภมาส อิศรภักดี รมว.อว. แถลงการณ์นโยบายขับเคลื่อนกระทรวง อว. ให้เป็นกระทรวงเศรษฐกิจ ปั้นงานวิจัยสู่นวัตกรรมสมัยใหม่สร้างรายได้ให้กับประเทศ ชู “เรียนดี มีความสุข มีรายได้ ขณะที่ด้านวิทยาศาสตร์ เน้น “วิจัย-นวัตกรรมดี ตอบโจทย์ ตรงความต้องการ”
หมุดหมายของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ในรัฐบาลใหม่ มีนางสาวศุภมาส อิศรภักดี เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวง ชูแนวคิด “เรียนดี มีความสุข มีรายได้ ขณะที่ด้านวิทยาศาสตร์ เน้น “วิจัย-นวัตกรรมดี ตอบโจทย์ ตรงความต้องการ”
รมว.กระทรวง อว. กล่าวว่า การดำเนินงานตามนโยบายของรัฐบาลที่ได้แถลงต่อรัฐสภา ในด้านการอุดมศึกษา วิจัย และนวัตกรรมจะมุ่งเน้นทั้งเพื่อความเป็นเลิศ และเพื่อความมั่นคงของชีวิตและเศรษฐกิจ ภายใต้แกนสำคัญหลักที่ยึดนักศึกษาเป็นศูนย์กลาง
หัวใจสำคัญคือ การลดภาระของนักศึกษาและผู้ปกครอง และการลดภาระของอาจารย์ผู้สอน ซึ่งจะทำให้นักศึกษามีความสุข ทั้งในระหว่างการศึกษา และเมื่อจบแล้วมีอาชีพ มีรายได้ รวมทั้งทำให้อาจารย์ผู้สอนมีความสุข สามารถทำงานได้คล่องตัว
โดยจะจัดให้มีระบบแนะแนวการเรียน (Coaching) และเป้าหมายชีวิต, จัดให้มีแพลตฟอร์มเรียนได้ทุกที่ทุกเวลา (Anywhere Anytime) เพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษา และลดค่าใช้จ่าย ให้ความสำคัญกับการพัฒนาทักษะ โดยเฉพาะหลักสูตรประกาศนียบัตรระยะสั้น (Non-Degree)
รวมถึงการจัดทำระบบวัดผลทักษะตามมาตรฐานวิชาชีพ, เพิ่มความยืดหยุ่นในการลงทะเบียนเรียนตามความต้องการ สามารถลงทะเบียนโดยไม่จำกัดจำนวนหน่วยกิตในแต่ละภาคการศึกษา พร้อมสนับสนุนให้มีรายได้ระหว่างเรียน หรือ “ทำงานไปด้วยเรียนไปด้วย”
ส่วนการลดภาระอาจารย์ผู้สอน จะมีการปรับการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการของอาจารย์ โดยเพิ่มน้ำหนักการประเมินเรื่องความสามารถ และความสำเร็จของนักศึกษานอกเหนือจากความสามารถทางวิชาการ รวมถึงกำหนดกรอบระยะเวลาที่ชัดเจนในการประเมินการเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการในแต่ละขั้นตอน
"ที่ผ่านมาเราได้เห็นโมเดลหลักสูตรประกาศนียบัตรระยะสั้น หรือการดรอปเรียน เพื่อไปทำงานแล้วกลับมาเรียนใหม่ ตลอดจนการโอนย้ายคณะ ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำได้ ทางกระทรวง อว.เลยคิดว่า หากทำให้การศึกษายืดหยุ่นขึ้นกว่าเดิมทั่วทั้งประเทศ ก็จะทำให้ลดภาระของผู้เรียน ผู้ปกครองลง อาจารย์ผู้สอน และทำให้นักศึกษาสามารถเรียนในสิ่งที่ชอบ จบเร็วขึ้น และจบมาก็มีงานทำอีกด้วย"
