ชำแหละ 'ขีปนาวุธรัสเซีย' พบเป็นของ 'เกาหลีเหนือ' แต่ไส้ในผลิตที่ 'สหรัฐ-ตะวันตก'
เจ้าหน้าที่ยูเครน ชำแหละ "ขีปนาวุธรัสเซีย" ที่ใช้โจมตียูเครนในปีนี้ พบว่า มาจากเกาหลีเหนือ แต่ชิ้นส่วนประกอบภายในผลิตในสหรัฐและชาติตะวันตก ซึ่งคาดว่าชิ้นส่วนเหล่านี้ถึงแดนโสมแดงผ่านบริษัทในจีน หลายฝ่ายเรียกร้องสหรัฐ-ตะวันตก ควบคุมการส่งออกเข้มงวด
เจ้าหน้าที่กองทัพยูเครน เผยว่า ยูเครน ได้รับผลกระทบจากการถูกโจมตีด้วย ขีปนาวุธรัสเซีย ที่เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง และ 1 ใน 3 ของการโจมตีใช้ ขีปนาวุธเกาหลีเหนือ ที่ใช้ระบบวงจรนำวิถีของชาติตะวันตก แม้ถูกคว่ำบาตรอยู่ก็ตาม
เจ้าหน้าที่กระทรวงกลาโหมยูเครนบอกว่า รัสเซียยิงขีปนาวุธ KN-23 ของเกาหลีเหนือ ราว 60 ลูกในปีนี้ ซึ่งคิดเป็นเกือบ 1 ใน 3 ของขีปนาวุธที่รัสเซียยิงทั้งหมด 194 ลูกในปี 2567 โดยในเดือนส.ค. และเดือนก.ย. มีการยิงด้วยขีปนาวุธมากขึ้น และยูเครนพบการใช้ KN-23 ในช่วงนั้น
ยูริ อิกแนต รักษาการหัวหน้าฝ่ายสื่อสารของกองทัพอากาศยูเครน เผยกับซีเอ็นเอ็นว่า นับตั้งแต่ฤดูใบไม้ผลิ รัสเซียใช้ขีปนาวุธพิสัยไกลและโดรน โจมตียูเครนมากขึ้น และลดการใช้ขีปนาวุธร่อน
ขีปนาวุธที่ไม่ทันสมัยเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของการสนับสนุนรัสเซียที่เพิ่มขึ้นของเกาหลีเหนือ รวมถึงการส่งทหารราว 11,000 นาย ไปประจำการในภูมิภาคคูร์สกของรัสเซีย
เมื่อมีการพบอย่างชัดเจนว่า รัสเซียใช้ขีปนาวุธเกาหลีเหนือมากขึ้น เจ้าหน้าที่ยูเครนจึงเปิดโอกาสให้ซีเอ็นเอ็นเข้าไปเยือนโกดังที่เจ้าหน้าที่ยูเครน "ใช้วิเคราะห์และตรวจสอบเกี่ยวกับขีปนาวุธ" ทำให้สามารถเข้าถึงข้อมูลเกี่ยวกับชิ้นส่วนต่าง ๆ จากซากอาวุธได้ และทราบที่มาของชิ้นส่วนของระบบนำวิถีว่า "ผลิตหรือออกแบบ" มาจากสหรัฐและยุโรป
รายงานล่าสุดของคณะกรรมการต่อต้านการทุจริตอิสระของยูเครน (NAKO) ระบุว่า ชิ้นส่วนสำคัญที่ใช้ในขีปนาวุธเกาหลีเหนือ ผลิตจากโรงงานตะวันตก 9 แห่ง รวมทั้งบริษัทที่มีฐานผลิตในสหรัฐ เนเธอร์แลนด์ และอังกฤษ และบางส่วนของ ขีปนาวุธ KN-23/24 อาจเพิ่งผลิตขึ้นเมื่อปี 2566 บ่งชี้ว่ามีการขนส่งเข้าไปยังเกาหลีเหนือได้อย่างรวดเร็ว
อันเดรย์ คูลชิตสกี หัวหน้าห้องปฏิบัติการวิจัยการทหาร จากสถาบันวิจัยทางวิทยาศาสตร์ที่มีความเชี่ยวชาญทางนิติเวชของรัฐบาลเคียฟ บอกว่า ทุกอย่างที่ใช้ในระบบนำวิถีขีปนาวุธ เป็นชิ้นส่วนของต่างชาติทั้งหมด
"ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ทั้งหมดเป็นของต่างประเทศ ไม่มีอะไรเป็นของเกาหลีเหนือเลย มีอย่างเดียวที่เป็นของเกาหลีเหนือคือเหล็กที่ขึ้นสนิมและสึกกร่อนอย่างรวดเร็ว" คูลชิตสกี กล่าว
เจ้าหน้าที่หน่วยข่าวกรองกลาโหมรายหนึ่งที่ไม่ประสงค์ออกนาม เผยว่า การสืบสวนมีอุปสรรคเพราะชิ้นส่วนขีปนาวุธเสียหายจากการใช้งาน แต่ยังสามารถวิเคราะห์ได้ว่า ชิ้นส่วนประกอบส่วนใหญ่เป็นของชาติตะวันตก และคาดว่าชิ้นส่วนราว 70% เป็นของบริษัทอเมริกันที่มีชื่อเสียง ทั้งยังมีชิ้นส่วนที่ผลิตในเยอรมนี และสวิตเซอร์แลนด์ด้วย
ขณะที่รายงานขององค์กรสืบสวน Conflict Armament Research หรือ CAR ในอังกฤษ ที่เผยแพร่เมื่อต้นปี พบว่า ส่วนประกอบขีปนาวุธเกาหลีเหนือ ชุดแรกที่ใช้โจมตียูเครน มาจากบริษัทในสหรัฐราว 75%
ทั้งนี้ โกดังที่ซีเอ็นเอ็นได้เข้าไปนั้น เต็มไปด้วยโดรนที่เสียหายและชิ้นส่วนขีปนาวุธที่ถูกเผาไหม้ ขณะที่ไมโครชิปหลายร้อยชิ้นแบ่งแยกอย่างละเอียดตามประเภทอาวุธต่าง ๆ ที่รัสเซียใช้ เช่น Shahed, Iskander, และ KN-23
เรียกได้ว่าสถานที่แห่งนี้เป็นที่ที่น่าหดหู่ เพราะชิ้นส่วนแต่ละประเภทเก็บกู้มาจากอาคารต่าง ๆ ที่พังทลายจากการโจมตี และเป็นสถานที่ที่ผู้คนจำนวนมากต้องจบชีวิตลง
อัยการสูงสุดของยูเครน เผยกับซีเอ็นเอ็นว่า การโจมตีด้วยขีปนาวุธเกาหลีเหนือทำให้มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 28 ราย และบาดเจ็บ 213 รายในปีนี้
ชิ้นส่วนขีปนาวุธตะวันตก ถึงมือเกาหลีเหนือเพราะจีน?
