‘รัสเซีย’ไม่แน่ใจว่า‘ทรัมป์’จะเป็นมิตร

ในเดือนพฤศจิกายน 2016 นักการเมืองชาตินิยมสุดโต่งชาวรัสเซีย วลาดิเมียร์ ชีรินอฟสกี้ ตื่นเต้นกับชัยชนะของโดนัลด์ ทรัมป์มาก และมั่นใจว่าชัยชนะครั้งนี้จะเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐ และรัสเซีย เขาจึงซื้อแชมเปญ 132 ขวดที่รัฐสภาดูมาของรัสเซียและจัดงานปาร์ตี้ในสำนักงานของพรรคต่อหน้ากล้องโทรทัศน์

 เขาไม่ใช่คนเดียวที่เฉลิมฉลอง หนึ่งวันหลังจากทรัมป์ได้รับชัยชนะเหนือความคาดหมายในทำเนียบขาว มาร์การิตา ซิโมนยาน บรรณาธิการบริหาร RT สถานีโทรทัศน์ของรัฐ  ทวีตข้อความว่าเธอตั้งใจจะขับรถไปรอบๆ กรุงมอสโก  พร้อมกับมีธงชาติสหรัฐติดอยู่ที่กระจกรถ และจะไม่มีวันลืมช่วงเวลาที่เจ้าหน้าที่รัสเซียบอกว่าเธอสูบบุหรี่ซิการ์และดื่มแชมเปญจนเมาเพื่อเฉลิมฉลองชัยชนะของทรัมป์

ในกรุงมอสโก มีความคาดหวังสูงมากว่าทรัมป์จะยกเลิกการคว่ำบาตรรัสเซีย บางทีอาจยอมรับคาบสมุทรไครเมียซึ่งถูกผนวกจากยูเครนเป็นส่วนหนึ่งของรัสเซียด้วยซ้ำ “ความดีของทรัมป์ ก็คือเขาไม่เคยเทศนาเรื่องสิทธิมนุษยชนในรัสเซีย” คอนสแตนติน เรมชูคอฟ เจ้าของและบรรณาธิการบริหาร หนังสือพิมพ์ Nezavisimaya Gazeta อธิบาย

แต่ไม่นานหลังจากนั้น ความตื่นเต้นทั้งหมดก็เงียบหงอยลง

“ทรัมป์บังคับใช้มาตรการคว่ำบาตรรัสเซียที่รุนแรงที่สุดใน เวลานั้น” เรมชูคอฟเล่า

“เมื่อสิ้นสุดวาระของทรัมป์ หลายคนผิดหวังกับการดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีของเขา”

เรื่องนี้ส่งผลให้เจ้าหน้าที่รัสเซียระมัดระวังท่าทีในที่สาธารณะมากขึ้น ต่อโอกาสที่ทรัมป์จะกลับดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสมัยที่สอง

•  ปูตินชอบแฮร์ริส เป็นเรื่องตลก ?

ประธานาธิบดีวลาดิมียร์ ปูติน ออกมาสนับสนุนผู้สมัครจากพรรคเดโมแครต แม้ว่า “การรับรอง” ดังกล่าวจะถูกตีความ ว่าเป็นเรื่องตลกของเครมลิน หรือการล้อเลียนเครมลินก็ตาม

ปูตินอ้างว่าเขาชอบเสียงหัวเราะที่ทำให้อยากหัวเราะตามของคามาลา แฮร์ริส

แต่คนทั่วไปก็เห็นว่าสิ่งที่ทรัมป์พูดในช่วงหาเสียงต่างหากที่รับประกันได้ว่าจะทำให้ปูตินยิ้มได้ ไม่ใช่แฮร์ริสแน่นอน

 ตัวอย่างเช่น ทรัมป์วิพากษ์วิจารณ์ความช่วยเหลือทางทหารของสหรัฐที่ให้กับยูเครน เขาไม่เต็มใจที่จะกล่าวโทษปูตินส่งทหารรุกรานยูเครน และในระหว่างการดีเบตของผู้สมัครเลือกตั้งประธานาธิบดี เขาปฏิเสธที่จะตอบคำถามว่าเขาต้องการให้ยูเครนชนะสงครามหรือไม่

