'Golda' สงครามเดิม ตัวละครเปลี่ยน l หนังเล่าโลก

ภาพยนตร์เรื่อง Golda เป็นอีกเรื่องหนึ่งที่อยากดู โดยเฉพาะเมื่อฮามาสบุกเข้าไปโจมตีอิสราเอลเมื่อวันที่ 7 ต.ค.ที่ผ่านมา และอิสราเอลตอบโต้มาจนถึงทุกวันนี้ ยิ่งทำให้อยากดูมากเป็นพิเศษ 

ความตั้งใจประสบผลโดยไม่ตั้งใจเมื่อต้องเดินทางไกลช่วงไม่กี่วันก่อน ได้ดู Golda บนเครื่องการบินไทยไฟลท์ซิดนีย์-กรุงเทพฯ สนุกถูกใจ ภาพยนตร์ปี 2023 ผลงานการกำกับของ Guy Nattiv เรื่องนี้ช่วยให้ภาพความแตกต่างบางอย่างจากปัจจุบัน โดย Golda บอกเล่าเรื่องราว โกลดา เมอีร์ (นำแสดงโดยเฮเลน เมียร์เรน) นายกรัฐมนตรีหญิงของอิสราเอลในช่วงการทำสงครามยมคิปปูร์ เมื่อวันที่ 6 ต.ค.1973   ซึ่งเป็นวันสำคัญที่สุดของชาวยิว วันนั้นกองกำลังอียิปต์และซีเรียเปิดฉากโจมตีดินแดนที่อิสราเอลยึดครองไปในช่วงสงคราม 6 วันปี 1967 ถือเป็นการโจมตีอย่างที่อิสราเอลไม่ทันได้ตั้งตัวและเพลี่ยงพล้ำในช่วงแรก 

จริงๆ แล้วมอสสาด หน่วยข่าวกรองอิสราเอลได้ข้อมูลมาก่อนหน้านั้นแล้วว่า ซีเรียและอียิปต์กำลังเตรียมเปิดปฏิบัติการทางทหารกับอิสราเอล แต่ที่โกลดาทำเหมือนไม่สนใจข่าวกรองดังกล่าวเพราะเธอทราบดีว่าลำพังเธอไม่สามารถทำอะไรได้ ถ้าโมเช ดายัน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมไม่เอาด้วย ครั้นเมื่ออิสราเอลถูกโจมตีและต้องเข้าร่วมสงคราม หนังเน้นกระบวนการตัดสินใจของโกลดาในฐานะนักการเมืองที่ไม่ใช่นักการทหาร ความรู้สึกเป็นห่วงเป็นใยของผู้หญิงในฐานะคนเป็นแม่ที่มีต่อทหารแนวหน้า ไม่อยากให้ใครถูกทิ้งให้ตายในอุ้งมือศัตรู 

สงครามช่วงแรกอิสราเอลเพลี่ยงพล้ำอย่างมาก ดังนั้นโกลดาจำต้องขอความช่วยเหลือเร่งด่วนจากสหรัฐ ในที่นี้ไม่ใช่ประธานาธิบดีริชาร์ด นิกสัน ที่อยูในสภาพเป็ดง่อยเพราะกำลังอยู่ระหว่างการหาเสียงเลือกตั้ง แต่เป็น เฮนรี คิสซิงเจอร์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ (แสดงโดยลิฟ ชไรเบอร์) จำได้ว่า ตอนเห็นฉากนี้ในทีเซอร์ครั้งแรก รู้เลยว่า ตัวละครของชไรเบอร์คือใคร! บรรยากาศหนังช่วงนี้บ่งบอกบรรยากาศสงครามเย็นสุดๆ ความสงสัยที่ว่า สหรัฐกับอิสราเอลผูกพันกันมาแต่ชาติปางไหน ได้คำตอบตอนนี้เอง เมื่ออียิปต์ ซีเรียเข้ากับสหภาพโซเวียต สหรัฐก็ต้องเป็นมิตรกับอิสราเอล 

เกมสงครามและการเมือง ปี 1973 เป็นเรื่องของ state actor (ตัวแสดงที่เป็นรัฐ) อียิปต์ ซีเรียผนึกกำลังกันเล่นงานอิสราเอล โดยสองมหาอำนาจโซเวียต สหรัฐ อยู่ฉากหลังคนละฝ่าย ตัดภาพมาที่ปัจจุบัน การที่กลุ่มฮามาสโจมตีอิสราเอลเมื่อวันที่ 7 ต.ค.2023  ตรงกับวันซิมหัต โทราห์ (Simchat Torah) ซึ่งเป็นวันสำคัญทางศาสนาของชาวยิวอีกวันหนึ่ง ใกล้เคียงกันมากกับเหตุการณ์ปี 1973 อิสราเอลตอบโต้ทันทีประกาศทำสงครามกับฮามาสซึ่งเป็น non state actor (ตัวแสดงที่ไม่ใช่รัฐ) นอกจากนี้ยังมีกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ในเลบานอน และฮูตีในเยเมนคอยผสมโรง 

ขณะที่ state actor อย่างอิหร่าน แม้ประกาศสนับสนุนฮามาสและเป็นพันธมิตรกับกลุ่มอื่นๆ แต่ยังเป็นดาราสมทบไม่ใช่ดารานำ ส่วนสหภาพโซเวียตบัดนี้ไม่มีแล้ว เหลือเพียงรัสเซียที่กำลังมีสงครามของตนเองในยูเครน ทั้งหมดนี้คือพลวัตที่เปลี่ยนแปลงไปของการเมืองโลก ความขัดแย้งในตะวันออกกลางยังดำรงอยู่แต่ตัวละครเปลี่ยนแปลงไป สงครามยมคิปปูร์ 19 วันจบลงด้วยการประกาศหยุดยิง แต่รอบนี้ยังไม่เห็นวี่แวว