ชิ้นส่วนจากสหรัฐและตะวันตกถึงมือเกาหลีเหนือได้อย่างไรนั้น เจ้าหน้าที่ยูเครนยังไม่มีข้อมูลที่น่าเชื่อถือ แต่ผู้เชี่ยวชาญบอกว่า สัญญาณทั้งหมดบ่งชี้ว่า "จีน" เป็นช่องทางผ่านที่มีความเป็นไปได้
ดาเมียน สพลีเทอร์ส รองผู้อำนวยการฝ่ายปฏิบัติการของ CAR ที่จัดทำเอกสารเกี่ยวกับอาวุธที่ถูกเปลี่ยนเส้นทางผู้รับ (diverted weapon) บอกว่า หน่วยงานสามารถติดตามเส้นทางชิ้นส่วนอาวุธได้สำเร็จ และผู้รับรายสุดท้ายคือ "บริษัทสัญชาติจีน" นั่นหมายความว่า ธุรกิจจีนซื้อชิ้นส่วนมาจากผู้ผลิตและคนกลางหลายราย เพราะการเปลี่ยนเส้นทางของอาวุธแทบไม่เกิดขึ้น ณ โรงงานที่ผลิตอาวุธเหล่านั้น
อย่างไรก็ตาม CAR มีนโยบายไม่เปิดเผยชื่อ และทำให้ผู้ผลิตรายใดรายหนึ่งเสียชื่อเสียง เพราะไม่มีหลักฐานว่าบริษัทเหล่านั้นจงใจส่งชิ้นส่วนประกอบไปให้เกาหลีเหนือหรือไม่
ด้านวิกตอเรีย วิชนิฟสกา นักวิจัยอาวุโสของ NAKO เผยว่า ส่วนประกอบบางส่วนอาจเป็นของปลอมและผลิตในจีน แต่ไม่สามารถยืนยันได้ 100% เนื่องจากบริษัทที่เกี่ยวข้องบางแห่งไม่ให้ข้อมูล
ขณะที่ผู้ผลิตรายหนึ่งมีหลักฐานให้ NAKO ซึ่งบ่งชี้ได้ว่า ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์มูลค่าต่ำที่พบในขีปนาวุธของเกาหลีเหนือนั้นเป็นของปลอม
วิชนิฟสกา เสริมอีกว่า ผู้ผลิตบางรายเลือกที่จะไม่ดำเนินการควบคุมการส่งออก เนื่องจากการเก็บบันทึกรายละเอียดและการตรวจสอบ จะทำให้บริษัทมีต้นทุนเพิ่มขึ้น
ตามข้อมูลของ CAR พบว่า ชิ้นส่วนในขีปนาวุธของเกาหลีเหนือมีที่มาจากบริษัทมากกว่า 250 แห่ง แต่ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ส่วนใหญ่ขายให้กับผู้จัดจำหน่ายหลัก 5 ราย ซึ่งทั้งหมดอยู่ในสหรัฐและแคนาดา CAR จึงเรียกร้องให้ผู้กำหนดนโยบาย พยายามควบคุมบริษัทจัดจำหน่ายอาวุธเหล่านั้นให้มากขึ้น
วลาดิสลาฟ วลาซิอุค กรรมาธิการด้านนโยบายคว่ำบาตรของประธานาธิบดียูเครน บอกว่า ขณะนี้ยังไม่มีหน่วยงานใดของบรรดาผู้ผลิตที่ต้องรับผิดชอบต่อการขนส่งสินค้าเหล่านี้
"เราคิดว่าหากผู้ผลิตรายใดเริ่มต้องมีความรับผิดชอบต่อปริมาณไมโครอิเล็กทรอนิกส์ที่พบในขีปนาวุธของรัสเซียที่ใช้โจมตียูเครน พวกเขาถึงจะเริ่มดำเนินการในเรื่องนั้นอย่างจริงจังมากขึ้น”
ความเห็นดังกล่าวสอดคล้องกับคณะอนุกรรมการสอบสวนถาวรของวุฒิสภาสหรัฐ ที่วิพากษ์วิจารณ์ผู้ผลิตในสหรัฐว่า ไม่ดำเนินการตรวจสอบผู้ซื้อที่มีศักยภาพมากพอ แม้ประเทศจะมี “ทรัพยากร เงินทุน และความรู้” เพียงพอก็ตาม
อ้างอิง: CNN