ในทางตรงกันข้าม แฮร์ริสยืนยันการสนับสนุนยูเครนเป็น "ผลประโยชน์เชิงยุทธศาสตร์" ของอเมริกา และเธอเรียกปูตินว่า “เผด็จการที่โหดเหี้ยม"

ทีวีของรัฐรัสเซียไม่ได้ชื่นชมเธอ เมื่อไม่กี่สัปดาห์ก่อน ผู้ ประกาศข่าวคนหนึ่งของรัสเซียที่วิจารณ์แฮร์ริสอย่างรุนแรงที่สุด แสดงความไม่เชื่อมั่นในความสามารถทางการเมืองของเธออย่างสิ้นเชิง เขากล่าวว่า น่าจะดีกว่าถ้าเธอเป็นพิธีกรรายการทำอาหารทางทีวี

•  ความสัมพันธ์สองประเทศเสื่อมถอย

การเลือกตั้งที่สูสีอาจเป็นประโยชน์กับกับเครมลิน เพราะอาจจะมีการโต้แย้งผลการเลือกตั้ง อเมริกาอาจจะจมอยู่กับความโกลาหล ความสับสน และการเผชิญหน้ากันหลังการเลือกตั้ง ซึ่งจะทำให้ไม่มีเวลามุ่งความสนใจไปที่กิจการต่างประเทศ รวมถึงสงครามในยูเครน

ที่ผ่านมาความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐและรัสเซียเสื่อมถอยลงภายใต้การนำของบารัก โอบามา และแย่ลงภายใต้การนำของโดนัลด์ ทรัมป์ และตามคำพูดของอนาโตลี แอนโทนอฟ เอกอัครราชทูตรัสเซียประจำวอชิงตันที่เพิ่งลงจากตำแหน่งไป กล่าวถึงความสัมพันธ์ของทั้งคู่ว่า กำลัง “พังทลาย” ภายใต้

• การนำของประธานาธิบดีโจ ไบเดน

 วอชิงตันโยนความผิดให้มอสโกทั้งหมด เพียงแปดเดือนหลังจากที่ปูตินและไบเดนพบกัน ณ การประชุมสุดยอดที่เจนีวา ผู้นำเครมลินได้สั่งการให้รัสเซียรุกรานยูเครนเต็มรูปแบบ รัฐบาลของไบเดนไม่เพียงแต่ส่งคลื่นสึนามิแห่งการคว่ำบาตร มายังรัสเซียเท่านั้น แต่ความช่วยเหลือทางทหารของสหรัฐยังมีความสำคัญอย่างยิ่งในการช่วยให้เคียฟผ่านพ้นสงครามรัสเซีย-ยูเครนไปได้นานกว่าสองปีครึ่ง อาวุธล้ำสมัยที่สหรัฐจัดหาให้ยูเครน ได้แก่ รถถัง Abrams และขีปนาวุธ HIMARS

อย่างไรก็ตาม  ยากที่จะเชื่อได้ว่าเมื่อไม่นานมานี้ ทั้งรัสเซียและสหรัฐเคยให้คำมั่นว่าจะร่วมมือกันเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงของโลก ในช่วงปลายทศวรรษ 1980 โรนัลด์ เรแกนและมิคาอิล กอร์บาชอฟได้ร่วมมือกันทางภูมิรัฐศาสตร์เพื่อลดคลังอาวุธนิวเคลียร์ของประเทศของตน

ถ้ามีสิ่งหนึ่งที่เรแกนดูเหมือนจะชอบพอๆ กับการลดอาวุธนิวเคลียร์ นั่นก็คือการท่องสุภาษิตรัสเซียให้กอร์บาชอฟฟังเป็นภาษารัสเซีย "อย่าซื้อแชมเปญ 132 ขวด เว้นแต่คุณแน่ใจว่ามันเป็นการเฉลิมฉลองที่คุ้มค่า" 

• ประติมากรรมเป็ดตัวแทนแห่งมิตรภาพ

ในปี 1991 สุภาพสตรีหมายเลขหนึ่งแห่งสหภาพโซเวียตและอเมริกา ไรซา กอร์บาชอฟ และบาร์บารา บุช เปิดตัวประติมากรรมที่แปลกประหลาดในกรุงมอสโก นั่นก็คือ แม่เป็ดที่มีลูกเป็ดแปดตัว รูปปั้นเป็ดดังกล่าวเป็นแบบจำลองของประติมากรรมในสวนสาธารณะบอสตัน และถูกนำไปมอบให้กรุงมอสโกเพื่อเป็นสัญลักษณ์แห่งมิตรภาพระหว่างเด็กโซเวียตและอเมริกัน 