ส่วนต่อไปคือ นโยบายมุ่งเน้นในด้านการวิจัยและนวัตกรรม “วิจัย-นวัตกรรมดี ตอบโจทย์ ตรงความต้องการ” และ เน้นประเด็นสำคัญของประเทศ ได้แก่ Go Green, พอเพียง, ความยั่งยืน (Sustainabilty), ความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality), พลังงานสะอาด, เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม, เศรษฐกิจชีวภาพ, เศรษฐกิจสร้างสรรค์ และเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI)
"ขณะนี้เราไม่ควรจะวิจัยอยู่แค่กับอะไรดั้งเดิม แต่เราควรวิจัยในสิ่งที่โลก และตลาดเป็นที่ต้องการ และนำงานวิจัยเหล่านั้นพัฒนาเป็นนวัตกรรม บริการ สินค้า ที่สามารถสร้างรายได้หรือร่วมทุนกับเอกชนต่างๆ ได้ ซึ่งมุดหมายครั้งสำคัญของกระทรวง อว. หลังจากนี้คือ การทำให้กระทรวง อว. เป็นกระทรวงเศรษฐกิจที่สามารถทำรายได้ให้กับประเทศ" รมว.อว.กล่าว
ประเด็นที่มุ่งเน้นได้แก่การวิจัยและนวัตกรรมเพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจและการแก้ไขปัญหาสำคัญของประเทศ โดยต้องพึ่งพาข้อมูล ความรู้ และวิทยาการ หลักการสำคัญคือ "เอกชนนำ-รัฐสนับสนุน"
เอกชนผู้ที่จะใช้ประโยชน์เป็นผู้กำหนดทิศทางว่าควรจะทำเรื่องอะไร อย่างไร แล้วสถาบันวิจัยและมหาวิทยาลัยของ อว. จะเข้าไปดำเนินการและสนับสนุนอย่างเต็มกำลัง ใช้ความต้องการเป็นตัวนำ (market-driven)
ปลดล็อกระเบียบ ข้อกฎหมาย ข้อจำกัด ตลอดจนมุ่งส่งเสริมการสร้างและสนับสนุนผู้ประกอบการนวัตกรรม เพิ่มจำนวนผู้ประกอบการนวัตกรรมทุกระดับ ตั้งแต่ระดับเยาวชน สตาร์ตอัป SMEs และบริษัทเอกชนขนาดใหญ่
การดำเนินงานขั้นต่อไปของกระทรวง อว. มีดังนี้
- ปฏิบัติตามที่นายกรัฐมนตรีแถลงต่อรัฐสภา และรัฐมนตรีมอบนโยบายให้สำเร็จโดยเร็ว
- มหาวิทยาลัยและหน่วยงาน อว. จัดอบรมหลักสูตรระยะสั้น พัฒนาทักษะ พร้อม Skill Certificate ในสาขาที่ประเทศต้องการ โดยการเก็บสะสมหน่วยกิตในระบบธนาคารหน่วยกิต
- มหาวิทยาลัยและหน่วยงาน อว. จับมือและมีส่วนร่วมกับพื้นที่และชุมชน เพื่อนำองค์ความรู้ไปพัฒนาชุมชนในพื้นที่ ที่ตั้งของมหาวิทยาลัยนั้น ขับเคลื่อนงานวิจัยนำไปสู่การแก้ไขปัญหาปากท้องและเศรษฐกิจได้
- ทุกหน่วยงานต้องไม่มีปัญหาทุจริต คอร์รัปชัน การแต่งตั้ง-สรรหาต้องโปร่งใส และเป็นธรรม
- การเข้าสู่ตำแหน่งทางวิชาการให้เอาตัวชี้วัดด้านความสามารถและความสำเร็จของนักศึกษาเพิ่มเติมจากความสามารถทางวิชาการ
- ขับเคลื่อนนวัตกรรมไทยที่ใช้ได้จริง เกิดผลจริง เช่น อว. Fair ตลาดนัดนวัตกรรมไทย ที่ทำให้ทุกคนอยากมา และเป็นพื้นที่ให้นักนวัตกร นักประดิษฐ์มาจัดแสดงผลงาน จำหน่ายสินค้า และผลิตภัณฑ์ เพื่อสร้างชื่อเสียงทั้งในระดับประเทศและระดับนานาชาติ
- การเดินทางเพื่อไปปฏิบัติภารกิจทั้งใน และต่างประเทศให้คำนึงถึงประสิทธิภาพและผลประโยชน์ที่ประเทศจะได้รับ และต้องดำเนินการให้เหมาะสม ประหยัด คุ้มค่ากับงบประมาณ
- ดำเนินการสรรหาผู้มีคุณสมบัติเหมาะสมเพื่อดำรงตำแหน่งที่ว่างในทุกหน่วยงานให้ครบถ้วนโดยเร็ว
พิสูจน์อักษร....สุรีย์ ศิลาวงษ์