20 อันดับสุดยอดมหาวิทยาลัยโลก ปี 2024 l กันต์ เอี่ยมอินทรา
สำนักจัดอันดับ QS ของอังกฤษ จัดอันดับมหาวิทยาลัยชั้นนำทั่วโลกปี 2024 พบว่า มหาวิทยาลัยจากออสเตรเลียเบียดมหาวิทยาลัยจีนร่วง และได้ขึ้นท็อป 20 ขณะที่มหาวิทยาลัยไทยส่วนใหญ่ไต่อันดับเพิ่มขึ้น
ถือเป็นปกติที่ทุกปีทั่วโลกจะมีการจัดอันดับมหาวิทยาลัย ทั้งเป็นตัวชี้วัดการพัฒนาของมหาวิทยาลัย และเพื่อเป็นประโยชน์ต่อนักศึกษา บุคลากร ผู้สนใจเข้าศึกษาและประชาชนทั่วไป
การจัดลำดับนี้ก็ทำขึ้นเพื่อสร้างมาตรฐานที่ชัดเจน วัดได้ มีรายละเอียดอันเป็นที่ยอมรับของสถาบันทั่วโลก และเพื่อชี้ให้เห็นถึงช่องโหว่เพื่อพัฒนาสถาบัน มีตัวเปรียบเทียบเพื่อเป็นตัวอย่างในการพัฒนา เช่นเดียวกับเป็นตัวแทนทางสถิติเพื่อความเข้าใจที่ง่ายขึ้นของผู้ที่ไม่ได้อยู่ในสายนั้นๆ เพื่อประกอบการตัดสินใจใดใด อาทิ การเลือกเข้าเรียน เป็นต้น
โดยสำนักที่จัดอันดับหรือ Ranking นี้มีเพียง 2 สำนักที่ได้รับความนิยมทั่วโลก ด้วยเกณฑ์ที่ชัดเจนวัดได้ และการเก็บสถิติที่มีหลักการและฐานข้อมูลที่มาก คือ สำนัก QS ของฝั่งอังกฤษ และสำนัก Times Higher Education ของสหรัฐ โดยทั้งสองมีเกณฑ์ที่ต่างกัน คือ QS เน้นการให้น้ำหนักของการเรียนการสอน การทำวิจัย บทความวิชาการ และผลตอบรับหลังจากเรียนจบในน้ำหนักที่ใกล้เคียงกัน ขณะที่ของ Times นั้นให้น้ำหนักกับการวิจัยและบทความวิชาการอย่างมาก
เกณฑ์สำคัญต่างๆที่ QS ใช้ อาทิ
1) Peer review คือการที่มหาลัยได้รับการยอมรับจากวงวิชาการด้วยกัน
2) จำนวนบทความวิชาการของมหาลัยที่ถูกอ้างอิงถึง ซึ่งแปลได้ว่าบทความวิชาการที่ผลิตโดยบุคลากรของมหาลัยนั้นมีคุณภาพจนกระทั่งมีนักวิชาการคนอื่นสามารถอ้างถึงและต่อยอดความรู้ได้
3) การเรียนการสอนและอัตราส่วนผู้เรียนต่อผู้สอน
4) อัตราของนักศึกษาและพนักงานมหาลัยนานาชาติ
และ 5) ความพึงพอใจของนายจ้าง โดยมีฐานข้อมูลจากบทความวิชาการกว่า 13 ล้านบทความ นักวิชาการ 70,000 คน และ ผู้จ้างงาน 40,000 คน เพื่อคัดลำดับมหาลัยทั้งหมดกว่า 1,000 มหาลัยชั้นนำที่สุดของโลก
ซึ่งโดยปกติแล้วลำดับมหาวิทยาลัยเหล่านี้ก็จะสลับสับเปลี่ยนไม่มากในกลุ่มท็อปของโลก แต่ปีนี้มีความน่าสนใจ คือ มหาวิทยาลัยของออสเตรเลียเบียดเข้ามาอยู่ใน Top20 อยู่ถึง 3 แห่ง ทำให้มหาวิทยาลัยชิงหัวของจีนซึ่งถือว่าเป็นหนึ่งในมหาวิทยาลัยที่ดีที่สุดของจีนตกอันดับ เช่นเดียวกับมหาวิทยาลัยเอดินเบอระอันเป็นที่รักของผมที่ติดอยู่ใน Top20 ตลอดตกลงมาจากชาร์ต
จากมหาวิทยาลัยหลายพันทั่วโลก มหาวิทยาลัยในไทย อาทิ จุฬาฯ อยุ่ที่อันดับ 211 (สูงขึ้นกว่าเดิมในปีก่อนที่ 224) มหิดลที่ 382 (ต่ำกว่าเดิมที่ 256) มช.อยู่ที่ 571(สูงขึ้นกว่าเดิมในกลุ่มอันดับที่ 601-650) ม.ธรรมศาสตร์ ที่ 600 (สูงขึ้นกว่าเดิมในกลุ่มอันดับที่ 651-700) ม.เกษตร อยู่ในกลุ่มอันดับที่ 751-760 (สูงขึ้นกว่าเดิมในกลุ่มที่ 800-1000)
แล้วเรื่องนี้เกี่ยวกับมหาวิทยาลัยไทยอย่างไร? ในอีกไม่นานจากนี้อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ซึ่งถือเป็นสถาบันชั้นนำของไทยกำลังจะหมดวาระลง และขณะนี้ก็เริ่มมีการนำเสนอวิสัยทัศน์ของว่าที่แคนดิเดตแล้ว และเรื่องของ Ranking ก็กำลังถูกนำมาเป็นประเด็น ซึ่งประชาคมธรรมศาสตร์และผู้สนใจควรจับตาอย่างยิ่ง