ประติมากรรมนี้ยังคงเป็นที่นิยมในหมู่ชาวมอสโกจนถึงทุกวันนี้ ชาวรัสเซียแห่กันไปที่สวนสาธารณะโนโวเดวิชีเพื่อถ่ายรูปกับเป็ดทองสัมฤทธิ์ แม้ว่านักท่องเที่ยวเพียงไม่กี่คนจะทราบเรื่องราวเบื้องหลังของ “การทูตเป็ด” ของมหาอำนาจทั้งสอง

เช่นเดียวกับความสัมพันธ์ระหว่างสหรัฐอเมริกาและรัสเซีย เป็ดเหล่านี้ก็ได้รับความเสียหายบ้าง ในครั้งหนึ่ง เป็ดบางตัว ถูกขโมยไปและต้องเปลี่ยนใหม่

•  ทัศนะคนรัสเซียต่อความสัมพันธ์รัสเซีย-สหรัฐ

บรรณาธิการข่าวรัสเซียของบีบีซี สตีฟ โรเซนเบิร์ก สอบถามความคิดเห็นคนรัสเซียที่พบบริเวณใกล้เคียงกับประติมากรรมเป็ด

 “ผมต้องการให้สหรัฐหายไป” อิกอร์ นักตกปลาที่กำลังตกปลาอยู่ในสระน้ำใกล้เคียงกล่าวอย่างโกรธเคือง “สหรัฐก่อให้เกิดสงครามมากมายในโลก สหรัฐเป็นศัตรูของเราในสมัยสหภาพโซเวียต และยังคงเป็นอยู่ ไม่ว่าใครจะเป็นประธานาธิบดีก็ไม่สำคัญ”

อเมริกาเป็นศัตรูตลอดกาลของรัสเซีย นี่คือมุมมองโลกที่มักสะท้อนออกมาในสื่อของรัฐ

คนส่วนใหญ่ที่ผู้สื่อข่าวบีบีซีคุยด้วยที่สวนสาธารณะโนโวเดวิชี ไม่ได้มองว่าอเมริกาเป็นศัตรูที่ชั่วร้าย “ฉันสนับสนุนสันติภาพและมิตรภาพ” สเวตลานากล่าว “แต่ตอนนี้เพื่อนของฉันในอเมริกากลัวที่จะโทรหาฉัน บางทีที่นั่นอาจไม่มีเสรีภาพในการพูด หรือบางทีที่นี่ในรัสเซียก็ไม่มีเสรีภาพในการพูด ฉันไม่รู้เหมือนกัน”

 “ประเทศของเราและประชาชนทั้งสองของเราควรเป็นมิตรกัน” นิกิตากล่าว “โดยไม่ต้องทำสงครามและแข่งขันกันว่า ใครมีขีปนาวุธมากกว่ากัน ฉันชอบทรัมป์มากกว่า ตอนที่เขาเป็นประธานาธิบดี ยังไม่มีสงครามใหญ่ๆ เกิดขึ้น” แม้ว่ารัสเซียกับอเมริกาจะมีความแตกต่างกัน แต่ทั้งสองประเทศมีสิ่งหนึ่งที่เหมือนกัน นั่นคือพวกเขามีประธานาธิบดีที่เป็นผู้ชายมาโดยตลอด ชาวรัสเซียจะมองเห็นการเปลี่ยนแปลงนี้หรือไม่

 “ฉันคิดว่าคงจะดีมากถ้าผู้หญิงได้เป็นประธานาธิบดี” มารินา กล่าว “ฉันยินดีที่จะลงคะแนนเสียงให้ผู้หญิงเป็นประธานาธิบดีที่นี่ [ในรัสเซีย] ฉันไม่ได้บอกว่าจะดีกว่าหรือแย่กว่า แต่มันจะแตก ต่าง”

แปลและเรียบเรียงจาก :https://www.bbc.com/news/articles/c4g95r3lnr2o