รู้จัก ‘การประชุมสองสภาจีน’ และความสำคัญในปีนี้

Key points:

• การประชุมสองสภาของจีน หมายถึง การประชุมสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติจีนและการประชุมสภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติจีน
• ปีนี้เป็นปีแรกของคณะกรรมการบริหารพรรคคอมมิวนิสต์ชุดใหม่วาระห้าปี
• เปิดตัวหลี่ เฉียง นายกรัฐมนตรี ประกาศเป้าเศรษฐกิจจีนปีนี้ คาด 6%
• งบประมาณทหารถูกเพื่อนบ้านและสหรัฐจับตา ในฐานะมาตรวัดความแข็งกร้าวของจีน

 

สำนักข่าวรอยเตอร์รายงาน การประชุมสองสภาจีน หมายถึง การประชุมสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติจีนและการประชุมสภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติจีน  ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง จะได้รับการประกาศชื่อให้เป็นประธานาธิบดีอีกหนึ่งสมัย หลังจากเป็นเลขาธิการพรรคสมัยสามอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อนในเดือน ต.ค.ที่ผ่านมา

 

การประชุมประจำปีครั้งนี้จะมีการประกาศนโยบายสำคัญด้วย ในช่วงที่รัฐบาลปักกิ่งเจอปัญหาใหญ่ทั้งในบ้านและนอกบ้าน

 

 

การประชุมสองสภาคืออะไร

การประชุมสองสภาหรือเหลี่ยงฮุ่ยเป็นการประชุมประจำปีของสภาผู้แทนประชาชนแห่งชาติจีน (NPC) หรือรัฐสภาจีน และการประชุมสภาปรึกษาการเมืองแห่งชาติจีน (CPPCC) ปกติจะกินเวลา 1-2 สัปดาห์

1. การประชุม CPCCC

CPPCCเป็นองค์กรที่ปรึกษาทางการเมืองในเชิงพิธีการเป็นส่วนใหญ่ มีสมาชิกราว 2,000 คน เริ่มประชุมวันเสาร์ (4 มี.ค.) คู่ขนานกันไปกับ NPC

2. การประชุม NPC

เริ่มวันอาทิตย์ (5 มี.ค.)NPC มีสมาชิกราว 3,000 คน โดยหลักการเป็นองค์กรรัฐทรงอำนาจที่สุดตามรัฐธรรมนูญ แต่ในทางปฏิบัติพรรคคอมมิวนิสต์จีนมีอำนาจมากกว่า

นอกจากประชุมประจำปีเพื่อพิจารณากฎหมายและแต่งตั้งบุคลากรของรัฐบาลแล้ว NPC ยังดูแลสภาแห่งรัฐและคณะรัฐมนตรีของจีนอีกด้วย

องค์กรสูงสูดของ NPC คือ คณะกรรมการถาวรสมาชิกราว 170 คน ประชุมกันบ่อยครั้งเพื่อออกกฎหมาย ทั้งยังมีอำนาจแก้ไขรัฐธรรมนูญฮ่องกงที่รู้จักกันในนามกฎหมายพื้นฐาน 

 

 

การประชุมปีนี้สำคัญอย่างไร

การประชุมสองสภาปีนี้เป็นปีแรกของคณะกรรมการบริหารพรรคคอมมิวนิสต์ชุดใหม่ซึ่งมีวาระห้าปี ไม่กี่เดือนหลังจากสีกระชับอำนาจมากขึ้น จะมีการเปลี่ยนตำแหน่งสำคัญในรัฐบาล บุคคลสำคัญที่สุดคือ หลี่ เฉียง อดีตเลขาธิการพรรคคอมมิวนิสต์สาขาเซี่ยงไฮ้ จะได้รับการรับรองให้เป็นนายกรัฐมนตรี ซึ่งหลี่ครองตำแหน่งอันดับสองรองจากสี จิ้นผิงในคณะกรรมการถาวรโปลิตบูโรชุดใหม่เจ็ดคน ในการประชุมใหญ่พรรคคอมมิวนิสต์เมื่อเดือน ต.ค.2565

หลี่จะเปิดตัวต่อสาธารณชนในการแถลงข่าวถ่ายทอดทางโทรทัศน์ในวันสุดท้ายของการประชุม NPC

 

ตำแหน่งสำคัญอื่นๆ ที่ต้องจับตา

ในฐานะนายกรัฐมนตรี หลี่จะรับผิดชอบบริหารเศรษฐกิจจีนที่ใหญ่เป็นอันดับสองของโลก มีรองนายกฯ และตำแหน่งสำคัญอื่นๆ คอยสนับสนุน บุคลากรสำคัญด้านเศรษฐกิจหลายคนเป็นคนใกล้ชิดสีหรือเกี่ยวข้องกับคนที่เขาไว้ใจเช่น เหอ ลี่เฟิง เป็นรองนายกฯ ดูแลเศรษฐกิจต่อจากหลิว เหอ ที่เคยเป็นหัวหน้าคณะเจรจาการค้ากับสหรัฐในปี 2562

