เรามองความสำเร็จล่าสุดของรัฐบาลอย่างไร?

การเชิญชวนนายทุนต่างชาติด้วยการให้แรงจูงใจมีมานาน และยังไม่มีทีท่าว่าจะยุติในเร็ววัน ทุนที่จะมานั้นมีรายงานว่าจะไปลงในเวียดนาม แต่เปลี่ยนใจเพราะแรงจูงใจของไทยเหนือกว่า กระนั้นก็ตาม เรามองได้ไหมว่าปรากฏการณ์นี้บ่งชี้ถึงความล้มเหลวของการพัฒนามากกว่าความสำเร็จ?

ย้อนไปในสมัยเกิดเทคโนโลยีเครื่องจักรกล ส่งผลให้เกิดโรงงานและการเปลี่ยนแปลงแบบก้าวกระโดด ฝรั่งนำหน้าและออกแสวงหาทรัพยากรไปป้อนโรงงานผ่านการล่าอาณานิคม ในภาคพื้นเอเชียตะวันออก

ไทยกับญี่ปุ่นไม่เสียเอกราช และเริ่มพยายามหาทางพัฒนาให้ก้าวหน้าตามฝรั่ง ในยุคนั้นมีการเปิดรับทุนต่างชาติ โดยเฉพาะให้ฝรั่งนำเงินทุนพร้อมเทคโนโลยีใหม่เข้ามาพร้อมๆ กับการส่งคนหนุ่มไปเรียนกับฝรั่ง 

ผลออกมาต่างกันเป็นที่ประจักษ์ จากปัจจัยอะไรบ้างอาจถกกันไม่รู้จบ แต่ใคร่ให้พิจารณาเรื่องนี้ กล่าวคือ หนุ่มญี่ปุ่นกลับจากยุโรปมาช่วยพัฒนาโรงงานอุตสาหกรรมยุคใหม่ในบ้านเกิดของตน ส่วนหนุ่มไทยกลับมาใช้อาวุธยึดอำนาจรัฐเพื่อเปลี่ยนระบบการปกครอง

ความสำเร็จของญี่ปุ่นในการพัฒนาอุตสาหกรรมนำไปสู่การล่าอาณานิคม และแย่งชิงทรัพยากรกับฝรั่งอย่างเข้มข้น จนเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 หลังจากนั้น แนวคิดด้านการพัฒนาเปลี่ยนมาเน้นการจูงใจให้ชาวต่างชาติเข้ามาลงทุนโดยตรงมากขึ้น ส่วนการส่งคนไปเรียนในประเทศก้าวหน้าทางเทคโนโลยียังมีอยู่เช่นเดิม

ไทยกับเกาหลีใต้ใช้แนวคิดเดียวกันเพื่อเร่งรัดพัฒนา หลังเวลาผ่านไปไม่ถึง 40 ปี เกาหลีใต้บรรลุเป้าหมายกลายเป็นผู้ส่งเงินทุนไปลงในต่างประเทศรวมทั้งในเมืองไทย ซึ่งยังดำเนินมาตรการจูงใจให้ทุนต่างชาติเข้ามาเช่นเดิม

ในช่วงเวลาที่เกาหลีใต้และไทยอยู่ในกระบวนการเร่งรัดพัฒนานั้น เกิดเทคโนโลยีใหม่ที่ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงแบบก้าวกระโดดอีกครั้ง จีนเปลี่ยนระบบเศรษฐกิจจากระบบคอมมิวนิสต์เป็นระบบกึ่งตลาดเสรี พร้อมกับเปิดรับทุนจากต่างชาติและส่งคนไปเรียนเทคโนโลยีใหม่ในต่างประเทศ 

จีนใช้เวลาน้อยกว่าเกาหลีใต้ในการพัฒนาจนกลายมาเป็นผู้ส่งออกทุนไปลงยังต่างประเทศ ทั้งนี้คงเพราะจีนเคยก้าวหน้ากว่าฝรั่งมานานก่อน การแตกแยกภายในจะทำให้การพัฒนาชะงักไปหลายร้อยปี

การมีวัฒนธรรมอันแข็งแกร่งพร้อมความคิดชนิดก้าวหน้ามาตั้งแต่ดั้งเดิมนั้น มองได้ว่าเป็นปัจจัยที่ทำให้จีนประสบความสำเร็จอย่างรวดเร็ว

ความสำเร็จของญี่ปุ่นในยุคเทคโนโลยีเครื่องจักรกลส่งผลให้เกิดโลกครั้ง 2 ความสำเร็จของจีนในยุคเทคโนโลยีดิจิทัล ส่งผลให้เกิดการแย่งชิงทรัพยากรอย่างเข้มข้นระหว่างจีนกับฝรั่ง แต่ทั้งสองฝ่ายคงไม่ต้องการทำสงครามโลกครั้งที่ 3

เพราะตระหนักดีถึงความหายนะจากอาวุธมหาประลัยในครอบครองของตน ไทยมีทรัพยากรที่ทั้งสองฝ่ายต้องการ หากมีทางยึดไทยไว้เป็นอาณานิคมของตนได้ ทั้งสองฝ่ายคงไม่ลังเล

ในภาวะที่จีนและฝรั่งแข่งขันกันนี้ ไทยมีโอกาสหลีกเลี่ยงการเป็นอาณานิคมได้ในแนวเดียวกับเมื่อครั้งฝรั่งเศสและอังกฤษแข่งขันกันล่าอาณานิคมในภาคพื้นเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ควบคู่ไปกับการจูงใจให้ทั้งสองฝ่ายเข้ามาลงทุน

แต่การทำเช่นนั้นได้อาจมิใช่ความสำเร็จ หากมองว่าไทยพยายามทำมากว่าร้อยปี และประเทศในเอเชียตะวันออกที่พยายามพัฒนาตามฝรั่งให้ทันสำเร็จกันไป 3 รุ่นแล้ว

ณ วันนี้ไทยมีเวียดนามเป็นคู่แข่งในด้านการแสวงผู้มาลงทุน ไทยอาจชนะเวียดนามตามที่อ้างถึงข้างต้น แต่เป็นไปได้สูงว่าอีกไม่นานเวียดนามจะพัฒนาออกหน้าไทยไปเป็นรุ่นที่ 4 

ทั้งนี้เพราะชนชั้นผู้นำในรัฐบาลของเวียดนามมีความมุ่งมั่นสูงกว่า ไม่ว่าจะเป็นในด้านการแสวงหาปัญญามาเสริม หรือความจริงใจในเจตนาพัฒนาประเทศของตน ในขณะที่ชนชั้นผู้นำในรัฐบาลไทยไร้ความจริงใจมานาน

ซ้ำร้ายในช่วง 20 ปีมานี้ยังมีการมอมเมาชาวไทยให้เสพติดนโยบายประชานิยมแบบเลวร้าย ซึ่งรังแต่จะใช้เงินทุนที่มีจำกัดให้หมดไปแบบแทบไม่มีผลดีต่อการพัฒนาอีกด้วย