ติง ซูเซียง หัวหน้าคณะทำงานของสี ได้รับการเลื่อนขั้นเป็นคณะกรรมการถาวรหนึ่งในเจ็ดของโปลิตบูโร เขาจะขึ้นมาเป็นรองนายกฯ ฝ่ายบริหาร แทนหาน เจิ้ง และว่ากันว่า ติงเป็นหนึ่งในตัวเก็ง ผู้อำนวยการคณะกรรมาธิการการเงินกลาง (CFWC) องค์กรกำกับดูแลเศรษฐกิจสำคัญที่พรรคคอมมิวนิสต์ตั้งใจรื้อฟื้นขึ้นมาเพื่อเพิ่มการตรวจสอบภาคการเงิน

จู เห่อซิ่น บุคคลนี้แหล่งข่าวเผยกับรอยเตอร์ว่า น่าจะมาเป็นผู้ว่าการธนาคารกลางแทนอี้ กัง ศิษย์เก่าฮาร์วาร์ด

นอกจากนี้ NPC จะแต่งตั้งผู้ดำรงตำแหน่งสำคัญอื่นๆ ในรัฐบาล เช่น รองประธานาธิบดี ประธาน NPC มนตรีแห่งรัฐ ประธานศาลฎีกา และรัฐมนตรี

 

ประกาศนโยบายสำคัญ

ในวันเปิดประชุม NPC จะมีการประกาศงบประมาณรัฐบาลกลาง ท้องถิ่น งบประมาณทหาร และเป้าการเติบโตทางเศรษฐกิจ ที่ถูกจับมามากที่สุด เมื่อผู้กำหนดนโยบายพยายามเสริมการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจจีนที่ไม่เท่าเทียมกันผลจากการระบาดของโควิด-19 และการล็อกดาวน์

ว่ากันว่า จีนตั้งเป้าจีดีพีปีนี้ไว้สูงถึง 6% เพื่อเสริมความเชื่อมั่นนักลงทุนและผู้บริโภค และสร้างการฟื้นตัวหลังโควิด

ในปี 2565 เศรษฐกิจจีนขยายตัว 3% พลาดเป้าทางการที่วางไว้โตราว 5.5% เนื่องจากการระบาดของโควิด ตลาดอสังหาริมทรัพย์ดิ่ง และความต้องการในตลาดโลกชะลอตัวส่งผลต่อเศรษฐกิจจีน

งบฯ ทหารก็เป็นที่จับตาเช่นกัน หลังจากปีที่ผ่านมาจีนเพิ่มงบกลาโหมสูงสุดนับตั้งแต่ปี 2562 ท่ามกลางสถานการณ์สหรัฐขายอาวุธให้ไต้หวันและเข้าปฏิบัติภารกิจทางทหารในทะเลจีนใต้ อีกทั้งข้อพิพาทพรมแดนกับอินเดียก็ตึงเครียด

เพื่อนบ้านจีนและรัฐบาลวอชิงตันจับตางบฯ ทหารเช่นกัน เพราะนั่นคือมาตรวัดความแข็งกร้าวทางทหารของจีน

 

นโยบายสำคัญอื่นๆ ที่ต้องหารือ

1.สื่อทางการจีนรายงานเมื่อวันอังคาร (28 มี.ค.) ว่า NPC จะหารือแผนปรับโครงสร้างหน่วยงานรัฐและพรรคคอมมิวนิสต์อย่างกว้างขวางและครอบคลุมของประธานาธิบดีสี นักวิเคราะห์คาดการณ์ว่า การปรับโครงสร้างเพื่อให้พรรคล้วงลูกอค์กรรัฐได้ลึกยิ่งขึ้น

2. จางห้าว เหว่ย นักวิชาการรับเชิญศูนย์จีนพอล ไช่ วิทยาลัยกฎหมายเยลเผยว่า NPC จะพิจารณาร่างแก้ไขกฎหมาย เช่น ให้อำนาจคณะกรรมการถาวร NPC ออกกฎหมายด่วน และกำหนดให้พิจารณากฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญก่อนผ่านการพิจารณา

3. ตัวแทน NPC และ CPPCC เสนอนโยบายอื่นๆ ซึ่งอัตราการเจริญพันธุ์ต่ำเป็นประวัติการณ์ของจีนถือเป็นประเด็นร้อน คาดว่าตัวแทน CPPCC จะเสนอการศึกษาฟรีระดับวิทยาลัย และสิทธิเท่าเทียมกันของหญิงโสด

 

สัปดาห์นี้สมาชิก CPPCC คนหนึ่งเผยกับหนังสือพิมพ์โกลบอลไทม์สว่า จีนควรยกเลิกข้อกำหนดใช้สถานภาพสมรสแจ้งเกิดบุตร เปิดทางให้หญิงที่ยังไม่แต่งงานใช้บริการส่งเสริมการเจริญพันธุ์ได้เช่นเดียวกับหญิงมีครอบครัว

กาน ฮั่วเถียน สมาชิก CPPCC อีกหนึ่งคนกล่าวว่า ควรเพิ่มสิทธิผู้ชายลาเลี้ยงลูก เพื่อให้ผู้ชายร่วมรับผิดชอบการดูแลบุตร อีกคนเสนอว่า ครอบครัวที่มีลูกคนที่ 3 หลังปี 2567 ควรได้เรียนวิทยาลัยฟรี